Arama
Dağın içinde askeri üs: Zeljava
İnsanlık tarihi aynı zamanda bir yapılar tarihidir. Geçmişten günümüze kadar pek çok alana dair yapı inşa edilmiş ve hayatımızda var olmuştur. Bu yapıların bir kısmı zamana yenik düşmüş bir kısmı ise günümüze ulaşmıştır. Soğuk Savaş döneminin en bilinen simgelerinden biri olan ve dağın içine inşa edilen Zeljava Hava Üssü, Yugoslav - Hırvat Savaşı boyunca ağır tahribata uğrasa da günümüze ulaşan önemli askeri yapılardan biridir.
◾ Dört yıl süren savaş Hırvat kaynaklarında "Anavatan Savaşı" Sırp kaynaklarında ise "Hırvatistan Savaşı" olarak geçer. Savaşın ilk bölümü, 1992'de Yugoslav ordusunun Hırvatistan topraklarındaki operasyonlarına son vermesiyle biter.
◾ Hırvatistan Savaşı'nda on binden fazla insan yaşamını yitirir. Daha önce imzalanan 14 anlaşma bozulur ve Ocak 1992'de Birleşmiş Milletler önderliğinde tekrar ateşkes sağlanır. Savaş, Bosna Savaşı ile birlikte 14 Aralık 1995 tarihinde imzalanan Dayton Anlaşması ile sona erer.
Efsanevi üssün sonu
◾ Bu denli ince hesaplarla tasarlanan hava üssünün akıbeti ise bir o kadar gariptir. Çünkü Sırplar ile Hırvatlar arasında 1991 yılında çıkan bu savaşta, üs Yugoslav Hükümeti'nce yok edilir.
◾ 1992'de Hırvatlara mağlup olan Yugoslavya, bu kadar teçhizatlı ve hazır bir üssün, Hırvatlara kalmasını istemez. Bu nedenle de yıllarca verilen emekler, Yugoslav hükümetinin üssü patlatmasıyla bir anda yok olur.
◾ Yapımı tam 20 yıl süren bu üssün yok olması sadece saniyeler almıştır. Bölge Hırvatlarca ele geçirilse de bir süre sonra Hırvatların kontrolünden de çıkar. 56 ton paylayıcı ile milyarlarca dolarlık gizemli üs patlatılarak kullanılmaz hale getirilir.
◾ Günümüzdeyse bu bölgede halen birçok mayın bulunduğundan, ziyaret için gelen turistlerin tek ve temkinsiz gezmesine izin verilmemektedir. Böylece milyar dolarlar harcanarak inşası yapılan bu üs, ne kullanır ne de tamamen yok edilir vaziyettedir.