Arama
Hindistanlı mütefekkir Şibli Numani İstanbul’u nasıl anlattı?
Şibli Numani, Hindistan'da modern düşüncenin temellerini atan mütefekkirlerden biri. Tarihçiliğinin yanında çalışmalarında temel İslam ilimlerini de işlemiş, ıslahat anlayışında fıkıh ve siyasetten önce kelama öncelik vermişti. Şibli Numani, kaleme aldığı "İslam Kahramanları" eserine yardımcı olacak belgelere ulaşmak için Osmanlı topraklarına gelmiş, nadir eserlerin bulunduğu birçok kütüphane gezmiş, Gazi Osman Paşa'nın da aralarında olduğu pek çok önemli kişiyle tanışıp sohbet etmişti. Peki, Sultan II. Abdülhamid zamanında İstanbul'a gelen Numani, bu toprakları nasıl anlattı?
Hindistan'da modern düşünce ve yeni kelâm hareketinin temsilciliğini yapan Şibli Numani, 1857 yılında doğdu.
Mevlana Şibli olarak da anılan âlim ve tarihçi Şibli, İslami ilimleri, Arap ve Fars edebiyatını dönemin önemli hocalarından okudu.
Önemli bir mütefekkir olan Mevlana Şibli Numani, İngiliz sömürgesi konumundaki ülkesinde bütün engellemelere rağmen 1982 yılında, yazmayı planladığı İslam Kahramanları adlı eserine yardımcı olacak belgelere ulaşmak için Hindistan'dan İstanbul'a gelmeye karar verdi.
Çünkü aradığı birçok nadir eserin sadece İstanbul'da bulunduğu haber almıştı.
Numani, İslam dünyasının ve Müslümanların durumunu yakından takip eden, kalkınma için nelerin gerekli olduğu üzerinde kafa yoran, ülkesinin halkı tarafından çok sevilen ama yönetimi hiçbir zaman memnun edemeyen bir münevverdi.
Aynı zamanda Aligarlih Müslim Üniversitesi'nde, İslam Bilimleri Akademisi'nde itibarlı bir akademisyendi.
Osmanlı- Rus Savaşları sırasında menfaati gereği Devlet-i Aliyye yanında yer alan ve Hindistan Müslümanları arasında yardım toplanmasını bile teşvik eden İngiliz hükümeti, daha sonra bu eylemin aşırıya gittiğini düşünüp gerekli önlemi almak istemişti.
Hintli Müslümanların Osmanlı ve halife sevgisini daha da derinleştirebilecek Şibli Numani de asayiş gereği yakından takip edildi.
Öte yandan Hindistan'ın bağımsızlık lideri olan Mahatma Gandhi'nin örnek aldığı bir insandı. Şibli Numani, gittiği her yerde okullardaki eğitim ve öğretim faaliyetlerini incelemişti.
Uğradığı yerlerin kütüphanelerini, ilim mahfillerini gezip, kitapları, yayınları, dergileri, gazeteleri gözden geçirerek Müslüman dünyasının fikri dinamiklerini anlamaya çalıştı.