Arama
Osmanlı’nın ünlü denizcileri
Türkiye'nin mavi sularda yeniden yükselişine ilham kaynağı olan, Osmanlı Devleti'nde ilk "Derya Beyi" olarak anılan, Akdeniz'deki birçok devlete karşı büyük üstünlük kurmamamızı sağlayan denizcilerimizin kimler olduğunu biliyor musunuz? Osmanlı'nın bir kara devleti mahiyetinde görülmesi, donanması ile stratejik faaliyetlere girmediği anlamına gelmez. Nitekim Osmanlı, başarıdan başarıya koştuğu dönemlerde çok güçlü bir deniz gücüne sahip olmuştur. İşte tarihe adını altın harflerle yazdıran Osmanlı'nın ünlü denizcileri...
➡Kanuni döneminde; Barbaros Hayreddin Paşa'dan Turgut Reis'e, Oruç Reis'ten Piyale Paşa'ya kadar birçok denizcimiz, Osmanlı donanmasını deryalarda tek söz sahibi haline getirdi.
➡ İspanyolların elinde bulunan Cerbe Adası, Turgut Reis tarafından kuşatılmış; Piyale Paşa komutasındaki donanmanın yardımıyla Haçlılar bozguna uğratıldı.
➡1550 yılında Osmanlı Devlet hizmetine giren Turgut Reis, Batı Akdeniz'deki faaliyetleri ile Avrupa'nın korkulu rüyası haline geldi.
➡Trablusgarp, 15 Ağustos 1551'de Turgut Reis tarafından zapt edildi ve bu fetihten sonra "Trablusgarp Fatihi" olarak anıldı.
.📌Turgut Reis, 1485 yılında, Muğla/Menteşe'nin Saravuloz köyünde dünyaya gelmiştir. Korsan gemilerinde tayfa olarak çalışmış, 1538 Preveze Deniz Savaşı'nda Barbaros Hayreddin Paşanın emrinde bulunmuş ve zaferin kazanılmasında büyük hizmetleri olmuştur. 1540'ta Cenovalılara esir düşmüş ve üç yıl bir gemide forsa olarak kalmıştır.
📌Turgut Reis, Barbaros Hayreddin Paşa tarafından kurtarılınca kendisine bir donanma oluşturulmuştur. Cerbe Adası'nda üslenmiş ve Kandiye'yi fethetmiştir.
📌Kanuni Sultan Süleyman, Turgut Reis'e Trablusgarp Beylerbeyliğini vermiştir. Turgut Reis, Kaptanı Derya Piyale Paşa ile deniz seferlerine katılmış, 1560 yılında Cerbe Deniz Zaferinin kazanılmasında en büyük pay sahiplerinden biri olmuştur.
📌Turgut Reis, 23 Haziran 1565 tarihinde ileri yaşına rağmen katıldığı Malta Kuşatması'nda şehit olmuştur.
➡Ünlü deniz bilimcisi Piri Reisin amcası olan Kemal Reis, Osmanlı donanmasına deniz piyadesi (azap askeri) olarak girmiş ve azap reisi olmuştur.
➡Azap reisi olmasından bir süre sonra, yaklaşık 1473 yılı dolaylarında, kendisine ait gemisi ile (kalitesiyle) denizlere açılıp akıncı leventlik yapmaya başlamıştır.
📌Kemal Reis, Osmanlı devlet hizmetine girdikten sonra Osmanlı denizciliğinde ve özellikle gemi inşa faaliyetlerinde büyük bir değişim söz konusu olmuştur.
📌O döneme göre çok büyük sayılabilecek Venedik gemileri tarzında "Göke" adı verilen yelkenli ve kürekli üç güverteli iki büyük gemi 1495 yılında inşa edilmiştir.
📌1499'da başlayan savaşlarda Modon, Koron, Navarin, İnebahtı gibi müstahkem mevkilerin alınmasında Kemal Reisin büyük hizmetleri görülmüş, ayrıca Venedik Donanması ile işbirliği yapan Fransız gemileri de hezimete uğratılmıştır. Denizciliğinin yanı sıra Osmanlı Donanmasına getirdiği en önemli yenilik uzun menzilli topları ilk defa kullanmış olmasıdır.
