Arama
Leonardo da Vinci’ye dair 30 gizemli gerçek
Leonardo da Vinci ilginç ve gizemli hayatı ile daima ilgi çekmiş ve inceleme konusu olmuştur. Onu, ünlü Mona Lisa tablosuyla yani ressam kimliğiyle biliriz. Peki, ressamlığının yanında da Vinci'nin farklı uzmanlık alanları olduğunu biliyor muydunuz? Kaleme aldığı taslakların neden sadece "ayna karşısında" okunabildiğini, 30'dan fazla kadavrayı neden incelediğini veya Sultan II. Bayezid'e hitaben kaleme aldığı mektupta Osmanlı'ya ne teklif ettiğini? Dünya tarihinin en gizemli şahsiyetlerinden biri olan Da Vinci'ye dair bilinmeyenleri sizler için derledik.
İstanbul'da Osmanlı'nın hüküm sürdüğü 16'ıncı yüzyılda, dönemin sultanı II. Bayezid, Haliç üzerinde yolcuların geçmesi ve eşya nakli için bir köprü yaptırmak istedi.
O dönemde İtalya'da yaşayan ancak ünü sınırları aşan Leonardo da Vinci, insanlığa faydalı olacak işlere imza atıyordu. Osmanlı sultanının köprü yaptırma isteğini duyan Da Vinci, bu fikri hayata geçirmek istediğini bir mektupla II. Bayezid'e iletti.
Leonardo, kaleme aldığı bu mektupta, çarkları rüzgârla dönen bir değirmenden ve gemilerin suyunu boşaltmaya yarayan bir tulumbadan söz etmişti. Ardından ise asıl konuya, yani Galata ile tarihi yarımada arasında kurulacak bir köprüden bahsetmişti.
Da Vinci, Sultan II. Bayezid'e hitaben şu sözleri kaleme almıştı:
"Acizleri, efendimizin Galata'dan İstanbul'a bir köprü kurdurmak için teşebbüse geçtiklerini işittim. Lakin bu işe ehil bir kimse bulamadıklarını öğrendim. Bu işten anlayan kulunuz, arzularınızı gerçekleştirebilir. Köprü, yüksek bir kemer üzerine kurulacaktır. Fakat bu kadar yüksek kemerli bir köprü üzerinden kimsenin geçmek cesaretini gösteremeyeceğini düşündüğüm için kenarlarını tahta parmaklıklarla örteceğim. Kemeri, o kadar yüksek tasarlamamın sebebi, altından yelkenlilerin rahatça geçebilmeleri içindir.
Efendimiz Hazretleri irade buyururlarsa, Anadolu sahiline kadar uzayacak, gerektiğinde açılır kapanır bir köprü dahi inşa edebilirim. Burada su daima hareket halinde olduğundan kenarların aşınmaması için bir çare düşündüm. Bununla su akıntısı dirsek ve kenarlara zarar vermeyecektir. İnşallah Sultan Hazretleri, bu aciz kulunun sözlerine inancını bağışlar da onu her zaman hizmetlerinde görmeyi arzular ve cevap vermek lütuflarını esirgemezler."
Belgenin sonunda "Bu mektup temmuz ayının üçünde yazılmış ve yazılış tarihinden dört ay sonra ele geçmiştir" kaydı bulunuyor. Bu mektubun tercümesi Topkapı Sarayı'nda bulunuyor.
Paris Institut de France kütüphanesinde bulunan "Leonardo Kodeksi"nde sanatkârın el yazısını içeren bir köprü taslağı yer alıyor.
Bu taslağın, Galata ile İstanbul arasına yapılması planlanan köprüye ait olduğu tahmin ediliyor. Taslağın tarihi, kodekste 1502-1503 olarak gösterilmiş olduğundan, mektubun da Osmanlı Sarayı'na bu tarihlerde gönderilmiş olduğu düşünülüyor.
Taslakta yer alan bilgilere göre, köprünün genişliği 25 metreden fazla. Su seviyesinden yüksekliği 41 metreyi geçiyor; uzunluğu ise, 350 metreyi buluyor. Köprünün altında gemilerin geçmesi için bir de büyük bir kemer yer alıyor.
Mektupta, Da Vinci'nin sadece Haliç'e köprü planıyla yetinmediği, Boğaz'a da açılıp kapanan bir köprü kurmayı önerdiği görülüyor.
Bu plan, Boğaziçi için düşünülmüş, tarihteki ilk köprü tasarımı olabilir. Bu mektuba, herhangi bir cevap verilip verilmediği de bilinmiyor; ancak Leonardo'nun tekliflerinin olumlu karşılanmadığı da bir gerçek.