Çok yönlü bir alim: Kutbüddin Şirazi
Kutbüddin Şirazi; astronomi, matematik, tıp, ve din alanında yaptığı çalışmalarla Anadolu ilim hayatını canlı tutan isimlerden biridir. Yazdığı eserler ve yetiştirdiği öğrencilerle sonraki yüzyıllara etki etmiş olan bu isim, Moğolların akınlar düzenlediği Anadolu'da aldığı görevlerle bölgeyi ayakta tutar. Pek çok alim gibi o da şehir şehir ilim peşinde dolaşır. Gelin, kısacık ömrüne pek çok farklı alanda eserler sığdıran Şirazi'ye yakından bakalım..
Giriş Tarihi: 19.11.2022
13:48
Güncelleme Tarihi: 19.11.2022
15:34
Eserleri
🔷 Şirazi'ye göre ilimler ikiye ayrılır. Birincisi felsefi/hikemi ilimler, ikincisi felsefi olmayan dini ilimler idi.
➡ Birinci dalda yer alan ilimler: Felsefe, matematik, tıp ve astronomi.
➡ İkincisinde yer alan ilimler: Tefsir, fıkıh, dil ve genel dini ilimler. Şirazi bu alanların hepsinden en az bir adet eser verdi.
Osmanlı'nın ilk baskı eserleri
Başlıca eserleri şunlardır:
➡ Nihâyetü'l-idrâk fî dirâyeti'l-eflâk
Astronomiye dair yazdığı eserdir.
➡ et-Tuhfetü'ş-Şâhiyye fi'l-heyʾe
Ünlü isim Ali Kuşçu'nun şerh yazdığı bu eser de astronomi üzerinedir.
➡ Fethu'l-mennân fî tefsîri'l-Kurʾân
Kur'an-ı Kerim tefsiridir
➡ Dürretü't-tâc li-gurreti'd-dîbâc
1305 yılında yazdığı mantık, felsefe, tabii ilimlerle geometri, astronomi, aritmetik, mûsiki ve ilâhî ilimleri kapsayan beş bölümden meydana gelen Farsça ansiklopedik bir eserdir.
Muhit Kitap'tan okumanız gereken eserler
Hayatının son dönemleri
🔷 Kutbuddin Şirazi haritayı teslim ettikten sonra görevlerden el çekti ve İran'ın başkenti Tebriz'e döndü. Tebriz Camii'nde inzivaya çekildi . Burada akli ilimlerden ziyade nakli ilimlere ağırlık verdi.
🔷 Tebriz'de camide olduğu sırada dersler vermeye devam etti. Burada Zemahşeri'nin Keşşaf tefsirini ve Sekkaki'nin Miftahu'l Ulum kitabını okuttu. 1311 yılının Ramazan ayında vefat etti. Tebriz'de çok sevdiği arkadaşı Beyzavi'nin yanına defnedildi.
💠 Dr. Ahmet Meydan, Şirazi'nin hayatından özel bir bilgi aktardı: "Kutbuddin, yeni bir eser yazacağı zaman oruca başlardı, boy abdesti alır ve öyle yazardı.
Beyzavi kimdir?
Dönemin ünlü müfessiri, tefsiri ile meşhurdur. "Allame" yani İslami ilimlerin her alanında eser veren alim olarak anılır.
💠 Şirazi'nin ardından yazılan bir şiir:
"Şüphesiz İslam, seçkin bir alimi kaybetti. Uzak olmasına rağmen tüm üstün özellikler onda yakındır Ondan sonra ilim değirmeninin dönmesine şaştım kaldım Kutup (mil) kaybolduktan sonra değirmen hiç dönebilir mi?"