Hür Azerbaycan'ın hür kelimeleri
Dünya üzerindeki bütün milletler, geçmişten günümüze kadar bağımsızlıkları için mücadele ettiler. Vatan topraklarında hür yaşamak ve gelecek nesillere "vatan" bırakmak milletlerin yegane gayesiydi. Azerbaycan halkı da bu mücadeleyi onurlu bir şekilde yürütür. İşte bu minvalde Azerbaycan Türkçesi'ndeki özgürlük, bağımsızlık ve hür kelimeleriyle anlamca bağlantılı olan sözcükleri manalarıyla bir araya getirdik.
Giriş Tarihi: 18.10.2022
12:20
Güncelleme Tarihi: 08.11.2023
14:02
🔸 Baht / Kader 🔸
➡ Farsça kökenli olan baht kelimesi, "kader, talih" anlamlarına gelir. Buna istinaden, dünya edebiyatlarında vatan ve gurbet konusunda çok eserler yazılır fakat Elmas Yıldırım'ın "Esir Azerbaycan'ım" şiirinin yeri bir başkadır.
🔸🔸🔸
"Nerde beni gül koynunda doğuran, Hamurumu gözyaşıyla yoğuran Beşiğimde layla balam çağıran... Azerbaycan, menim bahtsız anam oy, Neçe bir yıl hasretinle yanam oy!..."
🔸🔸🔸
Nerde beni gül koynunda doğuran, Hamurumu gözyaşıyla yoğuran Beşiğimde "leyla balam" söyleyen, Azerbaycan, benim kadersiz anam oy, Nice bir yıl hasretinle yanam oy!...
Elmas Yıldırım kimdir? Azerbaycan Türkü şair Elmas Yıldırım, 1907 yılında Bakü'de dünyaya gelir. 14 Ocak 1952'de Malatya'da vefat eder. Azerbaycan'daki kayıtlar onun asıl adının Yıldırım, soyadının ise Almaszade olduğunu göstermektedir. Türkiye'deki resmî kayıtlarda da asıl adı Yıldırım, soyadı ise Elmas olarak geçer. Fakat, Türkiye'de uzun süre 'Şengel' soyadını da kullanır. Azerbaycan Halk Edebiyatı'nda mühim bir isim olmuştur.
🔸 əsil - Asil 🔸
➡ Arapça kökenli bir kelime olan "əsil", "s oylu kimselere verilen isim" anlamına gelir. Azerbaycan Türkçesi'nde asil kelimesine sıkça rastlarız. Bu sözcüğe örnek teşkil eden dizeler şu şekildedir:
🔸🔸🔸
"Türkün dili tək, sevgili istəkli dil olmaz. Özgə dilə qatsan, bu əsil dil əsil olmaz."
🔸🔸🔸
Türk'ün dili tek, sevgili istekli dil olmaz. Başka dile eklesen ,bu asil dil asil olmaz.
Tarihin izinde: Kırım yapıları
🔸 Müvəffəkiyət / Başarı 🔸
➡ Türkiye Türkçesi'nde de kullanılan "Müvəffəkiyət" kelimesi Arapça kökenlidir ve "başarılı olma, başarı" anlamlarına gelir.
➡ Azərbaycan xalqınq, Azərbaycana bir ömür verdiyi xidmətlərdə öz ölkəsini idarə etmək imkanına yenidən qovuşmuşsunuz, başarılar, uğurlar diləyirəm. (Azerbaycan Gazetesi, No: 22, 30 Ocak 1999)
➡ Azerbaycan halkının, Azerbaycana bir ömür verdiği hizmetlerde kendi ülkesini yönetmeye tekrar kavuşmuşsunuz. Başarılar, uğurlar dilerim.
🔸 Mükafat / Ödül 🔸
➡ Eski Türkçe kökenli "ödül" kelimesi, "bir başarının, iyi ve güzel bir davranışın karşılığı olan şey" anlamlarına gelir.
➡ Şərqdən bir neçə nəfər bu ödülə layq görüldü. (Şerk Gazetesi, No: 250, 03 Ocak 2003)
➡ Doğudan bazı askerler bu ödüle layık görüldü. (Doğu Gazetesi, No: 250, 03 Ocak 2003)
Kazak Edebiyatı'nın zirvesi: Abay Kunanbayoğlu
🔸 Təbrik etmek - Kutlamak 🔸
➡ Arapça kökenli "tebrik" kelimesi, "uğurlu ve hayırlı olmasını dileme, duyulan memnûniyeti ve takdiri yazı veya sözle bildirme, kutlama" anlamlarına gelir.