Türkiye'de geçen yıl ortalama hanehalkı büyüklüğü 3,4 kişi olurken, ortalama hanehalkı büyüklüğünün en yüksek olduğu il, 6,4 kişi ile Şırnak olarak belirlendi.
Tek çekirdek aileden oluşan hanehalklarının oranı yüzde 66,1, tek kişilik hanehalklarının oranı ise yüzde 15,4 olarak kayıtlara geçti
Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi (ADNKS) sonuçlarına göre, Türkiye'de 2012 yılında 3,7 kişi olan ortalama hanehalkı büyüklüğü azalma eğilimi gösterdi. Buna göre geçen yıl ortalama hanehalkı büyüklüğü 3,4 kişi olarak belirlendi.
İllere göre incelendiğinde, 2017'de ortalama hanehalkı büyüklüğünün en yüksek olduğu il, 6,4 kişi ile Şırnak oldu. Şırnak'ı 5,7 kişi ile Hakkari ve Şanlıurfa, 5,6 kişi ile Batman izledi. Ortalama hanehalkı büyüklüğünün en düşük olduğu iller ise 2,7 kişi ile Çanakkale, Eskişehir ve Tunceli olarak sıralandı. Bu illeri, 2,8 kişi ile Balıkesir, Edirne, Burdur, Sinop ve Çankırı takip etti.
Türkiye'de tek çekirdek aileden oluşan hanehalklarının oranı 2014 yılında yüzde 67,4 iken 2017'de yüzde 66,1'e geriledi. Tek kişilik hanehalklarının oranı ise 2017 yılında yüzde 15,4'e ulaştı. Bu oran 2014'te yüzde 13,9 düzeyindeydi.
En az bir çekirdek aile ve diğer kişilerden oluşan aile olarak tanımlanan geniş ailelerden oluşan hanehalklarının oranı 2014 yılında yüzde 16,7 iken 2017 yılında yüzde 16 olarak gerçekleşti. Çekirdek aile bulunmayan birden fazla kişiden oluşan hanehalklarının oranı ise yüzde 2,5'e yükseldi. Bu oran 2014'te yüzde 2,1 idi. Çekirdek aile, yalnızca eşlerden veya eşler ve çocuklarından veya tek ebeveyn ve en az bir çocuktan oluşan aileler olarak tanımlanıyor.
En yüksek tek kişilik hanehalkı oranı Tunceli'de
Geçen yıl, tek kişilik hanehalkı oranının en yüksek olduğu il yüzde 26,1 ile Tunceli oldu. Bu ili yüzde 23,7 ile Giresun, yüzde 23,2 ile Eskişehir ve Çankırı izledi. Tek kişilik hanehalkı oranının en düşük olduğu il, yüzde 8,5 ile Diyarbakır olarak kayıtlara geçti. Diyarbakır'ı yüzde 9,1 ile Batman, yüzde 9,2 ile Van takip etti.
Aynı dönemde tek çekirdek aileden oluşan hanehalkı oranı en yüksek il yüzde 72,8 ile Kayseri olurken, diğer yüksek oranlı iller ise yüzde 72,3 ile Osmaniye, yüzde 71,3 ile Adıyaman olarak sıralandı.
Tek çekirdek aileden oluşan hanehalkı oranının en düşük olduğu il yüzde 55,8 ile Şırnak olarak belirlendi. Bunu yüzde 56,1 ile Tunceli, yüzde 56,6 ile Kastamonu izledi.
Hanehalklarının yüzde 8,5'i tek ebeveyn ve çocuklu
Türkiye'de 2017 yılında toplam hanehalklarının yüzde 8,5'ini tek ebeveyn ve çocuklu hanehalkları oluşturdu. Toplam hanehalklarının yüzde 1,8'inin baba ve çocuklardan, yüzde 6,7'si ise anne ve çocuklardan oluştuğu görüldü.
Tek ebeveyn ve çocuklardan oluşan hanehalkı oranının en yüksek olduğu iller 2017 yılında yüzde 10,3 ile Bingöl ve İzmir olarak kayıtlara geçti. Bu illeri, yüzde 10,1 ile Malatya ve Adana, yüzde 9,8 ile Hatay ve Elazığ izledi. Bu oranın en düşük olduğu iller ise yüzde 6,1 ile Tokat, yüzde 6,4 ile Nevşehir, Yozgat ve Burdur, yüzde 6,5 ile Bayburt ve Bitlis oldu.
Anne ve çocuklardan oluşan hanehalkı oranının en yüksek olduğu iller yüzde 8,3 ile Bingöl, yüzde 8,2 ile İzmir ve yüzde 8 ile Adana, en düşük olduğu iller ise yüzde 4,7 ile Ardahan, yüzde 4,8 ile Tokat ve yüzde 4,9 ile Burdur olarak belirlendi.
Baba ve çocuklardan oluşan hanehalkı oranının en yüksek olduğu iller yüzde 3,2 ile Gümüşhane, yüzde 2,8 ile Malatya ve yüzde 2,7 ile Kilis, en düşük olduğu iller ise yüzde 1,2 ile Nevşehir, yüzde 1,3 ile Kayseri ve yüzde 1,4 ile Tokat, Niğde, Konya, Bitlis, Amasya, Adıyaman ve Uşak oldu.
