Trans yağ nedir? Trans yağlar vücudumuza neler yapıyor?
Trans yağlar, ucuz bitkisel yağların yüksek basınç ve yüksek ısı altında hidrojenizasyonu ile üretiliyor. Uzmanların söylediklerine göre, işlem sırasında yağa, metal parçacıkları olan nikel oksit ilave ediliyor, bazen de nişasta ve kıvam verici kimyasallar katılıyor. Böylece yağın raf ömrü uzuyor, ucuza mal ediliyor. Peki, severek yediğimiz hangi besinlerde trans yağ var? Genellikle farkına bile varmadan günde ne kadar trans yağ yiyoruz? Bu yağlar en fazla ne kadar tüketilmeli, tehlike sınırı ne zaman aşılıyor, sağlığa etkileri nasıl ortaya çıkıyor?
Önceki Resimler için Tıklayınız
Trans yağın kullanım alanları genellikle dışarıda yenilen, günümüzde ticari olarak hazırlanan pek çok gıdada trans yağ kullanılmaktadır. Bir gıdanın içerisinde trans yap içerip içermediğini anlamak için ambalaj üzerinde yer alan "içindekiler" bölümünü okumanız yeterli olacaktır.
Bazı ambalajlarda "trans yağ" yerine "hidrojene nebati yağ" veya "hidrojene bitkisel yağ" yazmaktadır.
Trans yağlar, atardamarlarda pıhtılaşmaya ve tıkanmalara yol açar. Maksimum olarak günde 0.5 gram trans yağ alımına müsaade edilir. Bu oran, gelişmekte olan ve az gelişmiş ülkelerde 20 grama kadar çıkmaktadır. Yüksek trans yağ tüketimi olan ülkelerde yaşayanlarda enflamasyon kriterleri yüksek bulunmuştur.
Yani vücuda alınan 1 gram trans yağ ile kalp hastalıkları riski yüzde 5 oranında arttığına dair net veriler tıp literatürüne girdi. Vücuda giren trans yağ kötü LDL kolesterolün artmasına; iyi ve koruyucu kolesterol olan HDL'nin düşmesine sebep olur.
Kalp krizi: Trans yağlar atar damarlarının daralmasına ve sertleşmesine neden olur. Kandaki kolesterol miktarını artırır. Ateroskleroz adı verilen bu durum kalp sağlığı için zararlıdır.
Ayrıca alzheimer, diyabet, karaciğer bozukluğu, kadında kısırlık ve depresyon gibi sağlık açısından birçok tehlikeye yol açar.
Damarlarda kireçlenme, tıkanıklık ve bu tıkanıklığı müteakiben gerçekleşen ani kalp krizi ve felçler.
Zar yapısını bozmak suretiyle hücre fonksiyon bozukluğu, yani kanser.
Özellikle karın bölgesinde yağ birikimi ve kontrolsüz kilo alımı, obezite.
Yağsız yaşamın desteklediği yanlış yönlendirmeler etkisini kaybetti. Bunun yerine dengeli beslenmek adına yağ tüketimine de ihtiyaç duyduğu net olarak ortaya çıktı. Günlük enerji, düzenli hormon dizilimi, sağlıklı beyin fonksiyonu, sadece yağda eriyen A, D, E ve K vitaminlerinin emilimi bakımından yağ tüketimi oldukça elzem.
Tıpkı yiyecek gruplarında olduğu gibi yağları da kendi içerisinde dengelemek gerekiyor. Bu nedenle gün içerisinde tüketilmesi gereken yağ miktarını bir birim mısır özü/ay çiçek yağı, iki birim zeytinyağı ve bir birim tereyağı/margarin olarak dengelendiğinde bütün yağlardan yeterli ve dengeli miktarda tüketilmiş olur.
