Arama
Sa’d bin Ebu Vakkas kimdir?
Sa'd bin Ebu Vakkas, Peygamberimizin İslam'ı tebliğinden kısa bir süre sonra Müslüman olan ve cennetle müjdelenen on sahabeden biridir. İslamiyet'in ilk yıllarında Müslümanlarla alay eden bir müşriki yaraladığı için İslam uğrunda ilk kan akıtan kişi olarak anılan Sa'd, aynı zamanda müşrik Kureyş kervanına ilk oku atan kişidir. Uhud Gazvesi'nde attığı her oku hedefine isabet ettirdiği için Resulullah Efendimiz ona atacağı okları birer birer vermiş ve "Anam babam sana fedâ olsun ey Sa'd, at!" diye iltifat etmiştir. Peki, Sa'd bin Ebu Vakkas kimdir?
Hz. Ömer döneminde aktif görevler üstlendi. Irak cephesi başkumandanlığına getirildi ve 636 yılında gerçekleştirilen Kâdisiye Savaşı'nda Sâsânîler'i ağır bir yenilgiye uğrattı.
Sâsânîler'in başşehri Medâin'i fethettikten sonra Celûlâ Savaşı'nı kazandı; bölgede gerçekleştirdiği fetihlerle Sâsânî İmparatorluğu'ndan gelecek tehlikeleri ortadan kaldırdı. Ardından Hz. Ömer'in emriyle Kûfe şehrini kurdu ve 638-642 yılları arasında Kûfe valiliğini yürüttü.
Ganimetleri paylaştırmada âdil olmadığı, gazâ işlerinde gevşek davrandığı ve namazları çok uzattığı gibi iddialarla halifeye şikâyet edildi. Hz. Ömer kendisini suçsuz bulmakla birlikte fitnenin önüne geçmek için onu geri çağırdı.
Hz. Osman devrinde 645 yılında, Hz. Ömer'in vasiyeti üzerine tekrar Kûfe valiliğine getirildiyse de hazineden aldığı borcu zamanında ödeyemediğinden Abdullah b. Mes'ûd ile aralarında geçen tartışmanın Müslümanlar nezdinde ihtilâfa dönüşmesi sebebiyle bir yıl kadar sonra görevinden alındı.
Onun bu son görevi sırasında 646'daki Rey isyanını bastırdığı kaydedilir. Daha sonra Medine yakınlarındaki Akīk vadisinde çorak bir araziyi satın alarak ihya etti ve oraya yerleşip çiftçilikle meşgul oldu.
Hz. Osman'ın şehid edilmesi olayında, Cemel ve Sıffîn savaşlarında tarafsız kaldı. Hayatının son yıllarında gözlerini kaybeden Sa'd 675'te Akîk'te vefat etti.
54 veya 58 (678) yılında öldüğü de rivayet edilir. Cenazesi Medine'ye getirilerek vasiyeti üzerine Bedir Gazvesi'nde giydiği yıpranmış cübbesiyle kefenlendi ve Medine Valisi Mervân b. Hakem'in kıldırdığı cenaze namazının ardından Cennetü'l Baki'ye defnedildi.
Sa'd'ın aşere-i mübeşşere ve muhâcirlerden en son vefat eden kişi olduğu belirtilir.
Güçlü bir vücut yapısına sahip olduğu rivayet edilen Sa'd haksızlıklara sert bir şekilde karşı koyardı. Gözleri son derece keskindi ve Arapların usta binicilerinden biriydi.
İlk Müslümanlardan olan kardeşlerinden Umeyr Bedir Gazvesi'nde, Âmir Yermük Savaşı'nda şehid düşmüştür. Bir diğer kardeşi Utbe ise Uhud Gazvesi'nde müşriklerin safında yer almış ve Resul-i Ekrem'in dişinin kırılmasına sebep olmuştur.
İbn Hacer el-İṣâbe'de Utbe'nin hayatına yer vermişse de onun sahâbî olmadığını ifade etmiş, hatta kâfir olarak öldüğü belirtilmiştir.
Ashap arasında seçkin bir yere sahip olan Sa'd b. Ebu Vakkas sağlığında Resul-i Ekrem (sav) tarafından cennetle müjdelenen on sahâbîden biridir.
Hz. Ömer'in, vefatından önce aralarından birini halife tayin etmeleri için seçtiği altı kişilik heyette o da vardı. Ancak kendisi Abdurrahman bin Avf lehine bu görevden çekildi.