Arama

Prof. Dr. İbrahim Saraçoğlu
Haziran 20, 2017
Çinko Alımı ve  Güneş Alerjisi

Güneşe karşı alerjisi olanlar için yaz tatilini düşünmek bir azap halini almaktadır. Güneş alerjisine karşı henüz kesin bir çözüm yoktur. Güneş alerjisi deride kızarıklık, kabarcık ve kaşıntıya neden olmaktadır. Güneş ışığına fazla maruz kalındığı taktirde de iltihaplanmaya neden olmaktadır. Derinin güneş ışığı alarak kahverengileşmesi de bu alerjiden dolayı mümkün olamamaktadır. Güneşlenildiğinde de deri normal kahverengi renk tonunu almamaktadır.

Güneş ışığında bulunan UVB (UltraViole-B "320-250 nm") deri üzerinde ve alt tabakalarında serbest radikallerin oluşumunu neden olduğundan alerjik reaksiyonlar tetiklenir ve histamin salgılanmasına neden olur. Histamin salgılanmasıyla deride kaşıntı ve kaşımaya bağlı olarak da ödem gelişmektedir. Neticede inflamasyon (yangı) belirgin olarak kendisini göstermektedir. Di-valent çinko, aynı zamanda serbest radikalleri nötralize ederken (antioksidant), histamin salgılanması üzerinde de anti-histaminik etkisini göstererek güneş alerjisinin gelişmesine engel olabilmektedir.

Çinko hakkında bilmemiz gerekenler

Çinko esansiyel bir mineraldir. Günlük tükettiğimiz gıdalar üzerinden düzenli olarak almak zorundayız. Çünkü, çinko vücudumuzda depolanmaz. İnsan vücudunun ortalama günlük ihtiyacı 15mg' dır. Bu miktarda çinkoyu düzenli olarak tüketeceğimiz gıdalar üzerinden almak zorundayız. Hamile bayanlar, emziren anneler ve yoğun stres altında çalışanların günlük çinko ihtiyaçları 25 mg olmalıdır. Bunun dışında ağır spor yapanlar, ileri yaşta olanlar, diyabetikler, östrojen hormonu içeren ilaç kullanan kadınlar ve sık sık alkol tüketenlerin yeterli düzeyde çinko alımlarına dikkat etmeleri gerekir.

Neden çinko almak zorundayız ve önemi?

Çinko, yaklaşık 300 üzerinde enzimde görev almaktadır. İnsülin hormonunun depolanmasında ve protein sentezinde görev alan en önemli mineraldir. Testosteron metabolizmasının dengeli çalışmasında, iyi huylu prostat büyümesi şikâyetlerinde, sertleşme problemi yaşayan erkeklerde çinko açığının olmaması önemlidir. Erkeklerde çinko miktarı en yüksek prostat sıvısında bulunur. Aynı zamanda güçlü bir hafıza içinde çinkonun nedenli destekleyici özelliğinin olduğu unutulmamalıdır.

Koku veya tat alma problemi yaşıyorsanız, mutlaka çinko eksikliğinin olup olmadığına baktırmalısınız. Çünkü, koku ve tat almadan sorumlu Karboanhidraz-IV enzim aktivitesi çinkoya doğrudan bağlıdır.

Yaraların iyileşmesinde kanda bulunan fibrin, file yapılı oluşumu kurarak deri üzerindeki yaranın hızlı iyileşmesini sağlar. Bu kuruluma karşı etki gösteren DiPeptidyl AminoPeptidaz-4 enziminin aktivitesini zayıflatarak fibrin örgü ağını güçlendiren yine çinkodur. Deri üzerine sürülen bazı kremlerin çinko içermesinin en önemli sebeplerinden bir tanesi de budur.

Eğer, vejetaryen iseniz mutlaka çinko desteği için hekiminize danışmak zorundasınız. Çocukların ve gençlerin çinko açığına düşmeleri gelişme bozukluklarına neden olur. Hücrelerin bölünmesinde görev alır.

Deri, bağ dokusu ve yaraların iyileşmesinde ve operasyon sonrasında çinkonun görevi vazgeçilmezdir.

Çinko vücudumuzda çinko-aspartat, çinko-sulfat ve çinko-ororat olarak bulunur. Çinkonun bu bileşikleri suda çok hızlı çözünme özelliğine sahip olduğundan bu nedenle kolayca aktif divalent çinko olarak görev yapmaktadır.

Bağışıklık sistemi hücreleri çinkoya ihtiyaç duyarlar. Mukozal yapı ve salgısında önemli fonksiyonu vardır. Ağızda çıkan aft, çinko eksikliğine bağlı olabilir. Antioksidant özelliği ile hem serbest radikalleri yok eder hem de antiviral özelliğinden dolayı mukozal yapıya virüslerin yapışmasına ve içeri girmesine engel olur.

Çinkonun inflamasyona engel olması özelliğinden dolayı deri hastalıklarında, sedefte, nörodermititte, mide ve bağırsak mukozasının sağlıklı çalışmasında rolünün öneminden dolayı gastirit, morbus chron, ülseratif kolit ve çölyak hastalarında takviye olarak önerilmektedir. Siroz ve şeker hastalarının hekimleri çinko takviyesinin önemini vurgulamaktadırlar.

Çinko eksikliğinin neden olduğu diğer şikâyetler ise sırasıyla;

Saç dökülmesi, saç kırılması ve tırnak zayıflığı

Çocuklarda gelişme bozukluğu

İştahsızlık

Gece körlüğü

Erkeklerde impotans ve sertleşme problemleri

Erken doğum yapma riski

Bebeğin düşük ağırlıkta doğması

Hafıza güçsüzlüğü

Sık sık uçuk veya aft şikâyetinin tekrarlaması

Bağışıklık sistemi zayıflığı

Kronik yorgunluk

Çinko eksikliği şikâyeti olanlar özellikle bazı tahıllara karşı tüketimlerinde ölçülü olmaları gerekir. Bunun sebebi fitik asit bakımından zengin olan buğday, soya, mısır gibi gıdaların çinko, kalsiyum, magnezyum ve demir gibi minerallarin emilimini azaltmasıdır. Badem, ceviz, fındık gibi yüksek oranda fitik asit içeren gıdaların tüketilmesinde de ölçülü olmak gerekir.

Çinko bakımından zengin gıdalar; kabak çekirdeği, tahin (susam yağı), bitter çikolata, yerfıstığı, peynir, kuzu eti ve deniz ürünleridir.

Çinko Takviyesi: Günlük 15 mg lık çinko takviyesinin güneş alerjisine karşı çok güçlü bir zırh oluşturduğu gözlemlenmiştir. Çinko takviyesi için eczacınızdan bilgi alınız.

Yasal Uyarı: Yayınlanan köşe yazısı/haberin tüm hakları Turkuvaz Medya Grubu’na aittir. Kaynak gösterilse veya habere aktif link verilse dahi köşe yazısı/haberin tamamı ya da bir bölümü kesinlikle kullanılamaz.
Ayrıntılar için lütfen tıklayın.
2024 Fikriyat. Tüm hakları saklıdır.
BİZE ULAŞIN