Arama
'Türkiye Sosyolojisi'nin öncü ismi: Cahit Tanyol
Yaşamı bir asırdan fazla sürdü öğretmen, felsefeci, şair ve sosyolog Cahit Tanyol'un… 106 yıllık hayat mücadelesi içinde ülkesi için faydalı değerler yetiştirdi. 80 yılı aşan yazın hayatında bin 500'e yakın makaleye, 20'nin üzerinde kitaba imza attı. Vefat etmeden önce önemli bir mesaj paylaşmıştı Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan için… Peki, bu mesaj neydi? 11 Ağustos'ta kaybettiğimiz Cahit Tanyol'u rahmet ve minnetle anarken; Cahit Tanyol kimdir? Cahit Tanyol eserleri ve kitapları nelerdir? Cahit Tanyol'un sosyoloji alanına bıraktıkları hakkında kısa bilgiler derledik.
➡ Tanyol, 1940'ta İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Felsefe Bölümü'ne devam etti. 1944'te "Schopenhauer'da Ahlakın Temeli" adlı tezi ile burada yüksek lisansını bitirdi ve 1946'da İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesine sosyoloji asistanı olarak girdi.
➡ "Haz ve Elemin Ahlakta Yeri" adlı çalışmasıyla 1949'da doktorasını tamamlayan Tanyol, "Örf ve Adetler Sosyolojisi Açısından Sanat ve Ahlak" adlı takdim tezi ile 1953'te doçent, 1961'de ise profesör unvanını aldı.
➡ Öğretim üyeliği ile birlikte 1972 - 1982 yılları arasında Sosyoloji Enstitüsü Müdürlüğü ve bölüm başkanlığı yaparak emekliye ayrıldı.
➡ Tanyol, ayrıca 1991-2003 yılları arasında Mimar Sinan Üniversitesi Sosyoloji Bölümü, Gazetecilik Yüksek Okulu, Yüksek Öğretmen Okulu Eğitim Enstitüsü ve Uludağ Üniversitesi'nde misafir öğretim üyesi olarak dersler verdi.
➡ Türkiye Yazarlar Sendikası, Edebiyatçılar Derneği, Türk Sosyolojisi Derneği, Yahya Kemal'i Sevenler Derneği ve Turing Kulübü üyeliği yaptı.
➡ İlk şiirleri Adana Mıntıkası Maarif Mecmuası'nda Osmanlıca yayınlanan Tanyol'un ilk olarak 1940'ların başında Son Telgraf gazetesinde dönem dönem makaleleri yayınlandı. Bir süre sonra Yahya Kemal'in Ahmet Emin Yalman'a tavsiyesi ile Vatan'da yazmaya başladı.
➡ Birçok gazete ve dergide yazan Tanyol, "Türkiye Sosyolojisi" anlayışının öncülüğünü yaptı.
➡ Tanyol, 80 yılı aşan yazın hayatında 1500'e yakın makaleye, 20'nin üzerinde kitaba imza attı.
➡ Evli ve iki çocuk babası olan Cahit Tanyol, 11 Ağustos'ta Kadıköy Moda'da bulunan evinde, 106 yaşında hayatını kaybetti.
➡ Bugüne kadar aralarında tanınmış akademisyenlerin de olduğu binlerce öğrenci yetiştiren Tanyol hakkında "Dramın Aydını Cahit Tanyol: Şair -Öğretmen- Felsefeci- Sosyolog" kitabını yazan Erkan Çav, Tanyol'un düşünce çizgisini, Türk sosyolojisi açısından önemini şu sözlerle anlatır:
✅ "'Tanyol sosyolojisi' özelliğinin Anadolu'dan bir değer, medeniyet ve kültür anlayışını yerleştirmek olduğunu rahatlıkla söyleyebilirim."
✅ "Cahit Tanyol, doğduğunda 'Devlet', öldüğünde 'Devlet' demiştir. Yani 106 yıllık ömrü hep 'Devlet'le geçmiştir."
✅ "Kemalistlere getirdiği eleştirilerin başında Batı aktarmacılığını, taklitçiliğini kabul etmemek vardır."
✅ "Tanyol, "Cumhurbaşkanı'nın Türkiye'nin bekası için gerçekleştirdiği eylemlerine destek vermek bir vatanseverin görevidir, düşüncesiyle hareket etmiştir."
➡ Kuruluş ve Fetih Destanı" adlı ilk şiir kitabı 1969 yılında yayımlanan Cahit Tanyol, eserin giriş kısmında Osmanlı'nın ve İstanbul'un fethinin ne anlama geldiğini anlattığı metinde, Osmanlı Devleti'nin temelinde şeriat ve tarikat olmak üzere iki kuvvetin olduğunu ifade eder, Osmanlı'nın tarih sahnesindeki yegâne 'sosyal devlet' olarak gücünü bu iki kuvvetin sentezinden aldığı tespitini paylaşır.
➡ İstanbul Üniversitesi Sosyoloji eski Bölüm Başkanı, Prof. Dr. Cahit Tanyol, 102 yaşında anılarla bezeli görüş ve düşüncelerini yansıttığı köşe yazılarından bir bölümünü "Sancılı Toprak" adlı yeni kitabında bir araya getirdi.
➡ Cahit Tanyol, Türkiye'nin batıyla ilişki kurduğu günden beri yerini ve yörüngesini yitirdiği görüşünü seslendirerek şu değerlendirmede bulunur:
"Sosyal, ekonomik, jeopolitik olarak Türkiye'nin yeri neresidir? Bu sorular cevaplandırılmadıkça sürekli bir yanlışlığın içine çırpınıp duracağız. Çünkü bir sorunun doğru sorulması cevabının yarı yarıya çözümlenmesi demektir. Yanlış bir sorunun cevabı her zaman yanlış olacaktır."