Bir oruç hediyesi: Tuhfetü's- Sa'imin
Çağları aşan, ışığıyla günümüzü aydınlatan Mevlana Celâleddin Rumi'nin oğlu Sultan Veled, babası gibi manzum ve mensur birçok eser kaleme alır. "Çocuk babasının sırrıdır" hadis-i şerifinin vücut bulmuş hali olan Sultan Veled, Mevlana'nın izinden giderek, bizlere birçok kıymetli eserlerini miras bırakır. Bunlardan biri de şüphesiz orucun hikmet ve faziletini anlattığı "Tuhfetü's Sa'imin" adlı kitabıdır.
Giriş Tarihi: 28.03.2023
13:53
Güncelleme Tarihi: 28.03.2023
13:56
Çünki hest în savm noksân-ı hayât-ı her sütûr
Hâs şüd behr-i kemâl ma'nî-i insân sıyâm
◼ ◼ ◼
Beytin manası:
◾ Tüm zorluklara karşın çekilen zahmet, rahmete sebep olacaktır. İnsanın kendisini tanımasını sağlayan mana tarafıyla alıştıran oruç ibadetidir. Oruç yalnız aç kalmak değil aksine kişinin kendisini tanıması için sunulan bir fırsattır.
Gerçi nefset Rüstemî bâşed musallat ber-dilet
Lerze ber-vey efkend çün berg-i gül lerzân sıyâm
◼ ◼ ◼
Beytin manası:
◾ Bu beyit bizlere, nefis Rüstemi'ni yenmenin yolunun oruç olduğu beyan eder. Oruç en güçlü düşmanı bile dize getirir, nefsi ürkütüp kaçırır.
◾ Oruç, müminin cesaretli ve heybetli olmasına vesiledir.
* Rüstem, İranlı bir savaş kahramanıdır.
Ramazan'da göğü süsleyen sanat: Mahya
Şehvet-i ten-râ to hem-çü ney-şeker derhem-şiken
Tâ derûn-ı cân bi-bîni şekker-i erzân sıyâm
◼ ◼ ◼
Beytin manası:
◾ Bu beyitte şeker kamışından hareket ile orucun sırları anlatılmıştır. Halis şeker, şeker kamışının özünü oluşturur. Oruç da onu layıkıyla eda edeni kendi özüyle tanıştırır.
◾ İnsanın dünya telaşına takıldığı ve bu doğrultuda duyduğu istekler , oruç ibadeti ile pişirilip yok edilir böylelikle aslolan öz ile tanışılır.
Şehvet-i hûrden sitâre nahs dân târik-i dil
Nûr gerdâned çü mâhet der-heme keyvân sıyâm
◼ ◼ ◼
Beytin manası:
◾ Bu beyitte oruç ile ulaşılan mertebenin yükseklik ve seçkinliği anlatılmıştır. Geceleyin ay, ak ve parlak olduğunda herkes onu parmakla gösterir.
◾ Layıkıyla oruç tutan kimse de bu ay gibi seçkin olur ve parmak ile gösterilir. Böylece beyitte yine teşbih sanatının yapıldığı görülmektedir.
Türk lehçelerinde "iftar"
Hande-i sâ'im be-ez ahvâl-i muftır der-sücûd
Zân ki mî-binşânedet ber-hân-ı er-Rahmân sıyâm
◼ ◼ ◼
Beytin manası:
◾ Bu beyitte oruç sayesinde nasıl yüksek bir mertebeye ulaşılacağı anlatılmıştır. Çünkü oruç, yalnız Allah (CC) için tutulur ve ecrini sadece O verir. Cenab-ı Hakk'ın sofrasına, salih bir şekilde orucunu eda edenler oturacaktır.