Arama
5 sözcük 5 alıntı
Türkçede başka anlamlarla doğan fakat zaman içinde değişen birçok sözcük var. Bu sözcüklerden bazılarının anlamına baktığımızda, hikayesini araştırdığımızda hayrete düşeriz. Anlamlarını ve hikayelerini okuduğunuzda hayrete düşeceğiniz beş kelimeyi ve onlarla ilgili yazılmış beş enfes alıntıyı sizler için derledik.
🔹Saf şiiri başarıyla temsil eden ve yaptığı tercümelerle edebiyatımıza katkıda bulunan Ahmet Muhip Dıranas'ın Olvido adlı şiirinde geçen bu satırlar ise bize "esen" kelimesinin şiire ne denli yakıştığını gösterir
"Ya sen! ey sen! esen dallar arasından
Bir parıltı gibi görünüp kaybolan
Ne istersin benden akşam saatinde?
Bir gülüşü olsun görülmemiş kadın,
Nasıl ölümsüzsün aynasında aşkın;
Hatıraların bu uyanma vaktinde
Sensin hep, sen, esen dallar arasından."
(Ahmet Muhip Dıranas, Olvido)
🔹Sözlük anlamı "boş gezen, işsiz güçsüz kimse, avare" olan kelime Orta Türkçe döneminde ortaya çıkmış olan "ayla – aylan"dan yani dönmek, dolanmak fiilinden gelir. Türkiye Türkçesi -uk ekini almış ve aylak haline gelmiştir.
🔹Türkiye Türkçesinde "bedava, boşuna" anlamlarıyla da kullanılmıştır.
🔹Bazı kaynaklara göre bu kelimenin görüldüğü en eski eser Mukaddimet'ül Edeb'tir.
🔹Bu kelimenin gündelik hayattaki yansımalarına baktığımızda Osmanlı döneminde bu isimle anılan bir paralı asker grubu olduğunu görürüz.
↪Aylakçılık Nedir?
Osmanlı donanmasında sürekli asker olmayıp denize çıkılacağı zaman altı ay için toplanan ücretli askerlere aylakçı adı verilmiştir. Düzenli mesleği olmayıp boşta olanlardan seçildiği için bu ismi almıştır. Aylakçı kelimesi halk ağzında da boş gezen düzenli işi olmayanlar için de kullanılmıştır.
🔹 Günümüzde bu kelime söylenince akla gelecek eserlerden biri de Yusuf Atılgan'ın yazdığı Aylak Adam'dır.
"Aylak adamın uzun, doldurulmaz sabahları korkunçtu. Kimi saatler bile önemliydi. Geçmek bilmez, uzun 'üç-dört dakika'lar yaşamıştı: biliyordu. İnsan sokak adlarıyla üç günden fazla uğraşamıyordu."
(Yusuf Atılgan, Aylak Adam,s.40)