Arama
Irak'ın yağmalanan kadim tarihi: yazma eserler
Amerikan işgalinden sonra Irak'taki yazma eserleri koruma konusundaki katı kurallar ve ihlali söz konusu olduğunda verilen ağır cezalar değişime uğradı; el yazmalarının kültür mirası olarak addedildiği ülkede dışarı kaçırılan eserler için idam cezası ve hapis cezası uygulanıyordu. Amerikan işgalinden sonra ülkede bu yazma eserler, korunduğu merkezlerden güvenlik endişesi sebebiyle istihbarat binasına taşındı. Başlarda, bu eserlerin mahzene taşındığından haberi olmayan Amerikan işgalci güçler, ilerleyen zamanlarda içeriden aldıkları destek ile bu yazmalara erişmeyi maalesef başardılar.
Irak Savaşı'ndan sonra bu el yazması nadide eserler yağmalandı, bertaraf edildi, yurt dışına kaçırıldı ve kastî olarak imha edildi. İşgalci Amerikan güçleri bu eserlerin tahrip edilmesi ve kaçırılmasına asla karşı koymadı.
Kaçırılan ve tahrip edilen yazma eserlerin restorasyonu ve iadesi konusunda Irak idaresi ve NARA arasında anlaşma imzalandı ve bu anlaşmaya göre eserler iki yıl içerisinde iade edilecekti ancak hiç biri Irak hükümetine teslim edilmedi. Başka ülkelere gönderildiği konusunda kuvvetli ihtimaller mevcut ve bu tarih kokan yazma eserlerin akıbeti konusunda hiçbir bilgi yok.
Amerikan yönetimi altında bu eserler yağmalanmadan önce; Bağdat'taki Evkaf Kütüphanesi'nde 5 bin 147, Naji Mahfuz Koleksiyonu'nda 662, Qadiriya Kütüphanesi'nde ise 1544 el yazması korunuyordu.
Öte yandan Basra'daki 3 ayrı kütüphanede 10'u Türkçe olmak üzere 2 bin 114 eser yer alırken, Dohuk'daki bir kütüphanede 16, El Divaniye'de 2 ayrı kütüphanede 236, El Hilla'da 4 ayrı kütüphanede 86, Erbil'deki 2 kütüphanede 10'u Türkçe 50, Nasıriye'deki 3 kütüphanede 304, Samarra'daki 2 kütüphanede ise 41 el yazması bulunuyordu.