📌Ünlü Türk denizcisi Kemal Reis, 1511 yılında Ege Denizi'nde karşılaştığı bir fırtınada gemisinin batması sonucu vefat etmiştir. Denizciliğinin yanı sıra Osmanlı Donanmasına getirdiği en önemli yenilik uzun menzilli topları ilk defa kullanmış olmasıdır.
➡1488'de Mısır seferinde Kadırga Reisi olarak görev alan Burak Reis'in doğum yeri ve hayatı hakkında fazla bir bilgi yoktur.
📌Burak Reis, Sultan II. Bayezid'in daveti üzerine Kemal Reis ile birlikte Batı Akdeniz'den gelerek, Osmanlı devlet hizmetine giren ünlü denizcilerimizdendir.
📌Burak Reis 12 Ağustos 1499'da Ege Denizi'nde Venedik donanmasına karşı büyük bir savaş vermiş, 1000 mürettebatlı iki büyük düşman gemisi arasına sıkışan gemisini tutuşturmak suretiyle kendi gemisiyle beraber Venedik gemilerini de yakmıştır.
📌Bu arada kendisi de şehit düşmüştür. Türk denizcilik tarihinde, sularında bu muharebelerin cereyan ettiği Brodano Adası'na kahraman Reis'e izafeten "Burak Adası" ismi verilmiştir.
➡Osmanlı Devleti'nin Akdeniz'de bulunan birçok devlete karşı büyük üstünlük kurmasını sağlayan Barbaros Hayreddin Paşa, yüzyıllar sonra da tarihin en büyük denizcilerinden birisi olarak anılır. Hayreddin lakabını kendisine Yavuz Sultan Selim takmıştır.
➡ Barbaros Hayreddin, 1533'de Kanuni Sultan Süleyman tarafından devlet hizmetine çağrılmış ve Osmanlı Donanması Kaptan-ı Deryalığı'na atanmıştır.
📌Türk denizciliğine altın çağını yaşatan Barbaros Hayreddin Paşa, 1534 yılında fiilen başladığı yeni görevinde on iki yıl süre ile çok büyük ve önemli seferler yapmış, birçok zafer kazanmıştır. Bunlar Tunus, Mayorka, Pulya, Korfu, Venedik Seferleri, Adalar Denizi ve Akdeniz Seferleri ve özellikle 27 Eylül 1538 tarihinde Andrea Doria komutasındaki Haçlı Donanması'na karşı kazandığı Preveze Deniz Zaferi ile Fransa Kralını himaye için yaptığı Nice Seferidir.
📌Barbaros Hayreddin Paşa çok sayıda denizci yetiştirmiş olup, bunların en ünlüleri; Turgut Reis, Salih Reis, Piri Reis, Murat Reis, Seydi Ali Reis ve Kılıç Ali Reis'tir. Ünlü Türk denizcisi Barbaros Hayreddin Paşa 1546 yılında İstanbul'da vefat etmiştir. Türbesi İstanbul Beşiktaş'tadır.
➡Barbaros Hayreddin Paşa tarafından yetiştirilen denizcilerden olan Uluç Ali Reis, Turgut Reisin yanında 1560 yılında Cerbe Deniz Savaşında yer almış ve zaferin kazanılmasında önemli faaliyette bulunmuştur.
➡Sultan II. Selim: Uluç Ali Reise, 28 Ekim 1571 tarihinde "Kılıç Ali Paşa" adını vererek, Osmanlı Donanmasına Kaptan-ı Derya olarak atamıştır.
📌Osmanlı Donanmasının üçte ikilik kısmının İnebahtı (Lepanto)'da yok olmasından sonra, Kılıç Ali Paşanın gayreti ile beş ay gibi kısa bir sürede İstanbul ve Gelibolu tersaneleri başta olmak üzere bütün Osmanlı tersanelerinde olağanüstü gayret gösterilerek en az eskisi kadar güçlü bir donanma inşa edilmiştir.
📌Kılıç Ali Paşanın komutasındaki yeni donanmanın yaptığı bir sefer ile 1574 yılında Tunus yeniden Osmanlıların eline geçmiştir.
📌Kaptan-ı Derya Kılıç Ali Paşanın vefatı olan 1587 yılına kadar geçen on beş yıllık sürede Osmanlı Donanması, dünyanın en güçlü donanması olarak varlığını korumuştur.