Osmanlı sultanlarına kılıç kuşandırdığı 3 ünlü alim
Peygamber Efendimizin savaşlarda kılıç kuşandığı bilinirdi. Zamanla gelenek haline gelerek hükümdarlık alametlerinden biri sayıldı. Sultanların beline kılıcı bağlama vazifesi Peygamberimizin soyundan gelenlerin temsilcisi olan nakşibüleşraf, şeyhülislam veya çelebi efendiye verilirdi. Gelin Osmanlı sultanlarına kılıç kuşatan 3 alim Emir Sultan, Akşemseddin ve Aziz Mahmud Hüdayi'ye daha yakından bakalım.
Giriş Tarihi: 08.11.2020
16:58
Güncelleme Tarihi: 06.06.2024
08:22
ÜÇ PADİŞAHA KILIÇ KUŞANDIRAN ÂLİM: EMİR SULTAN
📌 Tefsir, hadis, kelam âlimi ve mutasavvıf Emir Sultan , Osmanlı'nın kuruluş döneminde yaşadı. 1368 yılında Buhara'da doğan alimin asıl adı Muhammed bin Ali el Hüseyni el-Buhari, lakabı da Şemsüddin'di.
📌 İyi bir eğitim alan Emir Sultan, ilk tahsilini babası Emir Külâl'dan aldı. Daha sonra devrin ünlü mutasavvıflarından Şeyh İsa'nın sohbetlerine katıldı.
📌 İlim ve irfan merkezi olan Merv, Nişâbur, Isfahân, Bağdat ve Basra üzerinden Hicaz'a ulaştı. Daha sonra Seyyid Usûl, Seyyid Nâsır, Seyyid Ni'metullah, Ali Dede, Baba Zâkir gibi mutasavvıflarla hacca gitti.
Osmanlı'nın kuruluş devrine ışık tutan tarihi kaynaklar
OSMANLI’NIN MANEVİ MİMARI
📌 Üç Osmanlı sultanı döneminde yaşayan Emir Sultan'a Buhara'da doğduğu için Muhammed Buhari, peygamber soyundan geldiği için Emir Buhari, gönülleri fethettiği ve Yıldırım Bayezid'in damadı olduğu için de Emir Sultan deniyordu.
📌Buhara'dan Bursa'ya geldiğinde yirmili yaşların başında olduğu tahmin edilir. Bursa'da ikamet ettikten sonra burada halk tarafından oldukça saygı duyulmaya, ulema ile şeyhler arasında da itibar görmeye başladı. Osmanlı'nın ilk şeyhülislamı olan Molla Fenârî, bu yıllarda Emir Sultan'a yazdı.
📌Emir Sultan, Yıldırım Bayezid'in kızı Hundi Hatun ile evlenip padişahın damadı olmasının yanı sıra Osmanlı'nın manevi mimarlarından biriydi. Ankara Savaşı'ndan sonra yaşanan Fetret Devri'ni sona erdiren Çelebi Sultan Mehmet'in her daim yanında olmasından dolayı devletin manevi kurucusu oldu.
EMİR SULTAN’IN BAŞLATTIĞI KILIÇ KUŞANMA GELENEĞİ
📌Peygamber Efendimiz (SAV), komutan tayin ettiği kişilere kılıç kuşatırdı. Abbasi döneminde halifeler, Allah Resulü'ne ait kılıçları kuşanır, diğer sultanlara da kılıç kuşatırdı. Niğbolu zaferinden sonra Abbasi Halifesi Yıldırım Bayezid'a "sultânü'r-Rûm" unvanını tevcih ederken bir de kılıç gönderdi. Sultan Bayezid da halifenin gönderdiği kılıcı Emir Sultan'ın eliyle kuşandı.
📌Çelebi Mehmed ve II. Murad dönemlerine şahit olan Emir Sultan, bu padişahlara da sefere giderken elleriyle kılıç kuşattı. Kimi tarihçiye göre Osmanlı'da bu gelenek Emir Sultan'ın Yıldırım Bayezid'e, kimisine göre de II. Murad'a kılıç kuşatmasıyla başladı.
📌 Emir Sultan'ın II. Murad'a kılıç kuşatırken "el-muzaffer dâimâ" ile biten dua etmesinden sonra padişahların tuğralarında bu ifade yer aldı.
Osmanlı alimi Emir Sultan'dan, Timur ne istedi?
FATİH’E KILIÇ KUŞATAN ÂLİM: AKŞEMSEDDİN
II. Mehmet İstanbul'un fethinden önce Eyyû b El Ensari'nin makamının önünde Akşemseddin'nin eliyle kılıç kuşandı.
📌Asıl ismi Muhammed Şemseddin bin Hamza olan Akşemseddin, 1390 yılında günümüzde Suriye sınırları içinde yer alan Şam'da doğdu. Baba tarafından Hz. Ebubekir ile akrabaydı . Küçük yaşta Kur'an-ı Kerim'i hıfzeden Akşemseddin, 7 yaşında ailesiyle Anadolu'ya gelip Samsun'un Kavak ilçesine yerleşti. Küçük yaşlardan itibaren iyi bir medrese eğitimi aldı. Tıp tahsili ile nam salan Akşemseddin, mikrobun keşfedilmesi gibi önemli buluşlara imza attı.
📌Kısa sürede Osmancık Medresesi'nde müderris olan Akşemseddin, tasavvuf yolunda yükselmek için İran, Şam ve Bağdat'ı dolaştı. Daha sonra kendisini bilenlerin tavsiyesi üzerine zamanın büyük velisi Hacı Bayram Veli'ye gitmeye karar verdi.
📌 Hacı Bayram Veli'nin yanında kaldığı süre içinde tasavvufun inceliklerini öğrenen Akşemseddin, icazet aldıktan sonra Beypazarı'na ardından da Göynük'e gitti.
Akşemseddin'in buluşları
İSTANBUL’UN MANEVİ FATİHİ
📌 Şehzadeliği döneminde II. Mehmet ile tanışma imkânı bulan Akşemseddin , tahta çıktıktan sonra da sultan ile görüşmeye devam etti. İstanbul'un fethinden önce iki defa Fatih'in yanına Edirne'ye gitti. II. Murad'ın kazaskeri Çandarlıoğlu Süleyman Çelebi'yi ve Fatih'in kızlarından birini tedavi ederek iyileştirdi. Fatih'in kızı da kendisine Beypazarı'ndaki pirinç mezralarını verdi.
📌 Göynük'te yaşadığı dönemde II. Mehmet'in İstanbul'un fethi için hazırlık yaptığını öğrenince Edirne'ye gitti. Yanında fethe katılmak isteyen birçok mürşidini de getirdi.
📌 İstanbul'un manevi fatihi olarak adlandırılan Akşemseddin, Fatih üzerinde en etkili insanlardan biriydi.
İstanbul'un fethinin üç manevi kahramanı