Fatih Sultan Mehmed, 6 Nisan 1453'te İstanbul'u kuşattı. II. Mehmed, daha önceki kuşatmaları inceleyip uzun bir hazırlık yapmasına rağmen çok zorlu geçen ve 54 gün süren kuşatma sonucunda şehri fethetti. İşte gün gün İstanbul'un fethi:
23 MART CUMA- Osmanlı ordusu Sultan II. Mehmed'in kumandasında Edirne'den İstanbul'u kuşatmak için hareket etti.
2 NİSAN- Osmanlı kuvvetleri surların önüne geldiler. Bizanslılar ile Osmanlı öncü birlikleri arasında ufak çaplı çatışmalar meydana geldi.
Bizanslılar, gelenlerin öncü olduğunu anlayınca geri çekilerek şehrin kapılarını kapatıp hendekler üzerindeki köprüleri yıktılar.
5 NİSAN- II. Mehmed, Bayrampaşa Vadisi'nin sol tarafında Maltepe'de otağını kurup ordusunu kuşatma vaziyetine soktu. Surları teftiş ettirip birliklerini önceden hazırladığı plana göre yerleştirdi.
6 NİSAN- II. Mehmed, İslami geleneklere uygun şekilde imparatordan şehrin teslimini istedi, ancak bu kabul edilmedi.
Geceden itibaren surlar topla dövülmeye başlandı. Surlarda yıkılan yerler, müdafiler tarafından hemen dolduruldu.
Kuşatma başlamıştı.
9 NİSAN- Baltaoğlu Süleyman Bey idaresindeki Osmanlı donanması, Haliç'e gerilen zinciri geçmeye teşebbüs etti, ancak başarısız oldu.
10 NİSAN- II. Mehmed komutanlarıyla surları gezdi. Kara ve deniz birliklerini denetledi.
11 NİSAN- Toplar, Silivrikapı- Topkapı arasındaki zayıf sayılan surların önünde dört ayrı mevkiye yerleştirildi.
12 NİSAN- 145 parçalık Türk donanması, Beşiktaş-Kabataş önlerinde toplandı.
13 NİSAN- Büyükada fethedildi.
13-17 NİSAN- Surlar top ateşiyle dövülmeye devam edildi.
18 NİSAN- Günlerdir devam eden top atışları sonucunda tahrip edilen Bayrampaşa Deresi yönünde dış surlara yönelik ilk hücum gerçekleştirildi, ancak bu başarısız oldu.
Zonaro'nun fırçasından Fatih'in İstanbul'a girişi
20 NİSAN- İstanbul'a yiyecek ve yardım getiren üç Ceneviz gemisi ve bir Bizans nakliye gemisi şehrin önlerinde göründü. Dört gemi, şiddetli lodosta manevra yapamayan kürekli Osmanlı gemilerini kolayca yararak Haliç'e girdi. Bu başarısızlık Osmanlı ordusunda büyük bir moral bozukluğuna sebep oldu. Akşemseddin'in bu gelişme üzerine II. Mehmed'e yazdığı mektup, kuşatmanın sürdürülmesinde önemli rol oynadı.
21 NİSAN- Fatih, bozgunun sorumlusu olarak gördüğü Kaptanıderya Baltaoğlu Süleyman Bey'i azledip yerine Hamza Bey'i tayin etti.
21-22 NİSAN GECESİ- Çok önceden hazırlanmış plan uygulamaya koyuldu.
Donanmaya ait bir kısım gemiler karadan çekilerek Haliç'e indirildi. 70 kadar geminin Haliç'te ansızın görülmesi önceki başarısızlığın üstünü örttü.
23 NİSAN- Haliç'e inen Osmanlı gemileri yüzünden yaşadıkları şaşkınlığı atan Bizanslılar toplanarak ne yapacaklarını tartıştılar.
28 NİSAN- Haliç'teki Osmanlı gemilerini yakmak üzere harekete geçen Bizanslılar ve Latinler başarısız oldular.
24 NİSAN-5 MAYIS- Surlar top ateşiyle dövülmeye devam edildi.
3 MAYIS- Müdafiler surlara yerleştirdikleri iki topla Osmanlı gemilerine zarar verdiler.
4 MAYIS- Osmanlılar'ın yeni bir hücum başlatacağı haberi İstanbul'da büyük bir paniğe yol açtı. İstanbul'un siyasî ve dinî liderleri, Bizans İmparatoru Konstantin'in şehirden çıkmasını ve yardım aramasını teklif etti.Ancak imparator şehirden ayrılmadı.
5 MAYIS- Zağanos Paşa, Galata sırtlarından topları ateşleyerek Haliç'teki Bizans donanmasına ve şehre zarar verdi.
6 MAYIS- Bayrampaşa Deresi üzerindeki surlara yapılan umumi hücumla muhasara yeniden şiddetlendi.
7 MAYIS- Venedik Cumhuriyeti ve papa, İstanbul'a yardım için ayrı ayrı donanmalar yola çıkardı.
8 MAYIS- Bizans'ın Onikiler Meclisi savunmaya katkıda bulunacağı düşüncesiyle Haliç'teki gemilerdeki bütün ticarî eşyanın İstanbul'a çıkarılmasına karar verdi.
