Şam Süleymaniye Külliyesi
1516 yılında Yavuz Sultan Selim Han tarafından Osmanlı topraklarına katılan Şam-ı Şerif tam 402 sene Osmanlı toprağı olarak kaldı. Osmanlılar bu süre zarfında birbirinden güzel ve zarif yapılarla şehri süslediler. Bu minvalde Kanuni Sultan Süleyman Han tarafından inşa ettirilen Süleymaniye Külliyesi, Osmanlıların Şam'da inşa ettikleri çok yönlü bir yapı topluluğuydu. İşte tüm bilinmeyenleriyle Şam Süleymaniye Külliyesi...
◾ 1554 - 1559 yılları arasında Osmanlı Devleti'nin onuncu sultanı olan Kanuni Sultan Süleyman Han tarafından inşa edilen külliye, Şam-ı Şetrif'in tam merkezindeydi.
◾ II. Selim babasının külliyesine hankah, medrese ve arasta eklemişti. Külliyenin merkezindeki caminin kitabesini Şemsi Ahmed Paşa manzum olarak kaleme almıştı.
Arasta ne demek?
Çarşılarda aynı ürünü satan esnafın olduğu yer.
Hankah ne demek?
Sohbet, zikir ve inziva mekanı.
◾ Süleymaniye Külliyesi'nin mimarı bazı kaynaklarda Mimar Sinan olarak geçse de bu bilgi hakikatten uzak. Koca Sinan İstanbul'daki külliye inşaatı sebebiyle Şam'a gidemedi.
◾ Dönemin şartlarına göre kısa bir sürede inşa edilen cami, Şam Valisi Şemsi Ahmed Paşa'nın riyazetinde inşa edildi. Mimar Sinan caminin inşası için İstanbul'dan Muslihuddin Halife isimli bir hassa mimarını Şam'a göndermişti. Lakin kayıtlara göre inşaattan sorumlu kişi Şamlı Todoros adında bir hıristiyan mimar idi.
◾ Yavuz Sultan Selim'in fethin ardından inşa ettirdiği Selimiye Külliyesi Osmanlıların Şam-ı Şerif'teki ilk eseriydi. Sultan I. Süleyman babasının yolundan giderek büyük bir külliye inşa ettirmişit.
◾ Külliye klasik Osmanlı mimarisinin en güzel özelliklerine sahip olarak inşa edilmişti. Ayrıca kullanılan taşlar sebebiyle yerel bir mimari özelliği de bünyesinde barındırdı.
◾ Mimari olarak cami ve imaret ikilisinin dikdörtgen planlı avlu içine yerleştirilen simetrik ve dik açılı bir düzen içinde kullanılması külliyeyi çağdaşlarından ayırdı.
◾ Ayrıca Mimar Sinan'ın hatıratı olarak bilinen Tezkiretü'l-Bünyan ve Tezkiretü'l-Ebniye'de sadece cami ve imaret ikilisi yer almakta.
Tezkiretü'l-Bünyan ve Tezkiretü'l-Ebniye nedir?
Mimar Sinan'ın en yakınındaki isimlerden olan Sai Mustafa Öelebi'nin usta ismin ağzından yazdığı eserdir. Kitapta 344 yapının ismi geçer.