Arama
'Türkiye Sosyolojisi'nin öncü ismi: Cahit Tanyol
Yaşamı bir asırdan fazla sürdü öğretmen, felsefeci, şair ve sosyolog Cahit Tanyol'un… 106 yıllık hayat mücadelesi içinde ülkesi için faydalı değerler yetiştirdi. 80 yılı aşan yazın hayatında bin 500'e yakın makaleye, 20'nin üzerinde kitaba imza attı. Vefat etmeden önce önemli bir mesaj paylaşmıştı Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan için… Peki, bu mesaj neydi? 11 Ağustos'ta kaybettiğimiz Cahit Tanyol'u rahmet ve minnetle anarken; Cahit Tanyol kimdir? Cahit Tanyol eserleri ve kitapları nelerdir? Cahit Tanyol'un sosyoloji alanına bıraktıkları hakkında kısa bilgiler derledik.
➡ 11 Ağustos'ta hayatını kaybeden Cahit Tanyol "Türkiye Sosyolojisi" anlayışının öncüsüydü. 106 yaşındayken aramızdan ayrılan Cahit Tanyol'un ilk adı Hüseyin'di.
➡ 1914'te Gaziantep'te doğdu. Babasını çok küçük yaşta kaybetti. Çocukluğu üç kardeşi ile birlikte annesinin ve büyükbabasının yanında geçti.
➡ 1926'da Adana Erkek Öğretmen Okulu sınavlarını kazandı. Arif Nihat Asya'nın edebiyat öğretmeni olduğu bu okuldan 1931'de mezun oldu.
➡ Aynı yıl Gazi Terbiye Enstitüsü giriş sınavlarını kazandı. Burada; Hasan Ali Yücel, Ahmet Hamdi Tanpınar, İsmail Hakkı Tonguç, İbrahim Necmi Dilmen, Halil Fikret Kanat, Cevat Memduh Atlar, Halil Bedi, Sabri Esat Siyavuşgil ve Sadi Irmak gibi isimlerden ders aldı. 1935'te Gazi Eğitim Enstitüsü Edebiyat Bölümü'nden mezun oldu.
➡ Bir süre; Yozgat Lisesi, Çorum Ortaokulu, İzmir Tilkilik Ortaokulu, İstanbul Eyüp Ortaokulu ve Taksim Lisesi'nde öğretmenlik yapan Tanyol'un idealleri bu yıllarda şekillendi.
➡ İzmir'de öğretmenlik yaparken 1939'da "Aramak" adlı edebiyat dergisini çıkardı.
➡ Edebiyat dünyasında geniş yankı bulan dergi başta Nurullah Ataç olmak üzere birçok önde gelen edebiyatçı tarafından ilgiyle karşılandı.
➡ "Örf ve Adetler Sosyolojisi Açısından Sanat ve Ahlak" adlı takdim teziyle profesör oldu
➡ Tanyol, 1940'ta İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Felsefe Bölümü'ne devam etti. 1944'te "Schopenhauer'da Ahlakın Temeli" adlı tezi ile burada yüksek lisansını bitirdi ve 1946'da İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesine sosyoloji asistanı olarak girdi.
➡ "Haz ve Elemin Ahlakta Yeri" adlı çalışmasıyla 1949'da doktorasını tamamlayan Tanyol, "Örf ve Adetler Sosyolojisi Açısından Sanat ve Ahlak" adlı takdim tezi ile 1953'te doçent, 1961'de ise profesör unvanını aldı.
➡ Öğretim üyeliği ile birlikte 1972 - 1982 yılları arasında Sosyoloji Enstitüsü Müdürlüğü ve bölüm başkanlığı yaparak emekliye ayrıldı.
➡ Tanyol, ayrıca 1991-2003 yılları arasında Mimar Sinan Üniversitesi Sosyoloji Bölümü, Gazetecilik Yüksek Okulu, Yüksek Öğretmen Okulu Eğitim Enstitüsü ve Uludağ Üniversitesi'nde misafir öğretim üyesi olarak dersler verdi.
➡ Türkiye Yazarlar Sendikası, Edebiyatçılar Derneği, Türk Sosyolojisi Derneği, Yahya Kemal'i Sevenler Derneği ve Turing Kulübü üyeliği yaptı.
➡ İlk şiirleri Adana Mıntıkası Maarif Mecmuası'nda Osmanlıca yayınlanan Tanyol'un ilk olarak 1940'ların başında Son Telgraf gazetesinde dönem dönem makaleleri yayınlandı. Bir süre sonra Yahya Kemal'in Ahmet Emin Yalman'a tavsiyesi ile Vatan'da yazmaya başladı.
➡ Birçok gazete ve dergide yazan Tanyol, "Türkiye Sosyolojisi" anlayışının öncülüğünü yaptı.
➡ Tanyol, 80 yılı aşan yazın hayatında 1500'e yakın makaleye, 20'nin üzerinde kitaba imza attı.
➡ Evli ve iki çocuk babası olan Cahit Tanyol, 11 Ağustos'ta Kadıköy Moda'da bulunan evinde, 106 yaşında hayatını kaybetti.