Arama
Deprem bölgesinde zarar gören tarihi yapılar
6 Şubat 2023 tarihinde saat 04:17'de, ülkemiz asrın felaketini yaşadı. Hava aydınlandığında durumun vahameti gün yüzüne çıkmış, adeta Mezapotamya üzerine bir bomba atılmış gibiydi. Binlerce insanımızı kaybettiğimiz, binlerce vatandaşımızın yaralandığı bu elim olay, ülkemizi ve dünyayı yasa boğdu. Kaybettiğimiz canlarımızın yanında, yitip giden tarihimiz de vardı. Malatya'da, Antep'te, Adıyaman'da tarihe tanıklık etmiş önemli mimari eserlerimizden bazıları yok oldu...
📍MALATYA (BATTALGAZİ) YENİ CAMİİ
🔸 Malatya halkı, 2. yüzyıldan 19. yüzyıla kadar yaşadığı eski Malatya diye bilinen bölgeden, yeni Malatya'ya (Aspuzu) göç edince ibadetlerini gerçekleştirebilmek ve merkezi belirlemek için bir camiye ihtiyaç duyar.
🔸 O dönemde yaşayan önemli alimlerden Hocazade Hacı Yusuf, 1843 yılında ihtiyaç doğrultusunda Battalgazi (Yeni) Camii'ni inşa ettirir. 2 Mart 1893 senesinde, halkın "Büyük Zelzele" olarak adlandırdığı afette, ciddi tahribata uğrayarak yıkılmıştır.
🔸 Büyük Zelzele'de yıkılan caminin, 20. yüzyıl başlarında Sultan II. Abdülhamid'in desteği ile yeniden inşasına başlanır. 1912 yılında bu süreç tamamlanır ve halk "Yeni Camii"ne kavuşur.
🔸 Tarihte önemli bir değeri olan bu cami, 6 Şubat 2023 tarihinde sabah saat 04:17 sularında gerçekleşen merkezi Maraş olan 7.7 büyüklüğündeki depremde, büyük tahribata uğrar. Yine aynı gün saat 13:24'te gerçekleşen Elbistan merkezli 7.6 şiddetindeki depremde ise tamamen yıkılır.
📍GAZİANTEP ŞİRVAN CAMİİ
🔸 Kahramanmaraş merkezli depremde etkilenen bir diğer tarihi yapı, Gaziantep'te bulunan Şirvan Camii'dir. Gaziantep Kalesi'nin güneybatısına, 1677 yılında Şirvani Mehmet Efendi adında bir kimse tarafından inşa ettirilir.
🔸 Eski Gaziantep'te, minaresi iki şerefeli tek cami olarak bilindiğinden bu yapının bir diğer ismi "İki Şerefeli Camii"dir.
🔸 Şirvan Camii ile ilgili bir efsane vardır. Bu efsaneye göre yapı yıkılırsa, temelinde yeniden inşasında kullanılabilecek gümüş ve altın bulunmaktadır.
🔸 6 Şubat 2023 tarihinde yaşanan büyük deprem sonucu, minaresi ve doğu cephesindeki duvarı çökmüş, ikinci depremde ise çok ciddi hasarlar almıştır.
📍ADIYAMAN ULU CAMİİ
🔸 Adıyaman şehir merkezinde bulunan "Ulu Camii", Dulkadiroğulları Beyliği döneminde inşa edildiği bilinse de yapım yılı net değildir.
🔸 Tarihsiz bir belgede, "Zulkadiriye vilayetinin Maraş livasıyla Elbistan, Zamantı kazalarında ve livasıyla Hısn-ı Mansur kazasında vaki; cami, mescid, medrese, imaret, zaviyelerle kervansaray ve saireden ibaret hayratın Alaüddevle ve onun zevcesi Şems Hatun ile sair kimseler tarafından bina ve inşa ettirilmiş" şeklinde geçmektedir.
*Salname nedir?
Osmanlı Devleti'nde resmî ve özel kurumlar tarafından bir sene boyunca gerçekleşen olayları topluca göstermek üzere hazırlanan eserlerdir. Tarih ve edebiyat üzerine araştırma yapmak isteyen araştırmacılar için önemli kaynaklardır.