Arama
Osmanlı'nın ilk konservatuvarı: Darülelhan
"Nağmeler evi" anlamını taşıyan Darülelhan, Osmanlı'nın ilk resmi müzik okuluydu, bugünkü ifadesiyle konservatuvarı... Doğu ve Batı müziği eğitiminin verildiği kurumda, Türk musiki repertuarını notaya almak ilk amaçtı. Peki, hangi ünlü sanatkarlar Darülelhan'ın öğretim kadrosunda yer alıyordu? Osmanlı döneminde dört yıl kadar eğitim vermiş kısa soluklu bu kurum, neden kapatılmak zorunda kaldı? İşte tarihimizin ilk resmi konservatuvarı Darülelhan hakkında detaylar...
"Nağmeler evi" anlamına gelen Darülelhan, Osmanlı Devleti'nde kurulan ilk resmî mûsiki mektebiydi. Osmanlı Maârifi'nin teşkilatlanma sürecinde açılan okullar içerisinde bulunan mûsikî mektepleri mûsikî tarihimiz açısından önemli bir yere sahipti.
🎵Mektep kurulmadan önce bu amaca hizmet edecek farklı bir kurum daha açılmıştı: Darülbedayi… İstanbul Belediye Başkanı Cemil Topuzlu'nun katkılarıyla açılan Darülbedayi, Paris'ten özel olarak getirilen ünlü tiyatrocu André Antoine'ın müdürlüğü altında 1914'te çalışmalarına başladı.
Darülbedayi: "Güzellikler evi" anlamına gelmektedir.
Darülbedayi açıldığı vakit tiyatro, sahne sanatları Türk ve Batı musikisini bir bütün olarak ele alma düşüncesi vardı. Nitekim bu düşüncesini gerçekleştirdi ve faaliyetlerine başladı.
DARÜLBEDAYİ'NİN ÖĞRETİM KADROSUNDA KİMLER YER ALIYORDU?
🎵Müzik eğitiminin de verildiği Darülbedayi'nin bu bölümü Şark ve Garp mûsikisi olarak ikiye ayrıldı. Şark musikisi bölümünde başta Tanburi Cemil Bey olmak üzere Zekâizâde Ahmet Efendi (Irsoy), Leon Hancıyan, Hâfız Yûsuf Efendi, Rauf Yektâ Bey, Abdülkadir Bey (Töre) gibi kişilerin, Garp mûsikisi bölümünde ise Zâtî Bey (Arca), Zeki Bey (Üngör), Âsaf Bey (Asal), Victor Radeglio, Henry Fourlani, Chevalier Geza de Hegey gibi önemli sanatçılar hocalık yapmaları kararlaştırılan isimlerdi.
🎵Ağır savaş şartları her şeyi olduğu gibi Darülbedayi de etkiledi. I. Dünya Savaşı'nın çıkması üzerine Antoine ülkesine dönünce okulun resmen açılışı ertelendi, bu arada Garp mûsikisi bölümü de kapatıldı.
Tiyatro ve şark musikisi bölümü çalışmalarını sürdürüyorken mali sıkıntılara dayanamayan musiki de Mart 1916'da kapanmak zorunda kaldı.
🎵Kuruluş amacı ve vizyonuyla müzik tarihimizde önemli bir yere sahip olan Darülbedayi'nin yarım kalmış bir faaliyet olması, beraberinde başka çabaları da meydana getirdi.
En sonunda Mûsiki Encümeni tarafından hazırlanan tâlimatnâme gereğince erkeklere ve kadınlara ayrı ayrı eğitim vermek üzere "Dârü'l-elhân" adıyla bir mûsiki okulunun açılmasına karar verildi.
🎵Encümenin fahrî reisi Yûsuf Ziyâ Paşa önerisiyle kurum "Dârülelhan" olarak adlandırıldı. İşte Osmanlı'nın müstakil olarak açılan ilk konservatuvarının serüveni böylece başlamış oldu…