Arama
Cem Sultan kimdir? Cem Sultan Fatih Sultan Mehmet’in veliahtı mıydı?
Son günlerde "Fatih'in portresindeki kişi" olarak gündeme gelen Cem Sultan, Osmanlı tarihinin en çok tartışılan şehzadelerinden biri. Cem Sultan, Fatih Sultan Mehmet'in ölümünün ardından ağabeyi II. Bayezid ile büyük bir taht mücadelesine girmiş; Avrupa topraklarına sığınmasının ardından yaşamının 13 yılını gurbet ve esaret hayatı ile geçirmişti. Peki, Cem Sultan kimdir? Cem Sultan Fatih Sultan Mehmet'in veliahtı mıydı? Cem Sultan taht mücadelesini nasıl kaybetti? Cem Sultan, Osmanlı hanedanında hacca giden tek şahsiyet miydi? Cem Sultan'ın hayatı…
Cem Sultan'ın devlet ricali arasında taraftarı fazla değildi. Devrin tarihlerinde Cem'in, babası Fatih Sultan Mehmet tarafından veliaht olarak yerine hazırlandığı yönünde bir kayıt bulunmuyor.
💠
Bununla beraber İbn Kemal, eserinde Fatih'in ölmeden önce yerine büyük oğlu Bayezid'in geçirilmesini vasiyet ettiğini yazmıştır. Ancak İbn Kemal'in kaleme aldıkları da II. Bayezid döneminde yazıldığı için güvenilir kabul edilmez.
Türk devlet geleneğinde veliahtlık kurumu yoktur. Fatih de sağlığında bir veliaht seçmemiştir.
📌 Cem Sultan'ın Fatih'in veliahdı olduğu yönündeki bilgiler, modern dönem tarihçilerinin yorumlarıdır.
II. Bayezid'in padişah olması üzerine Cem Sultan, hemen harekete geçip Konya ve çevresinden asker topladı.
💠
Bursa'ya yaklaştığında, Bayezid'in gönderdiği askerlerle karşılaştı ve onları mağlup etti. Bu zaferin ardından Bursa şehri ona kapılarını açtı. Cem Sultan, Bursa'ya girince padişahlığını ilan edip hutbeyi kendi adına okuttu ve para bastırdı.
Cem Sultan, daha sonra ağabeyine bir heyet gönderdi. Bu heyet II. Bayezid'e Osmanlı topraklarını iki kardeş arasında Anadolu ve Rumeli olarak ikiye bölmeyi teklif etti. Ancak II. Bayezid devletin bölünemeyeceğini söyleyerek teklifi reddetti.
II. Bayezid'in kuvvetleri Bursa üzerine hareket edince Cem, ordusunu ikiye bölüp Yenişehir'e çekildi.
💠
Ancak adamlarından Astinoğlu Yakup Bey ihanet etmiş ve onun Yenişehir'e çekilmesini sağlayarak, genç şehzadeyi tuzağa düşürmüştü.
Cem'in kuvvetleri İznik civarında bozguna uğratıldı. Cem'in eski lalası olan ve II. Bayezid'i sevmeyen Gedik Ahmed Paşa'nın, Cem'e biat ederek asi durumuna düşmemek için II. Bayezid'in yanında yer alması, Cem Sultan'ı manevi olarak sarsmıştı.
Yenişehir Ovası'nda 20 Haziran 1481 tarihinde meydana gelen savaşta Astinoğlu'nun karşı tarafa geçmesi sonrası Cem'in ordusu bozuldu ve şehzade kaçmak zorunda kaldı.
💠
Yolda eşkıyaların saldırısına da uğrayan Cem Sultan, perişan bir şekilde Konya'ya vardı. Buradaki divan toplantısına yorgan içerisinde, dört kişi tarafından taşınarak katılabildi.
Üç günlük istirahatin ardından ailesini ve sadık adamlarını alarak Konya'dan ayrıldı. Cem Sultan'ın Konya'dan ayrılışı çok dramatik olmuş, halk arkasından gözyaşları dökmüştü. Cem, yakalanmadan Memluk Sultanlığına sığınabilmişti.
Cem Sultan, Mısır'da büyük bir merasimle karşılanmıştı. Hürmet gösterilip şerefine ziyafet ve eğlenceler tertiplendi.
💠
Cem, Mısır'daki durumunu bir mektup yazarak padişaha bildirdiği zaman II. Bayezid ona "saltanat davasından vazgeçerse, karşılığında kendisine yıllık 1 milyon akçe vereceği" cevabını verdi. Ancak Cem Sultan, düştüğü duruma rağmen saltanat hırsından vazgeçememişti.
Saltanat mücadelesindeki karışıklıkları fırsat bilen Karamanoğlu Kasım Bey, Osmanlı'nın himayesine aldığı toprakları geri almak için harekete geçti. Cem'i Anadolu'ya getirmek için çeşitli kişilerin ağzından mektup dahi yazdırdığı iddia edilir. Böylece Cem, Anadolu'ya geri döndü.
📌 Kasım Bey ile yaptığı anlaşmaya göre tahtı ele geçirirse Karaman'ı Kasım Bey'e verecek ve o da hayat boyu Cem'e itaat edecekti.