Karadeniz'in görmeniz gereken ahşap camileri...
Dünyada ilk örneklerini verdiğimiz ahşap tavanlı ve ahşap direkli camiler, asırlardır Türk-İslam mimarisinin en zengin örnekleri arasında gösterilir. Özellikle Doğu Karadeniz'de yöresel mimariye uygun olarak iki asır önce inşa edilen camiler, mimari yapısı ve kök boyalarla yapılan süslemeleriyle hem görsel hem de manevi bir güzellik sunarlar. Motifleriyle, renkleri ve maneviyatıyla göz dolduran, Karadeniz'in görmeniz gereken ahşap camilerini sizin için inceledik.
📌Doğu Karadeniz'de yöresel mimarinin en önemli göstergelerinden biri olan camilerin ahşaptan yapılmasındaki en önemli etken, bölgenin orman bakımından zengin olması.
📌Dikdörtgen ya da kare olarak yapılan ve düzgün kesme taşlarla temeli çıkılan camilerde, daha sonra dayanıklılığı ile bilinen kestane, meşe ve karaağaç kullanıldığı görülüyor.
📌Minber ve mihraplarının genellikle ceviz ve incir ağacından yapıldığı asırlık camilerin kapı işlemelerinde ise ahşap oyma sanatının zenginlikleri sergilenir.
📌Vaiz kürsülerinin çeşitli geometrik ve bitki motifi şekilleriyle süslendiği camilerin bir diğer önemli özelliği ise neredeyse hepsinde son cemaat yerinin bulunması...
📌Camilerin kare ya da dikdörtgen olarak yapılan tavanları ise birbirinden farklı kök boyalarla yapılan süslemelerle ayrı bir güzellik yansıtır.
🕌 Artvin'in Borçka ilçesine bağlı Gürcistan sınırı Camili Havzası'ndaki 6 köyden biri olan Maral'da, Osmanlı döneminden kalma tarihi İremit Camisi, ahşap mimarisi ve kök boya kullanılan rengarenk motifleriyle göz dolduruyor.
📌1850 yılında yapılan İremit Camii, kırmızı, mavi ve yeşil renkleriyle oyma tekniğindeki süslemelere sahip.
📌Köy halkınca özenle korunan ve yaklaşık 169 yıldır ayakta duran cami, Artvin'i ziyarete gelen yerli ve yabancı turistlerin de ilgisini çekiyor.
🕌 Trabzon'un Çaykara ilçesinde bulunan ve 1841-1844 yıllarında yapılan 175 yıllık Taşören Merkez Camisi, yörenin en eski ahşap camilerinin başında geliyor.
📌2010 senesinde belirlenemeyen bir sebeple çıkan yangında büyük hasar gören cami, mimari özellikleri bakımından Karadeniz yöresinin birçok özelliğini bünyesinde barındırıyor.
📌Alt katı taştan, üst katı ise ahşaptan yapılan cami, Trabzon Vakıflar Bölge Müdürlüğünce başlatılan çalışmalar sonucunda aslına uygun olarak yeniden inşa edildi.
İstanbul'daki camilerin ilginç hikayeleri
🕌 Samsun'da inşa edilen Seyyid Kutbiddin Camii'nin tavan ve taban döşemeleri ahşap olup, gömme tavan göbeği mevcut. Yapının girişinde M. 1292 yılında yapıldığı yazar. Caminin güney yöndeki duvarına bitişik vaziyette türbe yer alır.
📌Beşik tonozlu mekanda tek bir sandukadan oluşan türbenin içinde M. 1404 yılında yapıldığına dair sonraki onarımlarda yazılmış bir Arapça metin bulunmaktadır. Bu onarımlar sırasında türbe ve caminin tuğla duvarları travertenle kaplanmış, caminin kemerli son cemaat yeri camekanla kapalı hale getirilmiş, ahşap tavan yenilenmiştir.
📌Cami yuvarlak kemerli pencerelerle aydınlatılmıştır. Samsun'un en eski mezarlıklarından biri olan ve içinde Selçuklu ve Osmanlı mezar taşlarının ve mezar yapılarının bulunduğu mezarlık alanı ise geniş bir alan yayılmaktadır.
🕌 Kastamonu'nun Daday ilçesine bağlı Kasaba köyünde, 1366 yılında Candaroğlu beylerinden Adil Bey'in oğlu Emir Mahmut Bey tarafından yaptırılan Mahmut Bey Camisi, dıştan taş bir yapı görünüme sahip olmasına karşın iç süslemeleri ve çivi kullanılmadan yapılması dolayısıyla görenleri şaşırtıyor.
📌Bindirme tekniğiyle çivi kullanılmadan yapıldığı için "çivisiz cami" olarak anılan ibadethane, 650 yıla rağmen hala ayakta...
📌Mahmut Bey Camisi'ne yangın riski nedeniyle bugüne kadar elektrik tesisatı yapılmadı. Caminin ahşap çatısı bindirme tekniğinde yapılmıştır ve hiç metal çivi ve herhangi bir aksam kullanılmamasıyla Türkiye'deki ender örneklerden biridir.
📌Mahmut Bey Camisi, 2014'te UNESCO Dünya Mirası Geçici Listesi'ne girdi.
