Arama
Ermenistan’ın işgal ve katliamlar tarihi
Ermenistan, 30 yıl önce işgal ettiği Dağlık Karabağ bölgesinde yaşanan çatışmalar ve sivillere yönelik saldırılarıyla son dönemde yine gündemde. Ermenistan'ın hak ihlalleri son dönemde yaptıkları ile sınırlı değil. Ermeniler, 19'uncu yüzyılın sonundan itibaren Azerbaycan Türklerine ve topraklarına yönelik pek çok saldırı gerçekleştirdiler. Önce İngiltere ardından Rusya'nın kışkırtmalarıyla sistematik bir şekilde işgal ve katliamlarını sürdürdüler. Ermenistan'ın işgal ve katliamlar tarihini derledik.
1920 yılına gelindiğindeyse Rusya, Ermenilerle savaşta olan Azerbaycan hükümetini devirdi. 28 Nisan 1920'de Rusya, Azerbaycan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'ni kurdu; Zengezur ve Nahcivan'ı Ermenilere bıraktı ve Azerbaycan Türkleri bölgeden göç etmeye zorlandı.
Göç sırasında katliam, hastalık ve kıtlık nedeniyle çok sayıda Türk hayatını kaybetti.
📌 Kars Antlaşması ile Nahcivan, Azerbaycan'a iade edilse de ülkeden fiziksel olarak ayrı düştü.
Sovyetler Birliğinin ve yurtdışındaki Ermeni diasporasının yaptıkları propagandalar sonucunda 1947 yılının başlarında 85 bin 787 Ermeni, işgal ettikleri topraklara yerleşti. Ermeni kaynaklarındaysa bu sayı 100 bin kişi olarak yer alıyor.
Göç eden Ermeniler genellikle ABD, Fransa, Bulgaristan, Romanya, Suriye, Lübnan, Mısır ve İran'dan getirilmişlerdi.
📌 Onların Ermenistan'a dönmesi için Umum Ermeni Hayırsever Kurumu 1 milyon dolardan fazla para harcamıştı.
Rusların desteğini de alan Ermeniler, 1991'de Hankendi'ni, 1992'de Şuşa ve Hocalı'yı işgal etti. Daha sonra Laçın, Hocavend, Kelbecer ve Ağdere'yi de ele geçiren Ermeniler, 1993'te Ağdam'a girdi. Ağdam'ı, Cebrayıl, Fuzuli, Gubadlı ve Zengilan illerinin işgali izledi.
📌 Ermeniler bu süreçte Azerbaycan Türklerine karşı katliamlar yaptılar. Azerbaycan topraklarının yüzde 20'si işgal edildi; 1 milyona yakın Azerbaycanlı da yaşadıkları bölgeleri terk etmek zorunda kaldı.
Karabağ işgali başladığı sırada en önemli tepelerden biri Hocalı'ydı. Buranın stratejik konumu nedeniyle Ermeni askerleri için Hocalı hedef haline geldi ve Ermeni birlikler bu bölgeye vahşice saldırdı.
Hocalı, bölgenin tek havaalanına sahipti ve stratejik önem taşıyordu. Aylar süren vahşeti, 1992 yılının 25 Şubat'ında yoğunlaştıran Ermeniler, sivil halkı acımasızca katletti. Daha önce 7 bin kişinin yaşadığı Hocalı'da savunmasız durumdaki 106'sı kadın, 70'i yaşlı, 63'ü çocuk 613 Azerbaycan vatandaşı hayatını kaybetti.
📌 Katliamdan 76'sı çocuk 487 kişi ağır yaralı olarak kurtuldu ve Ermeni güçleri 1275 kişiyi esir aldı. Esirlerin 150'sinden bugüne kadar haber alınamadı.
Ermenistan, bu anlaşmayı yüzlerce kez ihlal etti. Ateşkes kâğıt üzerinde kaldı ve 26 yıldır çatışmalarda her iki taraf da kesin rakam verilmeyen fakat sayıları binlerle ifade edilen sayıda askerini kaybetti.
Süreçte, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi (BMGK), Ermenistan'ın işgal altındaki bölgeleri derhal boşaltmasını içeren dört karar kabul etti. Erivan yönetimi bu kararlara uymadı. Azerbaycan tarafı, çözüm sürecinin başlaması için Ermeni askerlerinin işgal altındaki bölgelerden çekilme şartını öne sürüyor.
📌 Azerbaycan, Dağlık Karabağ'a yüksek statülü özerklik vadederken, Ermenistan bu bölgenin Azerbaycan'dan ayrılarak bağımsız olmasını istiyor.