50 yıllık gezgin Evliya Çelebi kimdir?
Evliya Çelebi, gördüğü bir rüyanın etkisinde kalarak kendini yollara vurur. Peki, Çelebi'nin seyyahlık öyküsü nasıl başladı? Neden seyahatname yazdı? Gerçek ismi neydi? Sizler için, gördükleri ve deneyimlediklerini kaleme döken ve asırlara miras bırakan Evliya Çelebi hakkında az bilinenleri derledik.
Giriş Tarihi: 31.08.2019
11:19
Güncelleme Tarihi: 01.09.2019
09:33
Hayatı hakkında bilinenler seyahat hâtıralarını topladığı on ciltlik muazzam eserine dayanır.
Evliya Çelebi, 17. yüzyılın önde gelen gezginlerinden ve az sayıdaki nesir yazarlarındandır. Kırk yılı aşkın bir süre boyunca hemen hemen bütün Osmanlı ülkesini ve diğer memleketleri dolaşarak Türk kültür tarihinde örneğine rastlanmayan büyük bir seyahatnâme kaleme almış ve günümüzde önemi giderek artan bu eseriyle âdeta bütünleşmiştir.
Bir rivayete göre Evliya Çelebi'nin babası, devrin büyük imamlarından Evliya Mehmed Efendi'yi çok sevip saygı duyduğundan oğlunun ismini Evliya koymuştur.
*Evliya ermiş, çelebi ise görgülü kişi demektir.
NEREDE VE NE ZAMAN DOĞDU?
Evliya Çelebi'nin seyahatnamesinde geçen bilgilere göre, 25 Mart 1611 tarihinde İstanbul'da doğmuştur.
Çelebi, ataları hakkında karışık bilgiler vermektedir. Ailesini Germiyanoğulları'na bağlayıp Hoca Ahmed Yesevî soyundan geldiğini bildirir. Dedeleri arasında bulunduğunu söylediği Yavuz Er, Fâtih'in bayraktarıdır. Yavuz Er gazâ malından 100 vakıf dükkânla Evliya Çelebi'nin doğduğu evi yaptırmıştır.
HANGİ UNVANLARI KULLANDI?
Çelebi, Evliya'nın en çok bilinen unvanıdır. Bazıları Efendi'yi de kullanır. Kendisi ise mücerred (bekâr, aile bağları olmayan), derviş veya fakir, bir de bî-riyâ (riyakâr olmayan) sıfatlarını kullanır.