Osmanlı ordusunda kullanılan silahlar
Osmanlı'nın kısa sürede büyümesinin ardında güçlü bir orduya ve üstün bir silah teknolojisine sahip olması yatıyordu. Osmanlı ordusunda ateşli ve ateşsiz olmak üzere pek çok silah çeşidi kullanılıyordu. Osmanlılar geliştirdikleri tüfek ve toplarıyla savaşlarda üstünlük elde ettiler. Peki, Osmanlıların kullandığı silah çeşitleri ve bu silahların işlevleri nelerdi?
📌Osmanlı'yı sanayi hususunda eleştirenler, bu ihtişamlı imparatorluğun bir tüfek dahi imal edemediğini söylüyorlardı. Oysa durum gerçekten böyle miydi?
Osmanlı ordusu 16. ve 17. yüzyıllarda mütevazı ancak mütemadiyen bir gelişmeyi sağladı. İmparatorluk esnek ve pragmatik olduğu için bu durum genişlemeyi ve teknolojik aktarımı kolaylaştırıyordu. Osmanlılar, 15. yüzyıldan itibaren Batılı düşmanlarının wagenburg denilen savaş arabalarından yararlanıp, top ve tüfek gibi yeni kullanılmaya başlanan silahlara adapte olduğu gibi, onlara karşı manevralar hazırlamıştı.
📌Osmanlı İmparatorluğu 16. yüzyılda kendi ürettiği ateşli silahlarla savaş arabalarını, süvarileri ve piyadeyi koordineli kullandığı için Doğu ve Batı ordularına karşı büyük bir üstünlük kurmuştu.
📌16. yüzyılda Osmanlı, Afrika'dan Endonezya'ya, Hindistan'dan Çin'e kadar birçok ülkeye askeri teknoloji satışı yapmıştı. Peki, Osmanlı ordusunda kullanılan silahlar nelerdi?
📌Gürz, topuz veya bozdoğan, düşmanı yaralamak ve zırhını parçalamak amacıyla yakın çatışmada kullanılan, üzerinde boğumlar olan ve bir ucu öbüründen çok daha kalın bir silahtır.
📌gürzlere ilk defa, 11. ve 12. yüzyıllara ait Gazne sarayındaki mitolojik muhafız figürlerinin ellerinde rastlanır.
📌Tarihte demir, bakır, pirinç veya bronzdan yapılıyordu. Piyadelerin kullandıkları daha hafifti.
Sultan Alparslan, Malazgirt Savaşı'nda hem kılıç hem de gürz kullanmıştır. Sultan IV. Murad'ın 200 okkalık gürzleri kullandığı söylenmektedir.
📌Ateşli silâhların îcâdından önce kullanılan altı dilimli bir savaş âletidir.
📌Gürzlerle beraber 11. ve 12. yüzyılda yaygın olarak kullanılmıştır.
📌"Şeşper" de gürzlerin bir türüdür.
📌Türkler, Farsça'da "altı kanat" anlamına gelen şeşperin yanı sıra "dilimli topuz" adını da verdikleri bu silâhı bazan yedi-dokuz dilimli yapmışlardır.
📌Osmanlı hükümdarları idareleri altında bulunan Kırım hanlarına, Eflak, Boğdan ve Erdel beylerine topuz ve şeşper ihsan ederlerdi.
Ömer Seyfeddin'in ünlü "Topuz" hikâyesi bu konuyu işlemektedir.
📌Zırhlı ve düşmanla göğüs göğüse savaşta kullanılan bir harp aletine de kamçı denmektedir.
📌Bu kamçı, yarım metre uzunluğundaki demir çubuğun ucuna tutturulmuş bir zincire bağlı birçok dikenli gülleciklerden meydana gelir.
📌Aynı zamanda "kamçı topuz" adı da verilen bu gülleciklerin ağaçtan bir sapı vardır.
