Osmanlı denizcilerinin atası: Gazi Umur Bey
Selçuklu'nun son dönemlerinde yükselen Moğol baskınları, beylikleri Batı Anadolu sahillerine yönlendirdi. Bu durum karadan verdiğimiz mücadelenin denizde de etkin hale gelmesini sağladı. Bu nedenle özellikle de Aydınoğullarının birer sahil beylikleri kurması, denizcilik alanındaki gelişmemizin önünü açtı. Böylece Umur Bey'in tarih sahnesine çıkması gerçekleşti. Peki, Gazi Umur Bey kimdir? Umur Bey hayatı hakkında kısa bilgiler...
Giriş Tarihi: 11.08.2020
08:21
Güncelleme Tarihi: 31.03.2022
09:21
Sesli dinlemek için tıklayınız.
Denizcilikte gerçekleştirdiği büyük atılımlar
◾ Umur Bey, 1332 yılında ise 250 gemili bir donanma ile Ege Denizi'ne açılıp İpsara, İşkiros ve İşkopelos adalarını fethederek Tuzla ve Mondoniça'yı kuşattı. Menevşe Adası'nı da kuşatıp teslim alan genç denizci, ardından İzmir'e geri döndü.
◾ Bu seferlerden iki yıl sonra da aynı zamanda beyliğin kurucusu olan babası Mehmed Bey'in vefatıyla Aydınoğulları Beyi oldu.
◾ Denizcilikte gerçekleştirdiği büyük atılımla, Ege'de Bizanslılar ve Cenevizlilere karşı önemli başarılar kazanan Türk denizci, Rodos'tan, Mora ve Rumeli kıyıları da dahil olmak üzere Çanakkale Boğazı'na kadar denizlerde kesin kontrol sağladı.
(x) İstanbul'un fethinde gemiler karadan nasıl yürütüldü?
Çaka Bey ile Türk denizciliğinin kurucusu olarak gösterilir
📌 Aydınoğulları Beyi Gazi Umur Bey, Çaka Bey ile Türk denizciliğinin kurucusu olarak gösterilir.
◾ Enveri'nin Düsturnamesine göre Umur Bey, 1338 yılında Epir seferinde İnebahtı Körfezi'ne geçebilmek için Mora Yarımadası'nı dolaşmak yerine yarımadayı anakaraya bağlayan Korint Berzahı'na gelip gemileri 10 kilometre kadar karadan yürüterek körfeze indi.
◾ Dönüşte de yine aynı şekilde karadan gemileri yürütüp İzmir'e dönen Umur Bey'in bunu tercih etmesinin sebebi zaman kaybetmemek ve fırtınalardan emin olmaktı.
❗Umur Bey'in bu dahice hareketinin yaklaşık 116 yıl sonra gerçekleşecek İstanbul'un fethinde Fatih Sultan Mehmet'e ilham kaynağı olduğu rivayet ediliyor.
(x) Çaka Bey kimdir? Tarihteki önemi nedir?
📌 Düsturname'de Umur Bey'in yirmi bir yıl gazâda bulunduğu, bu süre içinde yirmi altı sefer yaptığı, vefatında otuz dokuz yaşında olduğu belirtilir. Onun gazâ şöhreti Osmanlı kaynaklarında da yankı bulmuştur.
◾ Osmanlı dönemine ait tahrir kayıtlarında Umur Bey'in arazi tahriri yaptırdığı, mülk sahiplerine nişanlar verdiği, kendisinin Birgi, Keles, Tire ve Alaşehir'de cami, mescid ve medrese gibi hayır eserlerinin bulunduğu hakkında atıflar vardır.
Oruç Bey, deniz gazilerini "Umur Bey müridleri" diye anardı
📌 Bir dönem gaziler "Gazi Umur Bey canı için" şeklinde yemin ederken, Yeniçeriler ilk zamanlarda Umur Bey'in giydiği şekilde başlık taktı.
◾ Oruç Bey, deniz gazilerini "Umur Bey müridleri" diye anardı.
◾ Onu yakından tanıyan Bizans İmparatoru Kantakuzenos hatıratında son derece akıllı ve mantıklı düşünen biri olduğunu ifade etti..
(x) Osmanlı hakimiyetini kuran ünlü Türk denizcisi Oruç Reis kimdir, neler yapmıştır?
Gazi Umur Bey'in vakfettiği köy
◾ Dindar bir kişi olarak tanınan Gazi Umur Bey'in manevi hocasının Rifai Şeyhi Seyyid Mükremüddin olduğu belirtilir.
◾ Gazi Umur Bey'in vakfettiği köy ise zamanla büyüyerek Gaziemir adını alır ve kurucusu Umur Bey'in atlı bir heykeli yapılır.