Kayıp miras: Sultaniye Köşkü
Fetih'ten sonra İstanbul'u dört bir yandan imar eden Osmanlılar, her tarafı abidevi yapılar ile çevrili bir gönül başkenti inşa ettiler. Bugün turistler tarafından ziyaret edilen ve medeniyetimizin en güzel temsilleri olan yapıların müstesna bazı örnekleri maalesef günümüze kadar ulaşamadılar. Beykoz taraflarında inşa edilen ve güzelliği dillere destan olan Sultaniye Köşkü de bu miraslardan biriydi.
◾ Osmanlılar İstanbul'un fethi ile beraber büyük bir şehir imarı faaliyetine girdiler. Mesele İstanbul'un İslamlaşması ve bu özelliğin zahirde görünümü idi.
◾ Bu anlayış neticesinde İstanbul'a birbirinden güzel ibadethaneler, eğitim kurumları, çeşmeler ve mezarlıklar yapıldı. Müslüman mezar taşları dahi tek başına bir şehri imar edecek kadar güzellikte idi.
◾ Bu seferberlik esnasında bazı eserler gözden kaybolduğu gibi bazı eserler de muhtelif sebeplerle tarihin tozlu sayfalarına karıştı.
◾ Beykoz taraflarında deniz üzerine inşa edilen ve herkesin hayranlıkla seyrettiği meşhur Sultaniye Köşkü de zaman içerisinde yok olan Osmanlı eserlerinden biriydi.
◾ Sultaniye Bahçesi'nin içinde bulunan bu köşk deniz üzerine kurulmuş, sağlam sütunlarla desteklenmiş, iç ve dış tezyinatı çinilerle donatılmıştı.
◾ Yapım tarihi net olmamakla beraber Sultan II. Bayezid devrinde yaptırıldığı tahmin edilen köşkün Kanuni Sultan Süleyman döneminde iki kez tamir edildiği bilinir.
◾ Günübirlik geziler için inşa edilen köşklerden olan Sultaniye bu meyanda bir Biniş Köşkü'dür. Bu köşk aynı zamanda "Acem Köşkü" olarak da bilinir.
Biniş Köşkü nedir?
Padişahların günübirlik ziyaret ettikleri kasırlara denir.
◾ Evliya Çelebi'nin "Seyahatname" kitabında eser III. Murad'a nispet edilir. Lakin 1529 senesindeki iki tamir defteri köşkün daha evvel bir tarihte bina edildiğini kanıtlar.
◾ III. Murad döneminde İran seferinden getirilen malzemelerin bu köşkün tezyinatında kullanılması yapının halk arasında "Acem Köşkü" olarak meşhur olmasına sebebiyet verir.
