Arama
Alaska neden satıldı?
1853 - 1856 yılları arasında gerçekleşen ve İngiltere, Fransa ve Osmanlı'nın ilk ve son defa aynı safta yer aldıkları Kırım Savaşı'nın sonunda mağlubiyete uğrayan Ruslar, stratejik açıdan çok önemli bir mevkide bulunan Alaska'yı İngilizlerin işgal edecekleri vehmine kapıldılar. Bunun üzerine 1867 yılında Alaska'yı 7.2 milyon dolar karşılığında ABD'ye sattılar. Peki bu satış yasal mıydı?
HER ŞEYİ DEĞİŞTİREN SAVAŞ
◾ 1853 - 1856 yılları arasında gerçekleşen Kırım Savaşı pek çok yönü ile dünya tarihini etkileyen bir olaylar zincirini de başlatmıştır. Osmanlı, İngiltere ve Fransa'nın ilk ve son kez aynı safta yer aldığı savaş, Rusya'nın büyük ideallerini parçalamış ve sıcak denizlere inmesini engellemiştir.
◾ Savaşın ardından bir bahane ile topraklarını kolayca kaybedebileceklerini düşünen Ruslar, bugün siyasi tarihçiler tarafından "fiyasko" olarak kabul edilen bir kararla Amerika kıtasındaki tek toprak parçaları olan "Alaska"yı Amerika'ya sattılar. Peki bu olay nasıl gerçekleşmişti?
ALYESKA VE ALASKA ARASINDA
◾ Alaska, Eskimo diline ait bir kelimedir. Rusya'ya ait olduğu yıllarda "Alyeska" olarak isimlendirilen bölge, kutup dairesine olan yakınlığı sebebiyle tarih boyunca nüfusun az olduğu bir toprak parçasıdır.
◾ Av hayvanlarının çokluğu, madenlerin çeşitliliği ise Amerika'nın bölgeyi satın almasının ardından ortaya çıkar. 1732 yılında Rusya tarafından sömürge haline getirilen bölgeye Promyshlennikiler yerleştirilir. Ayrıca Rus Ortodoks Kilisesi bölgeyi Hristiyanlaştırmak için misyonerler sevk eder.
Promyshlennikiler kimdir?
Rus ve Ruslaşmış Sibirya yerlilerine verilen genel isim.
ÇAR'IN KARARI
◾ Alaska'da uzun yıllar boyunca sayıları bini bulmayan Rus kolonisi ile hakimiyet kuran Rusya, Çar I. Alexander'ın aldığı bölgeye 185 kilometre gemi yanaşmama kuralı ile egemenliğini ilk kez zedeler.
◾ Bölgenin Asya ticaret yolu olması sebebiyle Amerika tarafından sert bir eleştiriye tabi tutulan Çarlık Rusya nihayetinde geri adım atar ve 1824 yılında Rus- Amerikan Antlaşması imzalanır.
Rus - Amerikan Antlaşması nedir?
İmzalanan bu antlaşma ile Alaska'nın deniz sınırları belirlendiği gibi iki tarafında bu sınırları
ne ölçüde kullanabilecekleri açıklık kazandı.
◾ 1853 yılında başlayan ve Rusya'nın mağlubiyeti ile 1856'da sonuçlanan Kırım Savaşı Alaska'nın tarihini de belirleyen bir hüviyete sahiptir.
◾ Amerika kıtasında bulunan ve Rusya'nın savunmasının en zor olduğu kara parçası Alaska, Kırım Harbi'nin galiplerinden olan Fransa ve özellikle İngiltere'nin kolayca işgal edebileceği bir coğrafyadır.
◾ Bu dönemde Kaliforniya'da ortaya çıkan altın madeni, bölgeye ciddi bir akın oluşturmuş ve bir dizi yağma hareketleri yaşanmıştır. Alaska da benzer bir senaryo yaşayabilecek düzeydedir. Rusya bu ihtimallerden çokça çekinir.
◾ Bu sebeplerden dolayı Çarlık Rusyası, Amerika kıtasında bulunan devasa toprak parçası Alaska'yı Amerika Brileşik Devletleri'ne satmaya karar verir.