Mimar Sinan'ın baş mimar oluşu ve Hassa Mimarlar Ocağı
Osmanlı İmparatorluğu'nda kültür ve medeniyeti yansıtmada mimari eserler çok büyük bir önem teşkil ediyordu. Bir kimlik göstergesi olarak görülen mimari devletin gücünü, ihtişamını, düzenini anlatmada bir araçtı. Mimariye gösterilen bu önem haliyle mimarlık eğitimine de yansımıştı. Peki, Osmanlı'yı imar eden mimarları yetiştiren Hassa Mimarlar Ocağı'nın vazifeleri nelerdi ve Mimar Sinan nasıl ocağın baş mimarı oldu?
🔸 Osmanlı'da her alanda olan teşkilatlanma ve kurum yapısı mimaride de geçerliydi. Mimariye ve eğitimine yoğun ilgi gösterilirdi.
🔸 Osmanlı İmparatorluğunda her türlü yapım ve onarım işlerini yürüten teşkilat ise kim tarafından ve ne zaman kurulduğu tam olarak bilinmeyen Hassa Mimarları Ocağı idi.
🔸 Hassa Mimarlar Ocağı'nın Herat, Tebriz, Şam, Bağdad ve Kahire, Çerkezistan, Gürcistan, Sırbistan Bosna, Macaristan, Avusturya ve İtalyalı sanatkarlar ile iş birliği vardı.
🔸 Tüm bu ustalar ve mimarlar en iyi yapılarını Osmanlı'nın kültür ve sanat merkezi olan İstanbul'da ortaya koydular.
🔸 Fatih Sultan Mehmet ile beylikten devlete ve bir imparatorluğa doğru uzanan Osmanlı, sınırlı dünyasından sıyrılmayı başardı. Fatih her alanda yeni ve düzenli bir yapı kurdu.
🔸 O dönemin imar faaliyetlerine incelendiğinde çalışmaların disiplinli ve muntazam bir şekilde yürütüldüğü gözlemlenir. Bu da Fatih'in imar alanında ortaya koyduğu reformu gözler önüne serer . Hassa Mimarlar Ocağı'nın da fethin ardından Fatih tarafından bu düzen ve intizamı yakalamak üzere kurduğu tahminler arasındadır.
🔸 Mimarî konutlar, kervansaraylar, köprüler ve saraylar gibi tecessüm etmiş kaynakların yanı sıra geçmiş zamanlara ait pek çok belgenin olması Osmanlı mimarisini daha anlaşılır kıldı.
🔸 Osmanlı mimarisi, İslam mimarisinden gelen birikimi kabullendi, ihtiyacına göre yeni yapı türleri ve yeni anlamlar geliştirdi, kısmen farklılaşarak bu sahayı derinleştirdi.
🔸 Osmanlı yeni fethettiği diyarlarda yerli halkı memnun kılacak, hem kendi medeniyetini ve izlerini simgeleyen hem de yerli mimariden noktalar yakalayan eserler bırakmak istiyordu.
🔸 Bu arzunun hakkıyla yerine getirilmesi için yüzyıllar boyunca mimarlık eğitimine önem verildi ve Hassa Mimarlar Ocağı kuruldu.
Fatih Sultan Mehmet İstanbul'un fethinden sonra şehri nasıl imar etti?
🔸 Kuruluştan itibaren başta Bursa ve Edirne'de olmak üzere yürütülen imar faaliyetleri Hassa Mimarlar Ocağı'nın kurulumuna sebebiyet verdi.
Fatih Sultan Mehmet dönemindeki imar faaliyetlerine bakıldığında, çalışmaların disiplinli ve düzenli ilerlediği görülür. Bu yüzden ocağın fethin ardından Fatih zamanında kurulduğu tahmin edilir.
