Alparslan’ın 10 özelliği
1071 yılında Anadolu'nun kapılarının Türklere açılması dünya tarihinin en büyük dönüm noktalarından biridir. Tarihin seyrini değiştiren bu olayın lideri ise Büyük Selçuklu Sultanı Alparslan'dır. Gelin, tarihte "Fetihlerin Babası" olarak anılan büyük komutanın bunu nasıl başardığına birlikte bakalım.
🔷 Muteber bir kaynak olarak kabul edilen tarihçi İbnü'l Esir'in kaydına göre, büyük komutan 1 Muharrem günü (420) 1029 yılında Harezm'de doğar. Her Selçuklu Sultanı gibi Alparslan da iyi bir eğitim alır. "Atabeg" olarak adlandırılan kişi, hükümdarın terbiye ve öğretimi ile ilgilenir.
🔷 Geleceğin hükümdarları; erken yaşta ata binmeyi ve silah kullanmayı öğrenirler, savaş ve sefere katılarak deneyim kazanırlar. Büyük komutanın ok ve yay kullanmada çok yetenekli olduğu görülür. Tarihi kaynaklar onun attığı okların hedefini şaşırmadığını söyler.
🔍 Atabeg nedir?
Selçuklu Devleti'nde şehzadeleri eğiten ve yetiştiren memurlardır.
🔷 Büyük Selçuklu Devleti'nin kurucularından biri olan babası Çağrı Bey'in hastalanması nedeniyle genç yaşta kumandan olur. Çocuk denecek yaşta orduları sevk ve idare ederek büyük bir tecrübe kazanır.
🔷 Alparslan ilk sınavını Gazneliler'e karşı verir. On beş yaşlarında olduğu sırada Belh ve Toharistan'ı geri almak isteyen Gazneliler Devleti'ne karşı babası tarafından Selçuklu ordusunun başına atanır. Rakibini büyük bir bozguna uğratarak ilk savaşından başarıyla ayrılır. Bu başarısı ona bütün Selçuklu topraklarında itibar kazandırır.
🔷 Ebu'l Feth yani "Fetihlerin Babası" olarak anılan komutanın en büyük özelliklerinden biri cesur oluşudur. Sultan, Anadolu'nun kapılarını Türklere açan büyük Malazgirt Savaşı'nda ön saflarda savaşır.
🔷 Alparslan'ın cesaretini, Arap ve Bizans tarihçilerinin kitaplarında verdikleri unvanlarda da görürüz. Kendisine "Ebu Şüca" yani şecaat ve cesaret babası unvanı ile "devletin pazusu, kudreti" manasına gelen "Adudüddevle" unvanı verilir.
🔷 Bütün haşmetine rağmen Alparslan, zalimce bir tavırda değil oldukça merhametli ve bağışlayıcı bir tavır içerisindedir. Kendisine defalarca isyan eden kardeşi Kavurd'u her seferinde affeder.
🔷 Malazgirt Savaşı'ndan sonra esir düşen Romanos Diogenes'i affederek İstanbul'a gönderir. Roma başkentine giden imparatorun acıklı sonunu öğrenen Alparslan üzülür. Sultan, "Adil Sultan" manasına gelen "Es- Sultanü'l-Adil" unvanıyla da anılır.
🔷 Büyük hükümdar, halktan sadece devletin hakkı olan vergi alır. Bu vergiyi ise vatandaşlarına kolaylık sağlamak için iki parça halinde tahsil eder.
🔷 Sultan, Mısır seferi sırasında Diyarbakır'a geldiğinde şehrin hakimi Nasr b. Mervan tarafından karşılanır. Alparslan'a yüz bin dinar ve hediyeler takdim eder. Fakat büyük hükümdar bu paranın halktan zorla tahsil edildiğini öğrenir öğrenmez paranın hak sahiplerine iade edilmesini emreder.
Bilgi notu:
Sultanın sarayında günde elli koyun kesilen bir aşevi olduğu da kaynaklarda yer edinir.
🔹 Haraç nedir?
Devletin aldığı arazi vergisidir.
