Arama
Afrika'yı kana bulayan "Avrupa'nın sabıka dosyası"
Avrupalı devletler arasında sömürgecilikte başı çeken Fransa, İngiltere, Portekiz, Belçika, Almanya gibi ülkeler, yüzyıllar boyunca Asya'dan Afrika'ya kadar bütün kıtaları ele geçirdi. Bununla yetinmediler, insanlık dışı ve pek çok kanlı süreçleri de beraberlerinde getirdiler. İşte, sömürge düzeninin devamı niteliğinde olan CFA frangı da denilen sömürge frangının Afrika ülkelerinde tedavülden kalkmaya başlandığı bugünlerde Afrika'yı kana bulayan Avrupa'nın sabıka dosyasından bazıları...
Mozambik jeopolitik açıdan oldukça önemli bir ülke… Portekizliler bunun farkına Vasco de Gama'nın 1497 senesinde buraya gelişiyle vardı. Hemen ardından 1505'te Portekiz Kralı I. Emanuel iki kıyı kenti olan Süfale ve Kilve'yi işgal etmek üzere donanmayı buraya gönderdi. Bu iki kent Hindistan yolunun açılması için oldukça önemliydi. Ayrıca Süfale'de bulunan altın madeni de Portekiz için önemli bir kaynak oldu. İki kentte kaleler inşa eden Portekiz buraları bir deniz üssü haline getirdikten sonra Mozambik Adası'nı istila ederek Hindistan yolu için Portekiz sömürgeciliğinin en önemli merkezlerinden biri haline getirdi. Portekiz, köle ticaretini Mozambik üzerinden yürüttü. 1800'lerin ortasında 400 bini aşkın Mozambikli köle yapıldı. Sadece bu sayı bile vahşetin boyutşarını göstermek için yeterli. 1924'te tamamen sömürge olan Mozambik 1962'de kurulan Mozambik Kurtuluş Cephesi hareketi ile birlikte ancak 1975'te bağımsızlığını ilan etti.
Alman Sömürge İmparatorluğu sadece Afrika'da Burundi, Çad, Gabon, Gana, Kamerun, Kongo Cumhuriyeti, Namibya, Orta Afrika Cumhuriyeti, Papua Yeni Gine, Ruanda, Tanzanya, Togo gibi ülkeleri sömürürken birçok katliam yapmaktan da geri kalmadı. Bu katliamların en vahşisi Namibya'da olanlardı. 1884 ila 1915 yıllarında sömürgeleştirilen Namibya'da yerli halkın topraklarına Almanlar tarafından el konuldu. Almanya'nın amacı buradaki elmas kaynaklarını ele geçirmekti ve öyle de oldu. Direniş gösteren birçok kabile yok edildi. "Konsantrasyon Kampları" adı ile oluşturulan kamplara direnişçiler götürülüyor, Köpekbalığı Adası'ndaki bu kamplarda ölüme terkediliyor ya da bilimsel deneyler için kullanılıyorlardı. Alman "yerleşim komiseri" Paul Rohrbach'ın; "Kötü, kültürel açıdan beceriksiz ve vahşi yerli kabileye karşı barışçıl beyaz yerleşimi güvence altına almak için asıl ortadan kaldırılması gerekenin kim olduğu belli" sözü aslında olayın boyutunu anlatıyor. Almanya'nın katlettiği Afrikalı sayısının 92 bin olduğu biliniyor.
Belçika Sömürge Krallığı'nın iç savaş çıkmasını sağladığı bir sömürge olarak Ruanda hem Almanya hem de Belçika tarafından zulme uğratıldı. I. Dünya Savaşı'ndan sonra Almanlar çekildi, yerine Belçika geldi. Resmî olarak 1962'ye kadar Ruanda ve Burundi'yi Belçika yönetti. Ruanda'nın yüzde 90'ı Hutu, yüzde 9'u Tutsi, yüzde 1'i ise Pigme idi. "Böl, parçala, yönet" taktiği icabı etnik bir ayrışmayı körüklediler. 1950'lerde başlayan bu etnik ayrışma 1994'e gelindiğinde tarihin gördüğü en kanlı iç savaşlardan birine sahne oldu. Fransa'nın etkin rol oynadığı soykırımda 100 gün içinde 1 milyon Tutsi ve ılımlı Hutu katledildi. 2 milyon kişi de göç etmek zorunda kaldı. Fransa eski Cumhurbaşkanı François Mitterrand, 1998'deki mülakatında, "O ülkelerde bir soykırım yaşanması o kadar da önemli bir şey değil" dedi.