Arama
Modern Türk edebiyatının öncüsü: Yusuf Atılgan
Tedirgin Bay C, basit görünüşlü ancak içinde derin kuyular olan Zebercet, çalışkan köy çocuğu Selim…Tüm bu karakterlere hayat veren Yusuf Atılgan, edebiyatımıza az ama unutulmaz eserler armağan etti. Eserlerinde yalnızlık temasını büyük bir incelik ve titizlikle işleyen usta kalem, kullandığı dil, roman teknikleri ve farklı üslubu ile postmodern edebiyatın öncülerindendi. Şahsına münhasır her roman karakteri ile edebiyatımızda iz bırakan Atılgan'ı vefatının yıl dönümünde tekrar anıyoruz.
"Bir gün sana dünyada dayanılacak tek şeyin sevgi olduğunu öğreteceğim."
◾Yusuf Atılgan dünyaya gözlerini 25 Ağustos 1921'de Manisa'nın Göktaşlı mahallesinde açtı. Resmi kayıtlara doğum tarihi Ağustos olarak geçse de Atılgan Haziran ayında dünyaya geldiği ifade eder. Atılgan ailesi Manisa'daki Yunan işgali sonrası Hacırahmanlı köyüne yerleşir.
↪Bu topraklar daha sonra Atılgan'a yazın hayatı boyunca ilham kaynağı olur.
◾Nüfus cüzdanındaki adı Yusuf Ziya Atılgan'dır. Babasının ismi Hamdi, annesinin ismi ise Avniye'dir. Babası Hamdi Bey, Manisa İdadisi mezunudur ve Düyun-u Umumiye idaresindeki kolculuk görevinden ayrılıp bakkallığa başlayarak ailesinin geçimini bu yolla sağlamaya başlar.
Bunalım edebiyatının kült kitabı olan Anayurt Oteli'nden 20 alıntı
"Ne çok yalan söyleniyordu yeryüzünde; sözle, yazıyla, resimle ya da susarak."
◾1847 savaşında Yunanistan'dan göç etmiş bir aileye mensup olan Yusuf Atılgan'ın Turgut adında bir de küçük kardeşi vardı. Turgut Atılgan'ı, daha sonra ağabeyinin hikayelerini yarışmaya bizzat gönderen kişidir.
"Elinde olmadan kirleniyordu insan."
◾ Hacırahmanlı köyü, Atılgan'ın eğitim hayatına ilk adımını attığı yerdir. İlk üç yılı burada, son iki sınıfla ortaokulu Manisa'da oku.
◾ Liseyi Balıkesir paralı yatılı okulunda bitiren Atılgan, 1939 yılında ise lisenin edebiyat bölümünden mezun olur.
"Bir gün sana dünyada dayanılacak tek şeyin sevgi olduğunu öğreteceğim."
◾ Ailesi onun Tıbbiye'ye gitmesini istese de Atılgan, öğretmen olmak arzusuyla Edebiyat Fakültesi'ne kaydolur. Babasının para göndermemesi sebebiyle de askeriyeye başvurur. Bu tarihten sonra fakülteye askeri kıyafetle gidip gelir.
◾ Atılgan'ın fakültedeki hocaları, onu oldukça etkiler. Dil bilgisini Reşit Rahmedi Arat, Halide Edip Adıvar, Ahmet Hamdi Tanpınar, Ahmet Caferoğlu, Ali Nihat Tarlan, Fahir İz gibi isimlerden öğrenir.
↪ Özellikle Ahmet Hamdi Tanpınar'ın hayatındaki etkisi oldukça büyüktür.
"Bu kadar rahatlık beni korkutuyor. Hiç olmazsa birkaç gün sürecek bir hastalığa tutulsam."
◾ Atılgan, Akşehir'deki Maltepe Askeri Lisesi'ne öğretmen olarak atanır. Ancak bir yılı dolmadan soruşturmalara maruz kalır.
◾ İleri Gençlik Birliği adındaki bir örgütle ilişkisi olan Atılgan, dönemin Sıkıyönetim Mahkemesi'ne çıkarılır. Mahkeme sonunda ordudan ihracına karar verilir. Altı aylık cezasını, on aydan daha fazlasıyla çeker ve öğretmenlik hakkı da elinden alınır. Bu olay onu fazlasıyla üzer. Hapishaneden çıkar çıkmaz köyüne geri döner ve geçimini çiftçilikle sağlar.