Geniş aileler en çok Şırnak'ta
Öte yandan en az bir çekirdek aile ve diğer kişilerden oluşan aile olarak tanımlanan geniş aileden oluşan hanehalkı oranının en yüksek olduğu il 2017'de yüzde 28,9 ile Şırnak oldu. Şırnak'ı yüzde 26,5 ile Hakkari ve yüzde 25,3 ile Batman takip etti.
Geniş aileden oluşan hanehalkı oranının en düşük olduğu il, yüzde 10 ile Eskişehir olarak belirlendi. Bu ili, yüzde 10,1 ile Çanakkale, yüzde 11,2 ile Balıkesir izledi.
Türkiye genelinde hane halklarının tüketim amaçlı yaptığı harcamalar içinde en yüksek payı yüzde 25,2 ile konut ve kira harcamaları aldı
18 yaş üstü bireyler aileleriyle mutlu!
Türkiye'de 18 yaş ve üstündeki bireyler arasında kendilerini en fazla ailelerinin mutlu ettiğini belirtenlerin oranı geçen yıl yüzde 70,6 olarak belirlendi.
Yaşam memnuniyeti araştırması sonuçlarına göre, 18 yaş ve üstündeki bireyler arasında kendilerini en fazla ailelerinin mutlu ettiğini belirtenlerin oranı geçen yıl yüzde 70,6 oldu. Erkeklerin yüzde 76,4'ü, kadınların yüzde 64,9'u kendilerini en fazla ailelerinin mutlu ettiğini bildirdi.
Hanehalkı bilişim teknolojileri kullanım araştırması sonuçlarına göre, hanelerde masaüstü bilgisayar bulunma oranı 2004 yılında yüzde 10 iken 2011 yılında yüzde 34,3'e yükseldi. Sonraki yıllarda ise bu oran gerileyerek geçen yıl itibarıyla yüzde 20,3 olarak kaydedildi.
Hanelerde taşınabilir bilgisayar (dizüstü, tablet, netbook gibi) bulunma oranı, 2004 yılında yüzde 0,9 iken sonraki yıllarda sürekli artarak geçen yıl yüzde 49,8'e ulaştı. Hanelerde cep telefonu/akıllı telefon bulunma oranının 2004 yılında yüzde 53,7 iken geçen yıl yüzde 97,8'e yükseldiği, sabit hatlı telefon bulunma oranının ise 2004 yılında yüzde 81,6 iken 2017'de yüzde 20,2'ye düştüğü tespit edildi.
Hanelerde internet erişimi oranı da 2004'te yüzde 7 iken geçen yıl yüzde 80,7'ye yükseldi.
Gelir ve yaşam koşulları araştırması sonuçlarına göre de eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert medyan gelirinin yüzde 60'ı dikkate alınarak belirlenen yoksulluk sınırı incelendiğinde, bu sınırın altında yaşayan bireylerin oranının 2016 yılında yüzde 21,2 olduğu kayıtlara geçti. Hane halkı tipine göre yoksulluk oranı incelendiğinde ise tek ebeveynli ve en az bir çocuğu olan hane halklarının yüzde 28,3'ünün hesaplanan göreli yoksulluk sınırının altında yaşadığı belirlendi.
18 yaşından küçük veya 18-24 yaşında olan, ekonomik açıdan pasif ve ebeveynlerinden en az biriyle yaşayan kişiler olarak tanımlanan bağımlı çocuklu hane halklarının yoksulluk oranı yüzde 26,3 iken bağımlı çocuğu olmayan hane halklarının yoksulluk oranı yüzde 6,8 olarak hesaplandı.
En fazla koruyucu aile İstanbul'da
Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı verilerine göre, geçen yıl Türkiye genelinde mevcut koruyucu aile sayısı 4 bin 654 oldu. En fazla koruyucu ailenin 436 ile İstanbul'da olduğu belirlendi. İstanbul'u 341 aileyle İzmir, 283 aileyle Ankara, 184 aileyle Kayseri ve 161 aileyle Kocaeli takip etti.
Hanehalkı bütçe araştırmasının 2016 yılı sonuçlarına göre, Türkiye genelinde hanehalklarının tüketim amaçlı yaptığı harcamalar içinde en yüksek payı yüzde 25,2 ile konut ve kira harcamaları alırken, ikinci sırada yüzde 19,5 ile gıda ve alkolsüz içecek harcamaları dikkati çekti. Toplam tüketim harcamalarında en düşük payı alan harcama grupları ise yüzde 2 ile sağlık ve yüzde 2,3 ile eğitim hizmetleri oldu.
Gelir ve yaşam koşulları araştırması sonuçlarına göre, 2016 yılında konutun mülkiyet durumları incelendiğinde, bireylerin yüzde 59,7'sinin oturduğu konutta ev sahibi, yüzde 24,4'ünün ise kiracı olduğu görüldü.
Bireylerin yüzde 42,2'sinin 2016 yılında konutunda izolasyondan dolayı ısınma sorunu yaşadığı, yüzde 38,1'inin sızdıran çatı, nemli duvarlar, çürümüş pencere çerçevesi ve benzeri nedenlerle sorun yaşadığı ve yüzde 24,5'inin trafik veya endüstrinin neden olduğu hava kirliliği, çevre kirliliği veya diğer çevresel sorunlar yaşadığı belirlendi.