9 MAYIS- Haliç'teki donanmada bulunan askerlerin bir kısmı surların müdafaası için şehre çıkarıldı.
10 MAYIS- Bizanslılar ve müttefikleri, İstanbul'un deniz savunmasının tek elden yürütülmesine karar verdiler.
12 MAYIS- Tekfur Sarayı ile Edirnekapı arasına hücum edildi.
Edirnekapı-Eğrikapı surları yoğun top atışlarıyla iyice çökertildi. Ancak bu şiddetli hücumdan bir sonuç alınamadı.
13 MAYIS-16 MAYIS- Surlar top ateşiyle dövülmeye devam edildi. Kuşatma sırasında meydana gelen önemli bir gelişme de topların havan topu şeklinde kullanılmasıdır. Galata sırtlarından Haliç'te bulunan gemilerin vurulması için toplar havan gibi kullanıldı.
16 MAYIS- Kazılan büyük tünelle surların altından geçilerek şehir içine kadar girildi. Ancak Bizanslılar tüneli keşfederek karşı tünelle çökerttiler.
18 MAYIS- Yürüyen büyük bir kule ile surlara yapılan hücum da başarısızlıkla sonuçlandı. Bizanslılar, kuleyi yakarak imha ettiler. Ancak kuleyi kullanan askerler, sur önündeki hendeği doldurarak yığdıkları toprağı sur boyunca yükselttiler.
19 MAYIS- Osmanlılar Galata sahili ile Avcılar Kapısı arasına genel hücumda kullanmak için tahta bir köprü yaptılar.
21 MAYIS- Osmanlı lağımcıları yeni tünellerini surların altına kadar ilerletti.
22 MAYIS- Bizanslılar, Türk lağımcıların şehir içine kadar uzanan tünelini fark ederek etkisiz hale getirdi.
23 MAYIS- Bizanslılar daha önce kazılan ve imha edilen tünellerin yanına açılan yeni tüneli tespit etti. II. Mehmed, Bizans'a elçi gönderip şehrin teslim edilmesini istedi, ancak sultanın teklifi kabul görmedi.
24 MAYIS- Osmanlı birliklerinin karadan büyük bir harekâta geçeceğini anlayan Bizanslılar savunma önlemlerini artırdı. Ayrıca Türk askerinin moralini bozmak için casuslar vasıtasıyla İtalyan donanmasının denizden, Macarlar'ın da karadan harekete geçtiği haberini yaydılar.
25 MAYIS- Kuşatmanın uzaması, Avrupa'dan gelebilecek yardım yüzünden Osmanlı ordusunu zor duruma sokmuştu. Bu sırada Venedik donanması Ege'ye gelmişti. 25 Mayıs'ta Bizans'a son kez teslim ol çağrısı yapıldı.
Bizanslılar'dan şehri teslim etmek isteyenler oldu. Ancak İtalyanlar buna şiddetle karşı çıktılar. Bu sırada Macarlar'ın, yardıma geldiği haberleri Osmanlı ordusunun moralini bozmuştu. Tehlike büyüktü. Veziriazam Çandarlı Halil Paşa, baştan beri savunduğu kuşatmayı kaldırma fikrinde ısrar etti. Ancak Zağanos Paşa, Şehabeddin Paşa, Turahan Bey ve Akşemseddin, saldırıya devam edilmesi gerektiğini söylediler.
Büyük bir saldırıya geçilmesi için karar alındı. Askere şehir alındığında üç gün yağma izni verildiği duyurusu yapıldı.
25-26 MAYIS- Son bir genel hücum için büyük hazırlıklar yapıldı. Son saldırıyı gerçekleştirmek üzere gerekli planlar tamamlandı. Zağanos Paşa, Haliç surlarına yüklenecek, Karaca Paşa sağ yanında merkez cepheden Haliç surlarına kadar olan bölgeye, İshak ve Mahmud Paşalar merkezden Marmara sahillerine uzanan kesime, padişahın bulunduğu merkez kuvvetleri Bayrampaşa Deresi üzerindeki surlara saldıracaktı ve bu son hücumun ağırlık merkezi de Topkapı ile Edirnekapı arası olacaktı.
28 MAYIS-29 MAYIS GECESI- Son hücuma hazırlanan Osmanlı ordusu, şenlikler yapıp, etrafı mum donanmasıyla aydınlattı. Gece yarısına doğru surların etrafını gündüz gibi aydınlatan ve Bizans halkına dehşet veren bu ışıklar birdenbire söndürülerek son hazırlıklar tamamlandı.
29 MAYIS-SON HÜCUM Sabahleyin gün ağarmadan genç padişahın emriyle "Allah Allah" diye hücum eden askerlerin sesleriyle son hücum başladı. Topkapı civarındaki surlara çıkan Türk askerlerini gören Bizanslılar haykırarak şehre kaçmaya başladılar. İstanbul bir anda "Şehir düştü, şehir düştü" sesleriyle çalkalanmaya başladı. Öğlen olduğunda şehir tamamen Türkler'in eline geçmişti.
Erhan Afyoncu - SABAH