Arama
Manas diyarı Kırgızistan
Türkistan coğrafyasının ayrılmaz bir bütünü ve Kazakistan halkının kardeşi olarak kabul edilen Kırgızlar, özgürlükleri için tarihte, başta Çin ve Rusya olmak üzere pek çok devletle mücadeleye girdiler. 31 Ağustos 1991'de bağımsızlığını kazanan Kırgız Türklerini gelin tarihi, kültürel ve sosyal manada daha yakından tanıyalım.
Taş Rabat Kervansarayı 📍
🔺 Taş-Rabat kervansarayının XV. yüzyılda yaşamış olan Abdullah Han tarafından inşa ettirilir. Türkistan'ın en eski mimari eserlerinden birisi olan yapı, Tanrı Dağları'nın eteğinde, İpek Yolu üzerine kurulmuş bir kervansaraydır.
🔺 Büyük İpek Yolu'nda Çin'den gelen kervanlara dinlenme, ibadet etme ve kar fırtınalarından korunma olanağı sağlar. Yapı, küçük güzel bir vadiyi ortalama 15 kilometre geçtikten sonra, Tanrı Dağları eteğindeki, yamacın karşısındadır.
🔺 Manas Destanı'nın yazıldığı ve Türk dünyasının önemli yazarlarından Cengiz Aytmatov'un doğduğu yer olan Manas'a da değinmek gerek. Birçok doğal güzelliği de barındıran bu bölge, aynı zamanda tarihe de yön verir. Talas Savaşı burada yapılır ve İslam, Orta Asya sahasına buradan yayılır.
Manas Destanı
🔺 Kırgızların kahramanlık destanı olan Manas Destanı Kırgızlarla Kalmuklar arasındaki mücadeleleri ele alır. Yapılan çalışmalara göre, Kırgız tarihinin ilk zamanlarından 18. asrın sonuna kadar yer alan olayların destanda yansıtıldığı görülür.
🔺 Manas Destanı, Kırgızlar'ın milli destanıdır. Destan, Kırgız sözlü Edebiyatının en güzel, en büyük örneği olup, Kırgız kültürünün de temel kaynağıdır.
🔺 Destanı baştan sona ezbere çalıp okuyan ozanlara eskiden 'comokçu' denilirken, Sovyet yönetimi döneminde 'manasçı' denilmeye başlanır. Günümüze kadar destanın altmıştan fazla varyantı banda alınır ve bunların toplamı bir milyon mısra kadardır. Manas Destanı, dünyada bilinen destanların en uzunudur.
Medeniyetleri buluşturan mistik ilçe Talas'ın kültür mozaiği
🔺 Manas Destanı, sadece bir destan olmanın ötesinde, Kırgız Türklerinin tarihi, örf ve adetleri, düşünceleri, görüşleri, halkın günlük hayatı gibi bütün kültürel özelliklerini kapsayan ansiklopedik nitelikte bir eserdir.
🔺 Rusya'da 1917 ihtilali ile Çarlık yönetiminin yıkılmasından sonra, Orta Asya Türkleri arasında milli uyanış kuvvetlenir.Rus istilası altındaki Türklerin uyanışı ve milli kültür unsurlarının Türk kimliğini kuvvetlendirmesinde Manas Destanı önemli bir yer tutar.
Kırgızistan ve Cengiz Aytmatov
🔺 Cengiz Aytmatov, dünya edebiyatında önemli bir yere sahip Kırgızistan milli yazarıdır. 12 Aralık 1928 tarihinde Kırgızistan'ın başkenti Bişkek'e bağlı olan Şeker Köyü'nde doğar.
🔺 Aytmatov'un babası Törekul Aytmatov, annesi Nagima Hamzayevna Aytmatova'dır. Babasını Ruslar yüzünden kaybeden Aytmatov'u annesi büyütür.
🔺 İlkokula kendi köyünde okur, babaannesi Ayımkan beş altı yaşlarından itibaren torununu ninniler, masallar, efsaneler anlatarak büyütür. Dolayısıyla babaannesi, Aytmatov'un hayatında çok önemli bir yere sahiptir.
🔺 Kırgızistan'da veterinerlik lisansını aldıktan sonra, "Pravda Gazetesi"ne gönderdiği bir tayın doğum hikâyesiyle yazarlığa adım atar ve günümüzde, Kırgızistan denilince aklımıza gelen sembol bir isim haline gelir.
🔺 Eserlerinde kadını önemli bir konuma oturtan yazar; aşk, gerçeklik ve sembolizmi kültürle yoğurarak romanlarını kaleme alır. Aytmatov, dünyaya "Mankurt" kelimesini duyurur.
🔺 Öz kimliğinden kopup başka milletlere benzemeye başlayan insana mankurt denir. İyilik-kötülük, dostluk-düşmanlık, adalet-cahillik, hoşgörü-zalimlik gibi çatışmaları semboller üzerinden okuyucuya iletir.
🔺 Eserlerinin kaynağından birisi de Manas Destanı olan yazar: "Manas'ı dinlediğinde ağlamayan Kırgız yoktur. Manas'ın milli şuura sinmesi anne sütü ve ana dilinin sinmesine eşittir. Onu bilmeyen Kırgız kendi halkı ve yurdunu bilmeyendir." der.