Arama
Darüşşifa nedir, darüşşifanın tarihi
Anadolu ve Selçuklularda sağlık hizmeti sunan darüşşifalar, asırlar boyunca varlığını sürdürdü. Peki, darüşşifa kısaca nedir, darüşşifaların tarihi nasıldır ve nasıl adlandırılmıştır, Anadolu ve Osmanlı darüşşifaları hangileridir? İşte tüm bu soruların cevabı sizlerle...
Selçuklu darüşşifa sistemi sağlığın korunması, ücretsiz tedavi imkânları gibi birçok konuda Osmanlı medeniyetine kaynaklık etmiştir. Bu sebeple burada ayrıntılı olarak Selçuklu tıbbi geleneği işlenmeyip Osmanlı'nın aldığı ve geliştirdiği bu sistem üzerinde durulacaktır.
Osmanlı darüşşifaları geniş bir külliye sistemi içerisinde bulunmaktaydı. Merkezinde cami, etrafında medrese, imaret, hamam, darüşşifa ve ihtiyaca göre farklı birimlerde eklenmekteydi. Bu külliyeler sadece burada çalışanlara hizmet vermekte değil yoksul, yetim ve yolculara da ücretsiz yemek dağıtımı, sağlık hizmetleri gibi hizmetler vermekteydiler.
Osmanlı kendinden önceki kültür birikimini tevarüs ettiğinden vakıf kültüründe de süreklilik sağlanmıştır. Bu sebeple darüşşifa faaliyetleri de sistematik olarak devamı sağlanabilmiştir. Osmanlı'da yönetim kuralları, gelirlerin düzenlenmesi, çalışanların görev dağılımı, hastaların memnuniyeti gibi birçok konuda ahlak ilkelerine uygun davranılmasının takibi yönetim tarafından yapılmaktaydı. Selçuklu'da olduğu gibi ücretsiz sağlık hizmeti verilmiştir. Bu sistemin düzenli işleyebilmesi için güvenilir kişiler göreve getirilirdi. Tabip ücretleri oldukça yüksekti. Darüşşifada başhekimin gündelik ücreti 20 ile 30 akçe arasında değişirdi. İkinci tabibin gündeliği 10-15 akçe arasında olup 25 akçeye kadar çıkabilirdi. Bunların yanında birçok yiyecek yardımı da yapılmaktaydı.
Burada ayrıca eczaların temini, ilaçların hazırlanması ve korunması ile ilgilenen görevliler bulunmaktaydı. Bitkilerden ilaç yapanlara verilen isim aşşab / saydani, ham eczayı dövüp ezen eczacı kalfasına edviye-kub, şerbet adı verilen sıvı ilaçları hekimin reçetesine göre hazırlayanlara şerbetçi / şerbetçiyan, macun yapanlara macunciyan denirdi.