Malum, üniversiteler için tercih yapma haftasındayız ve öğrenciler ve veliler hangi üniversiteyi ve hangi bölümleri tercih etmesi konusunda düşünüyorlar ve araştırıyorlar. Henüz karar vermeyenlerle karar vermekte güçlük çekenlere yardımcı olacak bir listeye tesadüf ettim. İŞKUR'un 2018 İşgücü Piyasası Araştırması Türkiye Raporu.
İŞKUR piyasa araştırması sonucunda eleman temininde güçlük çekilen sektörleri tespit etmiş ve sıralamış. Bu meslekleri inceleyerek fıtratınıza ve arzunuza uygun olanları seçebilirsiniz. Ancak listede sıralanan mesleklerin büyük bir kısmının bölümü veya fakültesi yok. Bir kısmı iki yıllık iken büyük bir kısmı iki farklı disiplinin birleşmesinden oluşuyor.
Yeri gelmişken söylemesem çatlarım, bizde nedense iki yıllık bölümler biraz hor görülür. Oysa çoğu kimse için dört yıllık bölümlerden daha iyi olabilir bu okullar. Özellikle belli bir puanı aşamayan ve ileride iş bulma konusunda sıkıntı çekeceğini düşünenler mutlaka iki yıllık okullardan bir bölüm seçmeli. Tercih etmekten çekinmeyin, çünkü dünyada artık insanlar iki defa üniversite okumak istiyorlar. Biri lise sonrasında, diğeri de bir meslekte belirli bir süre çalıştıktan ve doyuma ulaştıktan sonra. Biz yine İŞKUR'un listesine ve konumuza dönelim.
Peki, piyasa hangi mesleklerde uzman arıyor?
İŞKUR'un raporunda Tablo 60'ta sıralanan "Gelecek 10 yılda öne çıkılacağı düşünülen meslekler"e baktığımda ben şunları görüyorum.
3 Boyutlu nesneler: Listede 3 boyutlu nesnelerle ilgili birçok meslek yer alıyor. 3 Boyutlu Baskı Uzmanı, 3 Boyutlu Modelleme, 3 Boyutlu Tasarım Uzmanı, 3D Ölçüm Teknikeri/Mühendisi, 3D Üretim Mühendisliği, 3D Yazıcısı Mühendisliği. Belli ki önümüzdeki yıllarda 3D teknolojisi hayatımıza daha çok girecek.
Ar-Ge mühendisi: Belli ki şirketler hem mevcut ürünlerini geliştirmek hem yeni ürünler geliştirmek konusunda gayretli olacaklar.
Veri madenciliği ve big data: Hayatımızın her alanını kaplayan ama farkında olmadığımız büyük verileri değerlendirme uzmanları da popüler mesleklerden. Big Data (Büyük Veri) Analiz, Bilgi Güvenliği Analisti…
Bilgisayar, yazılım ve donanımı: Bilgisayarla ilgili konular daha uzun süre popülerliğini koruyacak gibi görünüyor. İlgili olmadığı meslek grubu yok neredeyse. Ancak düz bilgisayar yetmiyor, mutlaka onunla ilgili bir alanda veya bir meslek için gereken konularda uzman olmak gerekiyor. Network veya ağ işletmenleri de en çok arananlar arasında.
Hukukta farklılık: Listede uzay hukuku ve bilişim hukuku gibi alanlar da var. E-ticaret ile ilgili bir çok meslek olduğuna göre her ne kadar listede olmasa da e-ticaret hukuku da olmalı. Listede bu taraf eksik kalmış gibi. Hukuk fakültesini düşünenler gitmeyi düşündükleri fakültelerde bu alanlarda hoca olup olmamasına dikkat etmeli.
E-ticaret: Listede yer alan mesleklerin dikkat çekecek kadar miktarı e-ticaret ile ilgili. Hem pazarlaması, hem altyapısı hem de bu tür sistemlerin kurulması.
Medikal farklılaşıyor: Medikal ile ilgili teknolojik gelişmelere paralel olarak uzmanlık alanları da farklılaşıyor. Sanırım ileride biomedical mühendislik gibi bölümler de olacak. Veya oldu benim haberim yok.
Farklı diller: Çince ve Hintçe bilenler avantajlı gibi olacak.
Elektrik ve enerji: Yine popüler ve galiba modası hiç geçmeyecek mesleklerden. Yenilenebilir enerji kaynakları, uzun süre giden aküler, çevreyi kirletmeyen enerji kaynaklar ve daha bir çok konuda uzmanlara ihtiyaç olacak.
Parlayan yıldız: Tasarım
Bir diğer popüler alan tasarım. Hemen her alanda tasarımla ilgili bir bölüm olacak. Hayatımızın ta ortasında yer alan internetteki web sayfalarının tasarımından günlük kullandığımız endüstriyel ürünlerin tasarımına kadar bir çok alanda ihtiyaç olacak görünüyor. Burada estetik ve sanat tarihi güçlü olan bölümlerin daha şanslı olduğunu söyleyebilirim.
Edebiyat mezunları ne yapar?
Edebiyat bölümünde öğretim üyesi olarak bizim mezunlarımızın yapabileceği mesleklere de baktım. Gelecekte edebiyat mezunları için aldıkları eğitimi kullanabilecekleri popüler meslekler dijital yayıncılık, sosyal medya yöneticiliği, internet editörlüğü ve haberciliği. Öğretmenliğe alternatif meslekler olması güzel tarafı. Kötü olan tarafı ise şu: Türk Dili ve Edebiyatı bölümlerinde bu derslerin seçmeli de olsa olmaması ve yakın bir gelecekte konulacağına dair şüphelerim var.
Daha fazla detay için listeye bakmanızı tavsiye ederim. Ben dikkatimi çekenleri yazdım. Ne olduğunu ve ne iş yaptıklarını bilmediğim daha bir çok meslek var. Ancak dikkatinizi tekrar çekmek istediğim bir husus var. Unutmayın, listede yazılan mesleklerin büyük bir kısmının öğretildiği bir bölüm yok. Siz en yakın bölümü tercih edip diğer kısmı yan dal veya çift dal ile öğreneceksiniz. Kalan kısmını da sektöre girince.
Zurnanın zırt dediği yer de burası. Burada üniversite ve fakülteler önem kazanıyor. Hem ilgili alanlarda ders verebilecek hocaların olup olmadığını hem de eğitim sistemlerinin farklı bölümlerden ders almasına izin verip vermediğine bakmalısınız. Dönemde dokuz-on ders olan bir bölüme giderseniz ne bölümünüzü ne de ilgilendiğiniz alanları hakikatli bir şekilde tahsil edebilirsiniz.
Ne diyelim, Allah gönlünüze göre versin inşallah.