Arama
Müslüman alimlerin geometri keşifleri
İslam dünyasında Müslümanlar, tarih boyunca inşa ettikleri pek çok yapıda karmaşık ve zarif geometrik süslemeler kullandılar ve büyüleyici güzellikteki bu eserlerle dünyada ün saldılar. Bu muhteşem motifler, nokta, çizgi ve açılarla oluşturulan iki ve üç boyutlu şekillerin ölçümleri ve özelliklerini ihtiva eden geometri bilimindeki atılımlar olmadan ortaya çıkamazdı. Müslüman alimler, düzgün beşgen, yedigen gibi yüzyıllar boyunca keşfedilememiş geometrik şekilleri çizebilmişler, "altın oran" konusunu ve insan vücudunun bu ölçülere göre yaratıldığını tespit etmişlerdi.
Yunanlılar, Müslüman bilim insanlarının sonraları kendilerinden miras alıp genişlettikleri geometriye büyük ilgi göstermişlerdi.
Eukleides, Elementler adlı yapıtında geometriye önemli ölçüde yer vermişti. Hevesli tüm matematikçilerin geometriye başlangıç noktası, Eukleides'in bu abidevi, çağları aşan çalışmasıydı.
Müslümanların geometri alanında yaptığı araştırmalar üç Helenist sütun üzerine bina edilmişti. Bunlardan birincisi, 8'inci yüzyılda Bağdat'taki Dârülhikme'de tercüme edilen Eukleides'in Elementler adlı eseriydi.
İkincisi, Arşimet'e ait Küre ve Silindir Üzerine ve Silindir ve Daire İçerisindeki Yedigen adlı iki çalışmasıydı.
Yunancası bulunmayan bu ikinci eser, Sabit bin Kurra tarafından yapılan Arapça tercümesi ile günümüze ulaştı.
Üçüncü ve son sütun ise Pergalı Apollonios'un Koni Kesitleri adlı eseriydi. Sekiz kitaptan oluşan ve M.Ö. 200 yıllarında yazılan bu eserin yalnızca dört Yunanca, yedi de Arapça nüshası günümüze ulaştı.
Yunan ve İslam dünyasına ait geometrik yapıların çoğu, bir konik kesitler teorisi çerçevesinde birleştirilmişti.
Bu teori, geometrik yapılar, ışığı odaklayan ayna tasarımı ve güneş saati teorisi gibi farklı alanlarda kullanılıyordu. İçi dolu çift koninin yüzeyi, bir dairenin çevresinden (taban) çıkarak, taban düzleminde yer almayan sabit bir noktadan (tepe noktası) geçen düz çizgilerden (üreteç) oluşur.
Konik kesitler ise çift koninin üreteçlerle kesişen bir düzlem ile kesilmesi sonucundan elde edilir. Kalan düzlem kesitinin şekli, düzlem ile üreteçler arasındaki açıya göre belirlenir.
Apollonios, daire haricinde elips, parabol ve hiperbol olmak üzere yalnızca üç tür konik kesit üretebileceğini iddia ediyordu ki bu iddiasında haklıydı.