Arama

Sibirya'da Türk izleri

Dünyada farklı kültüre sahip onlarca millet bulunur. Türkler de bu milletlerden yalnızca biridir. Zamanında düzenledikleri akınlar sayesinde geniş coğrafyalara hakim olmuş ve birçok devlet kurmuşlardır. Günümüzde ise doğudan batıya uzanan topraklarda Türklerin varlıklarına dair izleri apaçık bir şekilde görmek mümkündür. İşte, asırlardır ortak bir tarihe sahip olduğumuz Sibirya Türk toplulukları...

SİBİRYA'NIN İNCİSİ: ALTAY CUMHURİYETİ

🔹 Öncelikle, Türkçe bir sınıflanmaya tabi tutulduğunda Sibirya'daki (Kuzeydoğu) Türk lehçeleri Altay, Hakas,Tuva/Tıva ve Yakut (Saha) olmak üzere dört grupta incelenmektedir. Bunlar arasında Sibirya'nın en kalabalık Türk topluluğunu Altay Türkleri oluşturmaktadır.

🔹 Altay Cumhuriyeti, Rusya sınırları içinde yer almaktadır. İç işlerinde ne kadar serbest olsalar da bugün Rusya'ya bağlı olarak varlıklarını sürdürmektedirler. Başkenti, Altay Dağları'nın eteklerine kurulan Gorno Altaysk'tır.

ATA YURDUN KADİM KORUYUCULARI: ALTAYLAR

🔹 Günümüzde Altayların nüfusu 200 bin olarak kayıtlara geçer.

🔹 Rusya'nın uyguladığı asimilasyon politikalarından ötürü kendilerine yabancılaşırlar, dillerini unuturlar ve gelenek- görenekleri zaman içinde uygulamazlar.

🔹 Tüm bunlara rağmen Altay Cumhuriyeti'nin bazı köylerinde, Türk olduklarının farkında ve bilincinde olan insanlar kültürel hazinelerini korumaya devam etmektedir.

*Ruslaştırma Politikası nedir?

Ruslar ele geçirdiği topraklarda, bölgedeki insanları kendi kurallarına göre şekillendirmek ister. Bu da dünyadaki devletler ve bilhassa Türkistan halkı tarafından "Ruslaştırma Politikası" olarak bilinir. Özellikle Rusçayı, bu minvalde de Kiril alfabesini en güçlü silahları olarak görürler. Rusya tarihinde bu olay üç aşamalı bir şekilde gözlemlenir; Ruslaştırma, Sovyetizasyon ve Ruslaştırmadan geri dönüş.

Ruslar Türk dünyasını nasıl ayrıştırdı?

KIRGIZLARIN TORUNLARI: HAKAS CUMHURİYETİ

🔹 Günümüzde Kırgız Türkleri ile aynı soydan geldiği bilinen Hakaslar, Rusya sınırları içindeki Hakas Cumhuriyeti'nde (Hakasya) yaşamlarını sürdürmektedirler.

🔹 Kırgız Türklerinin ilk yurtları Yenisey ve civarıdır. Tanrı Dağları'nın olduğu bölgeye göç etmelerinin ardından Müslümanlığı kabul etmeleriyle Yenisey'de kalan Türklere "Hakas" denmeye başlanır.

HAKAS DİYARI

🔹 Çin kaynaklarında da bahsi geçen Hakas Türkleri, Rusya içindeki en kalabalık Türk topluluğunu oluşturmaktadırlar.

🔹 Sibirya Türkçesinde, başta Altay ve Hakas Türkçesi olmak üzere Türkiye Türkçesi ile ortak kelimeler bulunur. Bilhassa sayılar hangi Türk coğrafyasına gidersek gidelim anlaşılmaktadır.

Hakas Türkçesi sayı örnekleri:

Pir (1), İki (2), Üs (3), Tört (4), Pis (5), Altı (6), Çiti (7), Sigis (8), Toğıs (9), On (10)

*Fotoğrafta Hakasların düğününden bir kare

SİBİRYA'DAKİ EN KOLAY ULAŞIM

🔹 Hakas Cumhuriyeti'nde en çok göç alan bölge Hakasların başkenti Abakan'dır. Sibirya coğrafyasında yaşayan; Saha, Altay, Tuvalara göre en kolay ulaşıma sahip yer yine Hakas topraklarıdır.

🔹 Rus hükümeti, Hakasları diğer Türk toplulukları gibi yıllar içinde asimile etmeye çabalar ve bunun için Hakas Türkçesi ile konuşmalarını yasaklar, okullarda sadece Rusça eğitim verilmesine müsaade edilir.

🔹 Böylece Rus devleti, gelecek nesillere aktarılacak kültürü yok etmeyi hedefler. Ruslaştırma faaliyetleriyle Türk olmadıklarına aksine Rus olduklarına inandırmak en büyük silahlarıdır.

2024 Fikriyat. Tüm hakları saklıdır.
BİZE ULAŞIN