Arama
Hz. Zeyd kimdir? Zeyd bin Harise'nin hayatı... Peygamberimiz Zeyd ile nereye gitti?
Zeyd bin Harise, Peygamberimizin (sav) risaletini ilk tasdik edenlerden hatta bazı rivayetlere göre erkeklerden ilk Müslüman olan kişidir. Hz. Zeyd, Peygamberimizin azadlısı olduğu halde, O'nun yanından bir an olsun ayrılmamış, hizmetinde bulunmuş ve hiçbir yerde görmediği şefkati, merhameti, adaleti, keremi, yardımı, muhabbeti tatmıştı. Resulullah'ın (sav) evlatlığı ve azadlısı Zeyd bin Harise'nin esirlikten emirliğe yükselen ibret dolu yaşamını derledik.
🔸 Ancak evlâtlıkların öz babalarının adıyla anılmasını emreden âyet (Ahzâb, 5) indikten sonra babası Hârise'nin adıyla anılmaya başlandı.
Resulullah tarafından çok sevildiği için "hibbü Resulillâh" lakabıyla tanınırdı.
Ahzâb suresi, 5. ayet:
"Evlâtlıklarınızı babalarının soy adlarıyla anın. Bu Allah katında adalete daha uygun bir davranıştır. Eğer onların babalarını bilmiyorsanız o zaman kendileri sizin din kardeşleriniz ve dostlarınızdır. Yanıldığınız hususta size günah yoktur, fakat bilinçli ve kasıtlı olarak yaptıklarınızdan sorumlusunuz. Allah çok bağışlayıcı ve ziyadesiyle esirgeyicidir."
Ahzâb suresi, 5. ayetin tefsiri
İslam'a göre himayeye muhtaç çocuklara bakmak, onları beslemek, büyütmek sevaptır ve şerefli bir insanlık ödevidir. Sevgili Peygamberimiz "Kimsesiz çocukları koruması altına alan kimse ile ben, cennette yan yana iki parmak gibi beraber olacağım" buyurmuştur (Müslim, "Zühd", 42). Ancak bunu yapmak için çocuğun kendi soy kütüğü ile ilişkisini kesmek, öz ana babasını unutturmak kimsenin hakkı olmadığı gibi kanunî mirasçıların arasına katmak, aile içinde mahremiyet bakımından öz evlât gibi davranmak da doğru ve gerekli değildir. Bunun yerine İslâm'ın tavsiyesi, koruma altına almak, bakmak, büyütmek, ihtiyaçlarını karşılamak; hukuk ve helâl-haram kuralları bakımından ona öz çocuk gibi değil, bir din kardeşi gibi muamele etmektir.
Ahzâb suresi, 5. ayetin tefsirin devamını okumak için tıklayın
🔸 Cahiliye döneminde henüz çocukken annesi Su'dâ ile birlikte Benî Ma'n'daki akrabalarını ziyarete giderken Benî Kayn mensupları tarafından kaçırıldı ve Ukâz panayırında köle olarak Hz. Hatice'nin yeğeni Hakîm bin Hizâm'a satıldı.
Hakîm onu Mekke'ye götürdü ve halası Hatice'ye, Hz. Hatice de Resulullah'a hediye etti.
🔸 Diğer bir rivayete göre ise Zeyd'i kaçıranlar Mekke'nin Bathâ semtinde satmak istediklerinde Hz. Peygamber (sav) kendisini görmüş ve Hatice'ye onu satın almasını tavsiye etmiş, o da satın alıp Resul-i Ekrem'e hediye etmiştir.
Zeyd'in kabilesinden hac için Mekke'ye gelenler kendisini görüp tanıdılar ve dönüşte durumu ailesine bildirdiler.
Babası Hârise ile amcası Kâ'b yanlarına Zeyd'in fidyesini de alarak Mekke'ye geldiler, Resûl-i Ekrem'den (sav) onu geri istediler.
🔸 Resûlullah (sav), Zeyd'i ailesiyle görüştürdü ve dilerse kendileriyle gidebileceğini söyledi. Fakat Zeyd, Resûlullah'ın (sav) yanında kalmayı tercih etti.
Bu olaydan sonra Resûl-i Ekrem (sav), Zeyd'i Kâbe'nin bitişiğindeki Hicr mevkiine götürüp, "Şahit olun, Zeyd benim oğlumdur, o benim mirasçım, ben de onun mirasçısıyım!" dedi ve ardından onu azat etti.
🔸 Hz. Peygamber'den (sav) hiç ayrılmayan Zeyd onun risâletini ilk tasdik edenlerdendir; hatta bazı rivayetlere göre erkeklerden ilk Müslüman olan kişidir.