Arama

Avrupa’ya İslam'ı yayan derviş: Sarı Saltuk

Yesevi Dergahından çıkıp Balkanlarda İslam'ı yayan Horasan eri Sarı Saltuk, henüz Osmanlı kurulmadan evvel İslam'ı ve Anadolu irfanını tanıtmak için yollara düşer. Savaşları önce gönüllerde kazanan, ölüme sevgiliye koşar gibi koşan bu manevi önder, Avrupa'yı ve Anadolu'yu birbirine bağlayan gönül köprüsü olur. Vefat ettiğinde sevenleri, birbirinden farklı yerlerde Sarı Saltuk adına onlarca türbe inşa eder.

Arnavutluk, Kosova, Makedonya ve Bulgar topraklarına kadar ilerleyen Sarı Saltuk'un manevi çabaları sayesinde, Dobruca Babadağı kasabasında ve İsakça'da halkın çoğu Müslüman olur.

➤ Balkanlarda halk tarafından çok sevilen Sarı Saltuk, bölgede bilge birisi olarak şöhret kazanır. İnsanlar İslam hakkında bilgiler öğrenmek için sık sık Sarı Saltuk'u ziyaret ederler. Bu nedenle Sarı Saltuk'un ikamet ettiği yerler birer dergaha dönüşür.

Bosna'daki bayram sofralarının vazgeçilmezi Osmanlı mirası baklava

Dervişler Tekkesi

➤ Mostar'ın içinden geçen ve Bosna-Hersek'in en büyük nehirlerinden olan ''Neretva''nın kenarındaki Dervişler Tekkesi, Bosna'nın yerel halkı olan Boşnakların hızla Müslümanlığı seçmesinde çok önemli bir rol oynar.

➤ Özellikle Sarı Saltuk'un tekkede gösterdiği büyük çaba daha sonra fetihle beraber gelecek fütuhata adeta çekirdek olur ve kimin inşa ettiği bilinmeyen bu tekke bölgede İslam'ın bir merkezi haline gelir.

II. Abdülhamid'in inziva mekanı: Ertuğrul Tekke Camii

➤ Gittiği her diyarda çok sevilen, adı menkıbe ve hikayelere konu olan Sarı Saltuk'un vefat ettiği haberini alan insanlar birbirinden farklı yerlerde, birbirlerinden habersiz Sarı Saltuk için türbe inşa ederler.

➤ Böylece Romanya Babadağ, Bulgaristan Kaliyakra, Bosna Hersek Vlagay, Makedonya Ohri, Arnavutluk Kurya, Edirne Babaeski, Niğde Bor gibi yerlerde ona ait birbirinden farklı 7 adet türbe inşa edilir.

➤ Bilinen bu 7 türbenin yanı sıra Türkiye sınırları içerisinde tam olarak Sarı Saltuk'a ait olduğu kesin olmayan fakat ona atfedilen pek çok türbe bulunur.

➤ Bu türbeler Tunceli Hozat'ta, Diyarbakır şehir merkezinde, Manisa Alaşehir'de Şeyh Sinan Camii yakınında, Sarı Saltuk Türbesi adı ile anılıyor. İstanbul'da Rumelifeneri binası içindeki kitabeli kabir de Sarı Saltuk'a ait olduğuna inanılan türbelerdendir.

Ayasofya'daki padişah türbeleri

Sarı Saltuk Balkanlarda öylesine etkili olur ki Orta Çağ'ın en büyük Müslüman seyyahı olarak bilinen İbn-i Battuta ondan doksan yıl sonra uğradığı çoğu Balkan toprağında Sarı Saltuk'un adını ve efsanelerini duyar.

➤ Sarı Saltuk'tan bahseden en eski kaynak olan İbn Battuta'nın Seyahatname'sinde Sarı Saltuk'un hakkında bölgede yayılan menkıbevi hikayelerden bahsedilir.

Ortaçağ'ın en büyük seyyâhı: İbn Battûta

2024 Fikriyat. Tüm hakları saklıdır.
BİZE ULAŞIN