Arama
Bir oruç hediyesi: Tuhfetü's- Sa'imin
Çağları aşan, ışığıyla günümüzü aydınlatan Mevlana Celâleddin Rumi'nin oğlu Sultan Veled, babası gibi manzum ve mensur birçok eser kaleme alır. "Çocuk babasının sırrıdır" hadis-i şerifinin vücut bulmuş hali olan Sultan Veled, Mevlana'nın izinden giderek, bizlere birçok kıymetli eserlerini miras bırakır. Bunlardan biri de şüphesiz orucun hikmet ve faziletini anlattığı "Tuhfetü's Sa'imin" adlı kitabıdır.
Gerçi nefset Rüstemî bâşed musallat ber-dilet
Lerze ber-vey efkend çün berg-i gül lerzân sıyâm
◼ ◼ ◼
Beytin manası:
◾ Bu beyit bizlere, nefis Rüstemi'ni yenmenin yolunun oruç olduğu beyan eder. Oruç en güçlü düşmanı bile dize getirir, nefsi ürkütüp kaçırır.
◾ Oruç, müminin cesaretli ve heybetli olmasına vesiledir.
*Rüstem, İranlı bir savaş kahramanıdır.
Şehvet-i ten-râ to hem-çü ney-şeker derhem-şiken
Tâ derûn-ı cân bi-bîni şekker-i erzân sıyâm
◼ ◼ ◼
Beytin manası:
◾ Bu beyitte şeker kamışından hareket ile orucun sırları anlatılmıştır. Halis şeker, şeker kamışının özünü oluşturur. Oruç da onu layıkıyla eda edeni kendi özüyle tanıştırır.
◾ İnsanın dünya telaşına takıldığı ve bu doğrultuda duyduğu istekler, oruç ibadeti ile pişirilip yok edilir böylelikle aslolan öz ile tanışılır.
Şehvet-i hûrden sitâre nahs dân târik-i dil
Nûr gerdâned çü mâhet der-heme keyvân sıyâm
◼ ◼ ◼
Beytin manası:
◾ Bu beyitte oruç ile ulaşılan mertebenin yükseklik ve seçkinliği anlatılmıştır. Geceleyin ay, ak ve parlak olduğunda herkes onu parmakla gösterir.
◾ Layıkıyla oruç tutan kimse de bu ay gibi seçkin olur ve parmak ile gösterilir. Böylece beyitte yine teşbih sanatının yapıldığı görülmektedir.
Hande-i sâ'im be-ez ahvâl-i muftır der-sücûd
Zân ki mî-binşânedet ber-hân-ı er-Rahmân sıyâm
◼ ◼ ◼
Beytin manası:
◾ Bu beyitte oruç sayesinde nasıl yüksek bir mertebeye ulaşılacağı anlatılmıştır. Çünkü oruç, yalnız Allah (CC) için tutulur ve ecrini sadece O verir. Cenab-ı Hakk'ın sofrasına, salih bir şekilde orucunu eda edenler oturacaktır.
Rûze- çün rûzet koned rûşen-i dil ü sâfî-revân
Rûz-ı 'îd-i vasl-ı şeh-râ sâhte kurbân sıyâm
◼ ◼ ◼
Beytin manası:
◾ Bir kulun en özel bayramı, Yüce Allah'a (CC) kavuşacağı gündür, o vakit sunulacak en değerli armağan ise oruçtur. Yani oruç, Cenab-ı Hakk'a kavuşamaya bir sebeptir.