Arama
İlk katarakt ameliyatını yapan Müslüman hekim: Ammar bin Ali
İslam medeniyetinin yetiştirdiği en büyük göz hekimlerinden birisi olan Ammar bin Ali, tarihteki ilk katarakt ameliyatını yapan kişidir. Müslüman hekim, çalışmaları ile "oftalmoloji" yani görme yolları ve cerrahisinin babası kabul edilir. Avrupa'da ders kitabı olarak okutulan eserlere imzasını atan Ammar bin Ali'nin uyguladığı tedaviler onun kendi tecrübelerinin ürünüdür. Peki, Ammar bin Ali ilk katarakt ameliyatını nasıl yaptı?
💠 İslam âlimleri, yaptıkları önemli çalışmalarıyla diğer pratisyenlerden kendilerini ayırmaya çaba sarf etti. Tabiplerin mesleğe başlarken uzmanı olmaları gereken tıbbî bilgi için bir ölçüt olması gerektiğini savundular.
💠 Medeniyetimiz içinde yetişen Şeyzerî, 13. yüzyılda hekimlerin Huneyn b. İshak'ın "Fî Mihneti't-tabîb" adlı eserinde verilen talimata göre sınavdan geçirilmelerini istedi.
💠 Göz hekimleri Huneyn'in "al-ʿAşr makālât fi'l-ʿayn"ının muhtevasından, kırık çıkıkçılar Aeginalı Paul'ün tıp ansiklopedisinin altıncı kitabından ve cerrahlar Galen'in "On the Composition of Simple Drugs according to Kindsimtihana" adlı kitabından sorumlu tutulurdu.
💠 İslam medeniyetinde tabiplerin önem verdiği alanlardan biri de göz hastalıklarıydı. Gözün anatomisini gösteren eserler kaleme alan hekimler, bu alanca birçok keşif yaptı ve bulgularını kitaplaştırdı.
💠 Avrupalı tıp tarihçisi Julius Hirschberg, İslam medeniyetinin altın çağında 30 kadar oftalmoloji yani göz hastalıkları üzerine eser yazıldığını bunlardan 14 tanesinin günümüze ulaşabildiğini belirtir. Bu çağın önemli önemli göz hekimlerinden biri de Ammar bin Ali'ydi.
💠 Musul'da doğan Ammar bin Ali, doğduğu köyün isminden dolayı Mevsıli olarak anıldı. Hayatı hakkında fazla bilgi bulunman İslam âlimi, Batı dünyasında Canamusalı adıyla tanınır.
💠 Sonraki yıllarda Mısır'a giderek hayatının büyük bölümünü Kahire'de geçirdi.
💠 Ammar bin Ali, tıp tarihinde oftalmoloji yani göz hastalıklarının babası olarak kabul edilir.
💠 Yıllar boyunca yaptığı bilimsel çalışmalar sonucunda edindiği bilgi birikimini ameliyatlarla geliştirdi. Bunun neticesinde döneminin en tanınan hekimi oldu.
(X) İbn Sina'ya göre kemik kırıklarına nasıl müdahale edilmeli?
💠Kaleme aldığı "Kitâbü'l-Müntehab fî ʿilmi'l-ʿayn" ve "ʿilelihâ ve Müdâvâtihâ bi'l-edviye ve'l-hadîd" isimli eserleri önemliydi. Bu eserleri Fatımî Sultanı Hakîm zamanında Mısır'da yazdı.
💠 Kitapta kendi tecrübe ettiği tedavileri ve cerrahi uygulamaları anlatması yönünden önemliydi. Aynı çağda yaşadığı bir diğer göz hekimi Ali bin İsa'ya göre konuları daha özet olarak anlattı.