Arama
Necip Fazıl'ın sır gibi sakladığı konak ve komşuları
Necip Fazıl, Cumhuriyet dönemi edebiyatçılarının en büyük isimlerinden bir tanesiydi. Üstadın hayatı, bakış açısı, edebi yönü birçok alanda insanların yolunu aydınlattı. Biyografisi hakkında birçok eser yazıldı, kendisi de otobiyografik sayılacak eserlerinde kendisinden mesajlar verdi. Ancak Necip Fazıl, Sultanahmet'e doğru inen sokağın hangi sokak olduğunu hiç söylemedi. İşin tuhaf tarafıysa nice Necip Fazıl'ı araştıran kalemlerin doğduğu konağı merak edip de sormamasıydı…
Cumhuriyet'ten sonra tekrar İstanbul Belediyesi'ne verilen Ârif Paşa Konağı, bir ara restore edilerek Konservatuvar'a tahsis edilmişti. Bizans'ın ünlü Teodosius Sarnıcı (Şerefiye Sarnıcı), yakın zamanlara kadar Eminönü Belediyesi'nce kullanılan bu konağın altındadır.
Konağa ismini veren Ârif Paşa'nın hangi Ârif Paşa olduğu belirsizdir. Reşat Ekrem Koçu, İstanbul Ansiklopedisi nde bu konağa müstakil bir madde ayırmış, fakat ilk sahibinin hangi Ârif Paşa olduğunu kaydetmemiş. Malik Aksel ise "Divanyolu Konakları" başlıklı yazısında Trablusgarp Valisi Ârifî Paşa'nın konağı olduğundan söz eder. Belki Sadrazam Ârifî Mehmed Paşa, belki de ressam Mehmet Ârif Paşa'dır, kim bilir…
Divanyolu'nda günümüze ulaşmayı başaran konaklardan birinin de Şair Nigâr Hanım'ın kayınpederi Defter-i Hakanî Senedât Müdürü Hacı Sâlih Efendi'nin konağıdır. Konak yakın zamana kadar Sağlık Müzesi ve Kuduz Hastahanesi olarak kullanılıyordu.
Bu bilgiler ışığında Necip Fâzıl'ın dedesi Mehmed Hilmi Bey'in Divanyolu civarında uzun yıllar Arap İzzet Paşa, Esvapçıbaşı İlyas Bey, Hacı Sâlih Efendi, Âsım Paşa ve Arif Paşa gibi, Sultan II. Abdülhamid devrinin önemli devlet adamlarıyla komşuluk ettiğini, namazlarını da -Sultanahmet Camii'ne kadar yürümeye üşenirse büyük ihtimalle Fuad Paşa Camii'nde kıldığını ve zaman zaman namaz çıkışlarında Uzun Şücaeddin ve Fuad Paşa'nın ruhlarına Fatiha okuduğunu söyleyebiliriz.
(Türk Edebiyatı dergisi - Ocak / 2015, 495. sayı)