Arama
Hayalet Kent: Gamsutl
Türklerin tarih serüveni dünya üzerindeki her noktaya ulaşabilecek seviyedeydi. Dağıstan toprakları da bir dönem bu kadim halka kucağını açtı ve Kafkas topraklarında izleri silinmeyecek, silinse bile hafızalarda yerini daima koruyacak bir miras bırakmasına vesile oldu. Bir özgürlük savaşçısı, Şeyh Şamil'in emaneti, hislerin diyarı, Dağıstan'ı ve bu minvelde tarihi kent, Gamsutl'u gelin daha yakından tanıyalım.
🔸 Din olarak önce Hazarların ve Avarların etkisiyle Hristiyanlığı kabul eden dağlı halkı, Osmanlı hâkimiyetinin verdiği etkilerden sonra İslam dinini kabul eder ve bu coğrafya yayılır.
🔸 Osmanlılar ve Dağlı halkı Kuzey Kafkasya ve Dağlı Cumhuriyeti'nde Osmanlı Devleti vesilesi ile tanınır. Günümüzde Dağıstan halkları ve Türkiye arasında çok yakın bağlar vardır. Dağıstan'da yaşayan Kumuk Türkleri, Nogay Türkleri, Azerbaycan Türkleri Dağıstan'ın nüfusunun büyük bölümünü oluşturur.
Kumuk Türkleri
Kumuk Türkçesi'ni kullanan bu halk; Dağıstan, Çeçenistan, Kuzey Osetya'nın yerli halklarından bir Türk boyudur.
Nogay Türkleri
Kuzey Kafkasya'da yaşan bir Türk halkıdır. Nogay Orda'sını oluşturulan çeşitli Moğol ve Türk kabilelerinin torunlarıdır.
🔸 Bölgede Türkçe'nin 1950'li yıllara kadar etkin dil olduğu bilinir. Günümüzde Rusça'nın hakim olduğu bu coğrafyada kiril alfabesi kullanılır.
🔸 Tarih boyunca çeşitli kavimlerin geçiş yolu üzerinde bulunması ve taşıdığı jeostratejik konumundan dolayı Asya'yı Avrupa'ya, Ortadoğu'yu Rusya'ya bağlayan tek yol üzerinde bulunması Kafkasya'yı ve Kafkasya özelinde Dağıstan'ı önemli kılar.
Hazar Denizi
Hem deniz hem göl özelliği taşıyan bu su kütlesi, dünyanın en büyük gölü olarak kabul edilir.
🔸 Tarihteki büyük devletlerin kapışma sahası olan Dağıstan halen büyük güçlerin üzerinde oyun oynadığı bir yerdir. Rusya'nın en hassas bölgesi durumunda bulunan Çeçenistan ve Dağıstan, hem petrol üretimi bakımından hem enerji geçiş noktaları açısından kritik bir öneme sahiptir.
🔸 Hem nüfus bakımından hem coğrafi alan bakımından Dağıstan Kuzey Kafkasya'nın en önemli bölgelerinden biri kabul edilir.
Çeçenistan
Başkenti Grozni olan Çeçenistan, Rusya Devleti'nin federal cumhuriyetlerinden biridir.
🔸 Kafkasya bu yönüyle düşünüldüğünde Türkistan'ın da kapısıdır. Hazar Denizi'ne kıyısı bulunan Kazakistan, Türkmenistan ve bu devletlerin arkasında bulunan Türk devletleri açısından da Dağıstan batıya açılan bir geçiş kapısıdır.
🔸 Tüm bunlar bir arada düşünüldüğünde hem Türk tarihi hem Dünya Türklüğü hem de Türkiye için Dağıstan çok önemli bir ülkedir. Bu yüzden Türkiye Rusya'ya bağlı olan Dağıstan ile Rusya'yı da dikkate alarak daha iyi ilişkiler geliştirmelidir.
🔸 Dağıstan birçok milleti içinde barındırması bakımından önem arz eder. Örnek olarak; Avar, Dargi, Tabasaran, Lezgi halkları yaşar.
Avarlar kimdir?
Avarlar, 6. yüzyılda Doğu Avrupa'ya göç ederek Macaristan'da Avar Hanlğı'nı kurarlar.
Dargiler kimdir?
Kuzeydoğu Kafkasya'da "Dargice" konuşan bir halktır.
Lezgiler kimdir?
Kuzeydoğu'da yaşayan, Lezgice konuşan Kafkas halklarından biridir.
Hayalet kent: Gamsutl
🔸 Bugün Rusya sınırları içinde yer alan Dağıstan eyaleti, en eski yerleşim yerlerinden biri kabul edilir. Dağıstan Cumhuriyeti'nin Gamsutl kenti, yaklaşık altı bin yıl önce ortaya çıktığı söylenir.
🔸 Mimari yapısıyla görenleri büyüleyen bu kent, Gamsutlmeer Dağı'nın zirvesinde yer alır. Kendinden önceki medeniyetler burada şehirler kurmuş ve kaleleri olarak bu zirve noktayı seçmişlerdir. Bu minvalde yerleşim yerine adını veren Gamsutl kelimesi ise "Kralın/hanın yeri" anlamına gelir.