Arama
Ay'daki kraterlere verilen Türk isimleri ⚫
Çıplak gözle bakıldığında, Ay'ın yüzeyinde her yeri aynı parlaklıkta olmayan açık ve koyu alanlar dikkati çeker. Bu alanlara "lunar (kameri) oluşumlar" adı verilir. Ay yüzeyindeki bu oluşumların birçoğuna ise ülkemizden önemli ilim insanlarının ismi verilmiştir. Örneğin, Uluğ Bey'in adı, Ay'ın kuzeybatı kenarında; Fatih (Sultan Mehmet)'in adı ise Toroslar'da yer alır. Ay'daki kraterlere verilen Türk isimlerinden birkaçını derledik.
Merkür'de Sinan'ın adını taşıyan bir krater yer alır. 147 kilometre çapındaki kraterin adı, Merkür'ün kraterlerine isim verilmeye başlanan 1976 yılında Uluslararası Astronomi Birliği tarafından onaylanmış. O yıl 142 kratere isim verilmiş; günümüzde ise bu sayı 389'a ulaşmış.
Merkür'deki kraterler dünyanın çeşitli kültürlerinden tarihte iz bırakan ve en az 50 yıldır ünlü olan sanatçıların, ressamların, müzisyenlerin ve yazarların adını taşır. Hayatta olan insanların adı kraterlere verilmiyor. Sinan krateri, 15,5 derece kuzey ve 29,8 derece batı boylamları arasında yer alıyor. Mimar Sinan'a Merkür'de, ressam Sabri Berkel ve Mevlana Celaleddin Rumi kraterleri de eşlik ediyor.
İsmini 1394 yılında doğan ve 1420 yılında Semerkant'ta içerisinde kusursuz ve hatasız astronomi aletleri bulunan muhteşem bir rasathane kuran Uluğ Bey'den alan önemli bir eliptik halkadır. Uluğ Bey'in en çok tanınan ve uzun ömürlü eseri, hazırladığı yeni yıldız kataloğudur. Ay'ın kuzeybatı kenarında yer alır. 48 kilometre çapındadır. Ay'ın bize görünen yüzündeki kenarına çok yakın olduğundan zor gözlemlenir. Halka şeklindeki dağın iç kenarları dar olup üzerinde küçük tepeler sıralanır. Kraterin zemininde ve ortada bir başka sivri dağ vardır. Uluğ Bey grubu, biri sıradağ olmak üzere 5 kraterden meydana gelir.
Uluğ Bey eserleri ve hayatı hakkında tarihi bilgileri okumak için tıklayın.
Toros Dağları yakınında ve çapları 60 km.'yi bulan iki engebeye Fatih Sultan Mehmet ve ilk astronomlarımızdan Ali Kuşçu adı verilmiştir. Bunlar çok yüksek olmayan fakat görünüşleri güzel engebelerdir. Fatih Krateri ringinin ağzı açık olup kuzey, güney ve doğusunda pek çok kratercikler bulunur. Ali Kuşçu ise, pergelle çizilmiş kadar muntazam bir daire biçimindedir.
Bilim tarihinde 11. yüzyıl Biruni Çağı olarak da adlandırır. Ay yüzeyindeki krateri tam olarak, 17 derece kuzey paraleli, 92 derece doğu boylamında yer alıyor.
Biruni kimdir, neyi bulmuştur? Biruni hakkında bilinmeyenler…
Batı dünyasının Avicenna adıyla tanıdığı İbn-i Sina'nın adını taşıyan ay krateri, zaman içinde etkileşimlerle aşınmış, zor gözlemlenebilen bir krater. Kraterin bir bölümünün izleriyse tümüyle silinmiş durumda. Ancak ana hatları fark edilebiliyor. Kraterin güney kenarında ise irili ufaklı birçok krater yer alıyor.