Adlî Divanı’ndan seçmeler
Padişahlığı döneminde ibadet ve sanata olan düşkünlüğü ile tanınan Sultan II. Bayezid, aynı zamanda "Adli" mahlası ile bilinen büyük bir şairdir. Allah sevgisi, peygamber hürmeti ve aşk gibi imgeler ile öne çıkan II. Bayezid şiiri, sakin ve derinden akan bir ırmağı andırır. Sizler için Adli Divanı'ndan şiirleri derledik.
Giriş Tarihi: 11.12.2021
20:55
Güncelleme Tarihi: 16.03.2022
10:38
Subha dek nâlânam ey hurşîd ruh sen mâhdan Niçe bir feryâd edem korkmaz mısın Allâh'dan
Günümüz Türkçesiyle
"Güneş yüzlü sevgili, sabaha delk senin için inlerim. Allah'tan korkmaz mısın, daha ne denli feryat edeyim?"
(x) 🔍 Bilgi Notu: II. Bayezid babası Fatih Sultan Mehmed'in yolundan giderek İstanbul'da oluşan ilim ve sanat çevrelerini desteklemiştir.
Divan edebiyatından beyitler ve anlamları
Haccü'l Harameynim diyü ben dâvi kılarsın Bu meşgale-i dünyeye pes bunca taleb ne
Günümüz Türkçesiyle
Ben Harameyn hacısıyım diye iddiada bulunursun; o halde bu meşgaleyi, saltanat isteğini niçin talep ediyorsun?
(x) 🔍 Bilgi Notu: II. Bayezid Beni Ahmer Devleti'nin yıkılması üzerine gemiler ile oradaki Müslüman ve Yahudileri katliamdan kurtarmıştır.
Kaside-i Bürde'den Alıntılar
Göreli ol sanemin kaşlarını yây gözüm Kıldı cevr oklarına sîne siper vây gözüm Demedim mi sana ben bakma ana hây gözüm Gözüm ey vây gözüm ey vây gözüm
Günümüz Türkçesiyle
"Gözüm, o güzelin yay gibi gözlerini gördüğünden beri, eziyet okuna göğsünü siper etti, ey gözüm, ben sana o sevgiliye bakma demedim mi, ey gözüm! Gözüm ey vay gözüm vay gözüm ey gözüm"
(x) 🔍 Bilgi Notu: İbadete ve hayır işlerine olan ilgisinden dolayı "Bayezid-i Veli" namı ile anılan padişah, iktidarı boyunca savaştan uzak kalmaya çalışarak İstanbul'dan ayrılmamıştır.
Şairlerin sultanı: Baki
Devlet-ü baht-ü saâdet bize çün yâr oldu Nâr-ı gamda dil-i bedhâhın işi zâr oldu
Günümüz Türkçesiyle
"Devlet, mutluluk ve saadet bize yar olunca, Hasedçilerin yeni işi gam ateşinde inlemek oldu"
(x) 🔍 Bilgi Notu: Bayezid dönemi Osmanlı Devleti'nin uluslararası ilişkileri açısından benzersizdir. Sultan II. Bayezid döneminde Osmanlılar ilk kez Rusya ve Endülüs ile temas kurmuşlardır.
Nedim hakkında az bilinenler
Kudret-i Hakka nazar kıl revnâk-ı ezhara bak Hâb-ı gafletten uyanup zıynet-i eşcâra bak
Günümüz Türkçesiyle
"Çiçeklerin parlaklığına, canlılığına nazar ederek Cenab-ı Hakk'ın kudretini anla. Ağaçların ziynetini ve süsünü (yeniden doğuşunu) gör de gaflet uykusundan uyan."
(x) 🔍 Bilgi Notu: II. Bayezid'in devri aynı zamanda bir tarikat olarak Erdebil kökenli Safevilerin İran tahtına geçtiği dönemi kapsar. Osmanlı'nın Doğu sınırı Şii ve ayrılıkçı güçler tarafından
Hayali Bey Divanından alıntılar