Arama
Fransız işgaline karşı savaşan bir mücahit: Emir Abdülkadir Cezairi
Fransa, dünya sömürgecilik tarihinde en utanç verici sayfalara sahip ülkelerden biri. 19. yüzyılda Fransa'nın Cezayir'deki katliamları emperyalizmin kanlı yüzünün göstergesiydi. Cezayir'i öyle bir yağmaladılar, yer altındaki madenlerinden, insanların zihinlerine kadar öyle bir sömürü düzeni kurdular ki, günümüzde yine o kirli yüzleriyle karşımızdalar. O gün de emperyalizme direnen kahramanlar vardı. İşte onlardan biri; Emir Abdülkadir Cezairi. Cezayir'i Fransız işgaline karşı örgütleyen savaşçı ve aynı zamanda bir alim. Tam on dört yıl mücadele etti, direnişin Müslüman lideri oldu. Öyle ki, at üstünde kılıcını kınına koymadan düşmanı hayrete düşüren mücadelesi için "Bineğinin eyeri onun tahtıydı" demişlerdi. Emir Abdülkadir'in mücadelesinin son bulmasıyla Cezayir, dünya tarihinin en kanlı katliamlarından birine sahne oldu.
Fransa buğdayını aldığı Cezayir'e işgalden önceki birkaç yıl evvel boyunca borcunu ödemedi. 1830'a gelindiğinde ortada büyük bir borç meblağı vardı.
Cezayir'in "dayı" olarak anılan paşası, Hüseyin Paşa'ydı. Cezayir Valisi Dayı Hüseyin Paşa, Fransız Konsolosu Pierre Deval'i huzuruna çağırarak, ülkesinin buğday borçlarının fazlaca biriktiğini, bunun ödenmesi gerektiği ültimatomunu verdi.
Dayı Hüseyin Paşa, Fransız konsolosunun ters cevap vermesi üzerine yüzüne elindeki yelpaze ile vurunca Fransa istediği bahaneyi bulmuş ve Cezayir'i işgal için harekete geçmişti. Kurt bir kere kuzuyu yemeyi kafaya koymuştu ve öyle de oldu.
Bu olayı bahane eden Fransa, önceden planladığı harekâtı başlatarak 16 Haziran 1827'de Cezayir'e savaş ilân etti ve büyük bir donanma ile Cezayir sahillerini abluka altına aldı.
Fransa pek çok avantajlı duruma rağmen Cezayir'i hemen işgal edemedi. 1830 tarihinde büyük bir donanma ve 37 bin kişilik yeni bir kuvvetle Fransızlar Cezayir'e çıktılar ve 5 Temmuz 1830 günü Cezayir şehrini işgal ettiler.
Fransızların ilk işi, yerli ahaliyi daha kolay idare edebilecekleri düşüncesiyle Türkleri ihraç etmek oldu. Ancak Cezayir'in bütününü ele geçirmeleri, Emir Abdülkadir kumandasındaki direnişçiler sayesinde uzun yıllar sürdü…
Emir Abdülkadir, iyi bir dini eğitim almış, tesirli hitabeti, cesareti, askeri yetenekleri ve en önemlisi takvasıyla Fransızlara kök söktürdü.
Emîr Abdülkadir Cezairî, 6 Eylül 1808'de Batı Cezayir'de doğdu. Babası Muhyiddin, Hz. Hasan soyundan olup Kadirî şeyhlerindendi.
Çocukluğunda ve gençliğinde sağlam bir din eğitimi gördü; silah kullanmayı ve at binmeyi öğrendi. 1827'de babasıyla birlikte Mekke'ye giderek hacı oldu.
Fransız işgaline direnişinde yaptığı savunma hamleleri etkili oldu. Ülkesinin iç kesimlerinde askeri mühimmat fabrikaları ve atölyeler kurdu. Top mermileri, süngü, kurşun ve barut üretildi.
Bu arada Cezayir'deki kabileler, yabancı hâkimiyetine karşı koymak maksadıyla Şeyh Muhyiddin'i sultan ilan etmek istediler; fakat o, yaşlılığını ileri sürerek bu vazifeyi oğluna bırakmayı uygun görmüştü.
Abdülkadir, Fas Sultanı Abdurrahman'ın halifesi sıfatıyla "Emirü'l Müminin" unvanı aldı ve Fransızlara ve onlarla iş birliğinde bulunanlara karşı mücadeleye başladı.