Arama
15 maddede Mimar Sinan
Dünya tarihinin gelmiş geçmiş en büyük mimarlarından olan Mimar Sinan, Hristiyan bir ailenin çocuğu olarak Kayseri'nin Ağırnas Köyü'nde doğdu. Doğum tarihi kesin olarak bilinmiyor. Kaynaklara göre Sinan, Yavuz Selim padişah olduktan sonra 1512 yılında devşirme olarak Kayseri'den alınıp İstanbul'a getirilerek Acemi Oğlanlar Ocağı'na teslim edildi. Bu Ocakta, bir zanaat öğrenme kuralına uyarak mimarlık üzerine çalıştı. 1514 yılında Çaldıran Savaşı'nda, 1516-1520 yılları arasında ise Mısır seferlerinde bulundu. Kanuni döneminde Belgrad, Rodos seferlerine katıldı. Mohaç seferinde Zemberekçibaşılığı'na terfi edildi.
Viyana, Almanya, Bağdat, Tebriz seferlerine katılan Mimar Sinan'a, Van Gölü'nde kullanılacak üç geminin yapımını başarıyla tamamlaması üzerine "Haseki" unvanı verildi. 48 yaşındayken katıldığı Moldovya (Karabuğdan) seferi sırasında Prut Irmağı üstüne 13 günde yaptığı köprüyle dikkatleri üzerine çekti.
Kendisinden önceki mimarbaşının vefat etmesi sonucunda "Sermimaran-ı Hassa" (Saray Baş Mimarı) oldu. Sinan'ın doğum tarihi kadar ölüm tarihi de çok net değil. Bu konuda türbesindeki kitabeden başka bilgi/belge bulunmuyor. Adına düzenlenmiş olan vakfiyeye göre, Sinan'ın eşi Mihri Hatun olup üç çocukları olmuştur. Biri Sinan hayatta iken şehit olan oğlu Mehmet, diğerleri Neslihan ve Ümmühan isimlerinde iki kızdır.
Türk mimarlık tarihinin en büyük ismi olan Mimar Sinan, sadece Osmanlı döneminin değil; dünyanın en büyük mimarları arasında kabul edilir. 48 yaşında başladığı Mimarbaşılık görevini vefatına kadar sürdürdü. Mesleğini hayatıyla bütünleştirerek ortaya koyduğu üç yapıyla tanıttı. İlki "çıraklık eserim" dediği Şehzade Camii'dir. İkincisi, "kalfalık eserim" dediği ve 1557'de tamamladığı Osmanlı İmparatorluğunun en muhteşem eserlerinden olan "Süleymaniye Külliyesi"dir. Üçüncüsü, "ustalık eserim" dediği II. Selim adına Edirne'de 83 yaşındayken inşa ettiği Selimiye Camii'dir.
Beş padişah döneminde yaşadı, üç Osmanlı sultanına mimarbaşılık yapıp 50 yıl boyunca çalıştı. Ortaya koyduğu eserlerin -ihtilaflı da olsa bir sayı vermek gerekirse – 452 olduğu söylenir. Mimar Sinan'ı sadece bir mimar olarak anmak kanaatimize göre eksik olacak. Onun hayatını inceleyenler görecektir ki; o ayrıca bir mühendis, yönetici, asker, şehir tasarımcısı, lojistikçidir. İsmini dünya mimarlık tarihi konusunda bir döneme verecek kadar büyük ve heybetlidir.
Sinan hakkında bilgiler içeren ve onun hatıralarını aktaran iki önemli eser mevcuttur. Bunlar Tezkiretü'l Ebniye ve Tezkiretü'ül Bünyan'dır. Tezkiretü'l Ebniye Sinan'ın ağzından Sai Mustafa Çelebi tarafından nazım ve nesire dökülen bir eserdir. Tezkiretü'ül Bünyan ise, bir nevi kaynakça gibi olup Sinan ve mimarlık üzerine oluşturulmuş bir eserdir. Ayrıca Türkiye ve dünyada hakkında ciltler dolusu kitaplar yazılmış, binlerce araştırma yapılmış ve yapılmaya da devam ediliyor. Bu araştırmalar arasında birkaç çalışma şöyle sıralanabilir:
Mimar Sinan – Prof. Dr. Oktay Aslanapa (Kültür Bakanlığı Yayınları)
Mimar Sinan – Turgut Cansever (Albaraka Türk Yayınları)
Sinan – Abidin Dino (Can Yayınları)
Osmanlı Altın Çağının Mimarı Sinan – Ernst Egli (Arkeoloji ve Sanat Yayınları)
Mimar Sinan Camileri ve İslam Sanatında Geometrik Desenler – Serap Ekizler Sönmez (Klasik Yayınları)
İstanbul'da Mimar Sinan Eserleri (İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür A.Ş. Yayınları)
Mimar Sinan'ın en çok bilinen belli başlı eserlerini şu şekilde sıralayabiliriz:
Şehzade Mehmed Külliyesi
Rüstem Paşa Külliyesi
Barbaros Hayrettin Paşa Türbesi
Hayrettin Paşa Hamamı
Mihrimah Sultan Külliyesi
Rüstem Paşa Medresesi
Süleymaniye Külliyesi
Zal Mahmut Paşa Külliyesi
Sinan Paşa Külliyesi
Kırkçeşme Su Yapıları
Haseki Hürrem Sultan
Rüstem Paşa Kervansarayı
Mihrimah Sultan Külliyesi
Sokullu Mehmet Paşa Külliyesi
Büyükçekmece Köprüsü
Selimiye Külliyesi
Piyale Paşa Camisi
Sultan II. Selim Türbesi
Sokullu Mehmet Paşa Camii
Valide Sultan Külliyesi
Murat Köşkü
Şemsi Ahmet Paşa Camisi