Kolesterolü düşürüp kalp krizini önleyen lezzetin adıdır. Çeşitli yöntemlerle pişirilen mantarların obezite, diyabet ve kalp rahatsızlığı riskini azaltmak başta olmak üzere sağlığımıza pek çok faydası vardır.
Kırlarda yetişen mantarın 2600 türü varsa da ancak 500'ü yenilebilir. Ötekiler ya zehirlidir veya mutfakta kullanılan türden değildir.
Zihin yorgunluğuna iyi gelir
Mantarın kalorisi düşüktür. İçindeki lif, sindirimini güçleştirir. Mantarda bol miktarda madensel tuz vardır. Bundan ötürü zihinsel yorgunluğa ve kansızlığa iyi gelir. Mantarda A, B, D PP ve K vitaminleri bulunur. Açlık duygusunu gideren bir bitkidir.
Kolesterol oranını azaltır
Yapılan bazı araştırmalar, mantarı sık kullananlarda kolesterol oranının düştüğünü gösterdi.
Ayrıca bazı mantar çeşitleri kanı sulandırarak, kanın kolay pıhtılaşmasını önlüyor. Böylece damarlar açılıyor ve kalp, bol miktarda sağlıklı kanla beslenmiş, kalp krizi de önlenmiş oluyor.
Mantarlarda yer alan lif, potasyum ve C vitamini içeriği kardiyovasküler sağlığa da katkıda bulunur. Potasyum ve sodyum, tansiyonu düzenlemeye yardımcı olur. Potasyum ve düşük sodyum içeren mantarlar kan basıncını düşürmeye ve yüksek tansiyon ve kardiyovasküler hastalık riskini azaltmaya yardımcı olur.
Bağışıklık sistemini güçlendirir, kanseri önler
Yine bazı mantarlar bağışıklık sistemini güçlendirerek, insanın virüslere ve tümörlere karşı dirençli olmasını sağlar. Kanseri önler. Çünkü antioksidanlar açısından zengin gıdadır. Bilindiği gibi antioksidanlar, potansiyel olarak kansere yol açan serbest radikallerden kurtaran maddelerdir.
Diyabet riskini azaltır
Yapılan araştırmalar, yüksek lifli gıdalarla beslenen kişilerin düşük kan şekeri seviyesine sahip olduğunu göstermiştir. Mantarlarda da lif miktarı yüksektir. Lif ayrıca sindirim sistemine yarar sağlar ve kalp hastalığı ve metabolik sendrom riskini azaltır.
Kilo vermeye yardımcı olur
Yapılan çalışmalar, mantarların düşük kalorili ve besleyici bir gıda olduğu için, et yerine tüketilmesi gereken en uygun gıda olduğunu ortaya çıkarmıştır. Haftada birkaç kez mantar yemek, sağlıklı bir vücut ağırlığı, daha az bel çevresi ve daha iyi genel sağlık ile bağlantılıdır.
D vitamini kaynağı
D vitamini en sağlıklı şekilde güneş ışığından elde edilir. Ancak bazı mantar türleri de D vitamini ihtiyacını karşılamaktadır. D vitamini eksikliği birçok insan için ciddi bir problemdir ve kalp hastalığından depresyona kadar her şeyle bağlantılıdır.
Değerli bir gıda
Mantarın çeşitleri bol olduğundan zehirsiz olmasına dikkat edilmelidir. Protein değeri etten fazladır. Nadir bulunan madeni maddelere sahiptir. Böylece mantarlar zihni iyi çalıştırır, yorgunluğu giderir. Et yemeyenler protein ihtiyacını mantarla alırlar.
Zayıf, kansız kimseler için iyi bir gıdadır. Kan yapar. Bedenen ve zihnen gelişmeyi sağlar. Bedeni çalışmayı fazlalaştırır. Gözün görme gücünü arttırır, vücuda kuvvet verir.
Pişirmede ve kullanmada genel kurallar
Kokusunu ve çeşnisini kaybetmemesi için mantar daima çok az suda ve çabuk pişirilmelidir, yani harlı ateş gerektirir. Bol suda uzun süre kaynayan mantar sert ve lezzetsiz olur.
Mantar vücuda fazla üre asidi bıraktığından romatizma, üremi ve benzeri hastalıkları olanlar yememeli veya çok az yemelidirler.
Hazmı zor olduğundan fazla yenmemelidir. Pişirirken çok yağ koymak, hazmı daha da zorlaştırır.
Zehirlenmeye dikkat!
Mantarlar bayat ve kart olmamalıdır. Şapkaları ters çevrilip altına bakıldığında kahverengi veya siyah görüntüler olmamalıdır. Zehirli olmasa dahi bozulmaya yüz tutmuş mantarlar da zehirlenmelere yol açabilir.
Mantar zehirlenmelerinin önüne geçmenin tek yolu tarımı yapılan (kültür) mantarların yenilmesidir. Kontrolsüz ve bilinçsiz toplamalar tehlikelidir.
Prof. Dr. Sefa Saygılı
