Arama
Darüşşifa nedir, darüşşifanın tarihi
Anadolu ve Selçuklularda sağlık hizmeti sunan darüşşifalar, asırlar boyunca varlığını sürdürdü. Peki, darüşşifa kısaca nedir, darüşşifaların tarihi nasıldır ve nasıl adlandırılmıştır, Anadolu ve Osmanlı darüşşifaları hangileridir? İşte tüm bu soruların cevabı sizlerle...
-Mardin Emineddin Darüşşifası ( H. 502-516/M. 1108/9-1122/23)
-Kayseri Gevher Nesibe Darüşşifası ve Medresesi ( H. 602/M. 1205-6)
-Sivas I. Îzzeddin Keykâvus Darüşşifası ( H. 614/M.1217-18)
-Divriği Turan Melik Darüşşifası ( H. 626/M.1228-29)
-Çankırı Cemaleddin Ferruh Darüşşifası ( H. 633/M.1235)
-Aksaray Darüşşifası ( XIII. Yüzyılın ilk yarısı)
-Kastamonu Pervaneoğlu Ali Darüşşifası ( H. 671/M. 1272-73)
-Tokat Muineddîn Pervane Darüşşifası ( XIII. Yüzyıl son çeyreği başı)
Anadolu Beylikleri döneminden İlhanlıları'ın bir darüşşifa yapısı olarak:
-Amasya Anber bin Abdullah Darüşşifası ( H. 708/M. 1308-9)
-Bursa Yıldırım Darüşşifası ( H.802/M. 1400)
-İstanbul Fatih Darüşşifası ( H. (875/M. 1470)
-Edirne II. Bayezid Darüşşifası ( H. 889-893/M. 1484-88)
-Manisa Hafsa Sultan Darüşşifası ( H. 946/M. 1539)
-İstanbul Haseki Sultan Darüşşifası ( H. 957/M.1550)
-İstanbul Atîk Valide Darüşşifası ( H. 990/M. 1582)
-İstanbul Sultanahmed Darüşşifası ( h. 1058-1026/M. 1609-1617
Selçuklu darüşşifa sistemi sağlığın korunması, ücretsiz tedavi imkânları gibi birçok konuda Osmanlı medeniyetine kaynaklık etmiştir. Bu sebeple burada ayrıntılı olarak Selçuklu tıbbi geleneği işlenmeyip Osmanlı'nın aldığı ve geliştirdiği bu sistem üzerinde durulacaktır.
Osmanlı darüşşifaları geniş bir külliye sistemi içerisinde bulunmaktaydı. Merkezinde cami, etrafında medrese, imaret, hamam, darüşşifa ve ihtiyaca göre farklı birimlerde eklenmekteydi. Bu külliyeler sadece burada çalışanlara hizmet vermekte değil yoksul, yetim ve yolculara da ücretsiz yemek dağıtımı, sağlık hizmetleri gibi hizmetler vermekteydiler.
Osmanlı kendinden önceki kültür birikimini tevarüs ettiğinden vakıf kültüründe de süreklilik sağlanmıştır. Bu sebeple darüşşifa faaliyetleri de sistematik olarak devamı sağlanabilmiştir. Osmanlı'da yönetim kuralları, gelirlerin düzenlenmesi, çalışanların görev dağılımı, hastaların memnuniyeti gibi birçok konuda ahlak ilkelerine uygun davranılmasının takibi yönetim tarafından yapılmaktaydı. Selçuklu'da olduğu gibi ücretsiz sağlık hizmeti verilmiştir. Bu sistemin düzenli işleyebilmesi için güvenilir kişiler göreve getirilirdi. Tabip ücretleri oldukça yüksekti. Darüşşifada başhekimin gündelik ücreti 20 ile 30 akçe arasında değişirdi. İkinci tabibin gündeliği 10-15 akçe arasında olup 25 akçeye kadar çıkabilirdi. Bunların yanında birçok yiyecek yardımı da yapılmaktaydı.