Türkiye Dağcılık Federasyonu Başkanı ve Karadeniz Teknik Üniversitesi (KTÜ) Sürmene Deniz Bilimleri Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Ersan Başar, Antarktika’daki buzulların içinde çok önemli bilgilerin gizlendiğini belirterek, "Dünyanın kara kutusu o buzullarda gizli." dedi.
Cumhurbaşkanlığı himayesinde Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığının desteğiyle başlayan çalışmalar kapsamında, Antarktika’da kurulacak "Türkiye Bilimsel Araştırma Üssü" çalışmaları için bölgeye düzenlenen 1. Türkiye Antarktika Seyrüseferi’ndeki 9 kişilik ön fizibilite ekibinde yer alan Başar, AA muhabirine, seferi ve izlenimlerini anlattı.
Ekipte dağcılık bilgisi ve akademik çalışmalarından dolayı yer aldığını vurgulayan Başar, "Antarktika’ya yapılacak 2. seferi sabırsızlıkla bekliyorum. Bir kez gidince bırakamıyorsunuz, çok çekici bir bölge." diye konuştu.
Antarktika’da bütün alanların buz ve dağlık bölgeden oluştuğunu dile getiren Başar, "Hem buzullarda yapılacak çalışmalar hem de o tür doğa koşullarında hayatı idame ettirmek konularındaki bilgim nedeniyle ekibe dahil edildim. Ekibe de bu konularda önderlik yapmış oldum." ifadelerini kullandı.
Danışman ülke olabilmek için orada bilim üretilmesi, bölgeye sefer düzenleyerek üs bulundurulması ve bilime katkı yapılması gerektiğini vurgulayan Başar, "Antarktika sözleşmesi, 2048 yılı itibarıyla bitiyor ve danışman ülkeler, orada ne olup biteceğine karar vermek için 2049’da masaya oturacak. Biz de doğal olarak orada masaya oturan ülkelerden olmak istiyoruz." ifadelerini kullandı.
"Bölgede çok ciddi bilimsel çalışmalar yapılabiliyor"
Antarktika’da jeoloji çalışmalarından yer bilimlerine, haritacılıktan deniz bilimlerine kadar bir çok araştırma yapıldığını ifade eden Başar, "Bölgede çok ciddi bilimsel çalışmalar yapılabiliyor. Büyük bölümünün haritası bile henüz oluşturulmamış Antarktika’da çok bilgi var. Dünyanın kara kutusu o buzullarda gizli. Dünyanın tüm geçmişi orada. Atmosfer çalışmaları yapılıyor. Ozon tabakasının inceldiği noktalar var. Küresel ısınma, deniz bilimleri, deniz canlıları gibi dallar çalışabiliyor." değerlendirmesinde bulundu.
"Önemli olan orada Türk üssünün oluşması"
Antarktika’nın çok güzel bir yer olduğunu ve insana huzur verdiğini vurgulayan Başar, "İnsana dinginlik veren bir kıta. Rüzgar sesi dışında ses yok. Balinalar, foklar, penguenler var. Bu hayvanlar sürekli yanınızdan geçiyor." dedi.
Türkiye’nin Antarktika’da bilim üretebilmesi için yeterli donanıma, altyapıya ve bilim insanına sahip olduğunu anlatan Başar, "Bizimle çalışan yabancı bilim adamları da var. Önemli olan orada Türk üssünün oluşması ve Türk bayrağının dalgalanması. Bunun için uğraşıyoruz. Bunun için net zaman vermek çok zor ama çok uzun değil gelecek 5-10 yıl içinde Türk üssü oluşacak gibi gözüküyor. Bir sonraki sefer, aralık ayında olacak ve 3. sefer ise gelecek yıl mart ayında yapılacak." şeklinde konuştu.
Ersan Başar, Türk üssü kurulduktan sonra yapılacak ilk çalışmanın ne olacağına ilişkin ise şunları söyledi:
"İlk olarak deniz bilimleri ve jeoloji alanında hızlı bir şekilde çalışmaya başlanacak gibi gözüküyor. Biz şu an yer tahsis etmeye çalışıyoruz. Üssün kurulacağı ve çalışılacak bilimsel alan büyüklüğü açısından en iyi yerler kapılmış durumda ama biz 17’ye yakın nokta üzerinde çalışma yaptık. Kıtanın yüzde 98’i buzla kaplı. Geriye kalan alanın yüzde 1’i hayvanlar için ayrılmış, ayak basılamayan nokta. Geriye de yüzde 1 kalıyor. Bu nedenle yer belirlemek o kadar kolay olmuyor."
